تفاوت اختلال دو قطبی و شخصیت مرزی

برای شناخت اختلالات شخصیتی همچون اختلال مرزی و اختلال دو قطبی از تست MMPI2 استفاده می شود. سایکومتریست امکان شرکت درتست MMPI در سه فرم تست MMPI-71 سوالی، تست MMPI-370، تست MMPI-567 سوالی را فراهم کرده است می توانید به صورت آنلاین در آزمون شرکت کنید و نتیجه را آنی دریافت کنید برای شرکت در تست MMPI کلیک کنید.

در هر جامعه بنانه وجود افراد و شخصیت های متفاوت، هر فردی با دارای اخلاق، رفتار و ذهنیتی متفاوت از دیگری است که این تفاوت ها نحوه رفتار و برخورد هر یک از ما با دیگران را تعین می کنند و همین دلایل هستند که باعث ایجاد تفاوت ها در جامعه ای از افراد می شوند.

برخلاف گذشته با افزایش روند پیشرفت جامعه پزشکی در کنار علوم وابسته به آن و بیشتر شدن تحقیقات و بررسی های مختلف در هر زمینه ای روی هر فرد با خلق و خو های متفاوت زمینه شناسایی انواع شخصیت ها را فراهم کرده است به نوعی که در حال حاظر هزاران هزار شخصیت و تیپ شخصیتی در جوامع مختلف جدا از جنسیت، دین و خانواده وجود دارد.

با افزایش روند تحقیقات انواع شخصیت ها و در کنار آنها انواع اختلالات شخصیی در بین عموم مردم شناسایی و در برخی موارد راه های درمان، کنترل و یا پیشگیری این نوع اختلالات برای بیماران توصیه شد که بسیاری از این نوع راه های درمان، کنترل و یا پیشگیر هنوز به طور کامل و قطعی نمی توان تصیه و تجویز شد چرا که در هر شخصیت و اختلال شخصیتی انواعی از چالش ها و مشکلات پیش روی بیماران و پزشکان معالج قرار دارد.

از انواع اختلالات شخصیتی رایج در بین عموم مردم می توان به اختلال شخصیت مرزی و اختلال شخصیت دوقطبی اشاره کرد که با شناسایی این دو نوع اختلال جدا از یکدیگر، چالش های جدید برای پزشکان فعال در زمینه شخصیت پردازی و در مان اختلالات شخصیتی بوجود آمد.

اختلال شخصیت مرزی

اختلال شخصیتی مرزی نوعی از اختلال شخصیت است که باعث ایجاد بی ثباتی در رفتار، اخلاق و تفکرات فردی می شود که به نوعی تغیر جبهه های متوالی در این نوع اختلال در شخصیت مبتلا به آن مشاهده می شود.

افراد مبتلا به نوع اختلال شخصیتی از ثبات روح و رفتاری برخوردار نیستند که به نوعی روحیات، خلقیات و تفرکرات و در نتیجه اعمال این نوع افراد بر روی خط مرزی روان پریشی و روان نژندی قدم می گذارد.

روان پریشی حالتی از این نوع اختلال شخصیتی است که فرد توانایی تشخص واقعیت از خیال را از دست می دهد و در روان نژندی فرد به نوعی سراسیمگی و اضطراب روانی دست می یابد که افراد دارای اختلال شخصیت مرزی حالات افکار، رفتار و روحیات بن این دو را برخوردار هستند.

اختلال شخصیت مرزی و اختلال دوقطبی ویژگی های مشابهی دارند، اما الگوهای علائم، مدت و محرک های متفاوتی دارند.

علائم اختلال شخصیت مرزی

تغییرات عاطفی چشمگیر، از چند ساعت تا چند روز طول می کشد
رفتار تکانشی، مخاطره آمیز و ناایمن
خشونت نامناسب
احساس پوچی و کم ارزش بودن
خودآزاری یا افکار آسیب رساندن به خود
افسردگی مزمن
تصویر مخدوش از خود
ترس از رها شدن
روابط ناپایدار و افراطی

افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی همچنین ممکن است علائم پرخاشگری کنترل نشده را نشان دهند. ماهیت تکانشی اختلال شخصیت مرزی می‌تواند باعث شود که فرد به رفتارهای اعتیادآور مانند مصرف مواد مخدر و قمار تمایل بیشتری داشته باشد. یک رویداد آسیب زا یا استرس زا نیز می تواند باعث افزایش علائم اختلال شخصیت مرزی شود.

دوپاره‌سازی اختلال شخصیت مرزی

یکی دیگر از ویژگی های اختلال شخصیت مرزی، دوپاره‌سازی نامیده می شود. این اصطلاح، که به دو قسمت شدن چیزی اشاره دارد، زمانی است که فردی قادر به داشتن دیدگاه های عاطفی مخالف در رابطه با خود و دیگران نباشد. معمولاً یک مکانیسم مقابله ای یا دفاعی برای مدیریت ترس شدید از رها شدن است و می تواند منجر به رفتارهای تکانشی و مشکلات در روابط شود.

علل

تعدادی از عوامل پیچیده وجود دارد که می تواند باعث اختلال شخصیت مرزی یا اختلال دوقطبی شود. بسیاری از تجارب اختلال در تنظیم عواطف در اختلال شخصیت مرزی در پاسخ به مشکلات رابطه است، در حالی که علائم دوقطبی می تواند توسط طیف گسترده ای از عوامل، از جمله عدم تعادل شیمیایی در مغز و رویدادهای استرس زا زندگی ایجاد شود.

علل اختلال شخصیت مرزی

علت دقیق اختلال شخصیت مرزی به طور کامل شناخته نشده است، اما تحقیقات نشان می دهد که می تواند تحت تاثیر عوامل محیطی، به ویژه عواملی که در اوایل دوران کودکی هستند، باشد.

سابقه سوء استفاده عاطفی، فیزیکی یا جنسی یا غفلت والدین در افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی شایع است. سوء مصرف مواد والدین یکی دیگر از دلایل بالقوه است. تحقیقات نشان داده است که تجربه استرس و تروما در دوران کودکی و ناتوانی در کنار آمدن با آن می تواند به اختلال شخصیت مرزی در مراحل بعدی زندگی کمک کند.

ژنتیک، عدم تعادل شیمیایی و ساختار مغز نیز ممکن است در اختلال شخصیت مرزی نقش داشته باشد. افراد با سابقه خانوادگی اختلال شخصیت مرزی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند. در بسیاری از افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی عملکرد انتقال دهنده های عصبی مغز، به ویژه سروتونین تغییر یافته‌است. مطالعات نشان داده اند که افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی می توانند تغییرات ساختاری و عملکردی در مغز داشته باشند، به ویژه در مناطقی که تکانش ها و تنظیم هیجانی را کنترل می کنند مانند آمیگدال، هیپوکامپ و قشر اوربیتوفرونتال.

علائم اختلال دو قطبی

علائم اصلی دوقطبی شامل تغییرات چشمگیر بین حالات خلقی است. دوره های اوج و انرژی بالا دوره های شیدایی در نظر گرفته می شوند. دوره های افول و غمگین و ناامید بودن، قسمت های افسردگی هستند. تجربه هر دو دوره شیدایی و اپیزودهای افسردگی، دوقطبی را از اختلال افسردگی عمده (MDD) متمایز می کند، که فقط دوره های افسردگی بر آن غالب است. درباره اختلال دوقطبی بیشتر بدانیم کلیک کنید

در طول دوره های شیدایی، علائم دوقطبی عبارتند از:

کاهش نیاز به خواب
اعتماد به نفس خیلی بالا
سرخوشی و تحریک پذیری
بیش از حد پرحرف بودن
افکار رقابتی
اختلال در قضاوت
حواس پرتی آسان
رفتار تهدیدآمیز و تهاجمی

در طول دوره های افسردگی، علائم دوقطبی عبارتند از:

حالت افسردگی
کم صحبت شدن
احساس گناه و شکست
اختلال در شناخت و حافظه
گفتار آهسته
کمبود انرژی و انگیزه
تاکید بیش از حد بر احساسات و باورهای منفی
تغییر وزن
بیخوابی
افکار مکرر راجع به مرگ یا خودکشی

نکاتی راجع به علائم دوقطبی

همچنین درک این نکته مهم است که اپیزودهای شیدایی در دوقطبی لزوماً مفید نیستند، حتی اگر جایگزینی برای اپیزودهای افسردگی باشند. افرادی که شیدایی را تجربه می کنند می توانند بی پروا باشند. آنها اغلب فاقد خودآگاهی هستند و نمی توانند درک کنند که انگیزه هایشان چگونه بر خود و دیگران تاثیر می گذارد.

افراد مبتلا به اختلال دوقطبی I اغلب چرخه هایی دارند که از حالت افسردگی به حالت شیدایی تغییر می کند. علائم شیدایی گاهی اوقات شامل علائم افسردگی در دوره شیدایی است که به آن ویژگی های مختلط می گویند.

بین چرخه ها، افراد مبتلا به دوقطبی اغلب دوره هایی از سلامتی روان بدون علائم را دارند که هفته ها، ماه ها یا سال ها طول می کشد.

از سوی دیگر، افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی معمولاً تغییر علائم عاطفی روزانه دارند که می تواند بر زندگی روزمره تاثیر بگذارد.

انواع شخصیت دو قطبی

افراد مبتلا به اختلال شخصیت دو قطبی عموما از چهار دسته بندی اختلال دو قطب رنج می برند که در ادامه به معرفی و وبررسی هر کدام از این حالات می پردازیم.

نوع اول: در این نوع اختلال شخصیت دو قطبی فرد مبتلا به نوع اول این اختلال حداقل هفت روز دوره شیدایی (مانیا) را سپری می کند که امکان دارد قبل از دوره شیدایی دوره افسردگی را نیز سپری کرده باشد. در این نوع این مسئله هم امکان پذیر است که شدت علائم شیدای در فرد به گونه ای شدید باشد که فرد نیاز بستری شدن در بیمارستان را داشته باشد.

نوع دوم: در این نوع اختلال شخصیت مرزی مدت زمان افسردگی حداقل یکماه بوده که فرد به همراه دوره افسردگی نیمه دوره ای از شیدایی را نیز تجربه می کند.

نوع دوره ای یا سیکلوتیمیا: نوع سیکلوتیمیا نوعی از اختلال شخصیت دوقطبی است که فرد دوره کوتاه مدت تری از افسردگی و نیمه شیدای را نسبت به نوع اول و دوم تجربه می کند.

نوع چهارم: نوع چهارم از اختلال شخصیتی دو قطبی ترکیبی از سه دوره ابتدایی این اختلال است که فرد با مدت مان و شدت های مفوت آن را تجربه می کند

علل اختلال دوقطبی

علل دوقطبی پیچیده است. اکثراً موافقند که هیچ علت واحدی وجود ندارد و اغلب ترکیبی از عوامل در بروز دوقطبی نقش دارند. افرادی که خویشاوندان نزدیکی مبتلا به دوقطبی دارند بیشتر احتمال دارد به آن مبتلا شوند.(منبع) برخی تحقیقات همچنین نشان می دهد که افراد دارای ژن های خاص بیشتر در معرض ابتلا به دوقطبی هستند.

محققان معتقدند که عدم تعادل شیمیایی مغز در دوقطبی نقش دارد. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد عدم تعادل در یک یا چند انتقال دهنده عصبی ممکن است منجر به علائم دوقطبی شود.

تشخیص اختلال دوقطبی

با توجه به نسخه پنجم راهنمای تشخیصی و آماری (DSM-5)، که روانشناسان، روانپزشکان و سایر متخصصان سلامت روان از آن برای تشخیص بیماری های روانی استفاده می کنند، دوقطبی زمانی تشخیص داده می شود که فرد یک دوره شیدایی را تجربه کند که ممکن است قبل یا بعد از یک دوره افسردگی اتفاق افتاده باشد.

اختلال دوقطبی 2 زمانی تشخیص داده می شود که هیپومانیا (مانیا با شدت کمتر) و دوره های افسردگی وجود داشته باشد.

برخی از تمایزات تشخیصی ظریف بین اختلال شخصیت مرزی و دوقطبی:

مدت:

یک دوره مانیک(شیدایی) یا افسردگی دوقطبی می تواند هفته ها، ماه ها یا بیشتر طول بکشد. در مقابل، افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی دوره‌های کوتاه‌تری از بی‌ثباتی خلقی دارند که به استرس واکنش نشان می‌دهند.

سابقه خانوادگی:

عوامل ژنتیکی نیز می توانند به تمایز این دو کمک کنند. اختلالات خلقی، مانند دوقطبی بیشتر از اختلال شخصیت مرزی از طریق اعضای خانواده منتقل می شود.

خواب:

تغییرات خواب اغلب نشانه اولیه دوقطبی است. در طول یک دوره دوقطبی، فرد ممکن است برای روزها بیدار باشد بدون اینکه احساس خستگی کند. در عین حال، الگوهای خواب کمتر در اختلال شخصیت مرزی تحت تاثیر قرار می گیرند.

روابط:

افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی در تعامل با دیگران چالش های متمایزتری دارند، بنابراین آنها اغلب سابقه روابط عاطفی ناموفق دارند یا ممکن است دوستان نزدیک و قابل اعتمادی نداشته باشند.

خودآزاری:

رفتارهای خودآزاری مانند بریدن در اختلال شخصیت مرزی شایع تر است.

غیر معمول نیست که اختلال شخصیت مرزی و دوقطبی به طور همزمان رخ دهند. تحقیقات کنونی نشان می دهد که 10 تا 20 درصد افراد مبتلا به دوقطبی، اختلال شخصیت مرزی نیز دارند.

درمان

موثرترین درمان برای این اختلالات یک برنامه درمانی شخصی است که با علائم، نیازهای شخصی و سبک زندگی مطابقت دارد.

درمان اختلال شخصیت مرزی

روان درمانی اولین درمان برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی است.

انواع مختلفی از روان درمانی با پشتیبانی تجربی در اختلال شخصیت مرزی استفاده می شود، از جمله:

رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT)، که از مدیریت هیجانی پشتیبانی می کند.
درمان مبتنی بر ذهنیت (MBT)، که درک بهتر آنچه در ذهن شما اتفاق می افتد را ترویج می کند.
تاثیر داروها برای اختلال شخصیت مرزی کمتر اثبات شده‌است. در برخی موارد، روانپزشک ممکن است
داروهایی را برای درمان علائم خاص، مانند نوسانات خلقی، افسردگی، و سایر اختلالات روانی همزمان توصیه کند.
تنظیم سبک زندگی که خلق و خوی متعادل را تقویت می کند، و تمرین عادات مراقبت از خود، مانند خواب منظم و ورزش، و شرکت در آموزش روانی، می تواند به کنترل این وضعیت کمک کند.

درمان اختلال دو قطبی

ابتلا به دوقطبی خطر مرگ و میر افراد را افزایش می دهد و امید به زندگی آنها را کوتاه می کند.(منبع) متخصصان سلامت روان می توانند دوقطبی را با داروها و روان درمانی درمان کنند. به طور معمول، روانپزشکان تثبیت کننده های خلق و داروهای ضد روان پریشی نسل دوم را برای درمان دوقطبی تجویز می کنند. همچنین ممکن است داروهای ضد افسردگی را برای درمان دوره های افسردگی در دوقطبی تجویز کنند.

روان درمانی هایی که می توانند برای درمان دوقطبی مورد استفاده قرار گیرند شامل درمان شناختی-رفتاری و آموزش روانی است. سایر درمان هایی که به طور خاص برای درمان دوقطبی طراحی شده اند عبارتند از: درمان گروهی و اجتماعی و درمان متمرکز بر خانواده.

گاهی اوقات دوقطبی با تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال درمان میشود، که مغز را با امواج مغناطیسی تحریک می کند تا به درمان اپیزودهای افسردگی کمک کند.

از آنجایی که هم اختلال شخصیت مرزی و هم دوقطبی می توانند مشکلاتی مادام العمر باشند، درمان ضروری است.

تفاوت های اختلال شخصیت مرزی و دو قطبی

همانطور که خواندید هر یک از اختلال های شخصیت مرزی و دو قطبی از ویژگی ها، علائم و علت های مختلفی برخوردار بودند که به همین دلیل در ماهیت اصلی و نحوه بروز این دو نوع اختلال نیز تفاوت هایی وجود دارد.

از جمله تفاوت های این دو اختلال می توان به اصلی ترین تفاوت این دو اشاره کرد تفاوتی که باعث می شود افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی در پاسخ و عکس العمل به رفتار، گفتار و اندیشه های طرف مقابل اعمالی متناسب با اختلال خود مانند پاسخ ها و تعاملات نامناسب و ناکار آمد مثل رفتار، گفتار و تفکرات بی ثبات و در نتیجه روی آوردن به اعمال روان پریشی و یا روان نژندی از خود بروز دهند اما در اختلال شخصیت دوقطبی تفکرات، گفتار و اعمال فرد مبتلا وابسته به دوره های شیدایی و افسردگی انواع اختلال است.
از دیگر تفاوت های اختلال شخصیت مرزی و دوقطبی می توان به بد تنظیمی عاطفی در افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی اشاره کرد که در مواجه با محرک های روحی و روانی که در حالت معمول باعث برهم ریختگی حالالت روانی افراد نمی شوند اشاره کرد، اما افراد مبتلا به شخصیت دوقطبی در مواجه با محرک های عاطفی بر اساس خلقیات و عواطف وابسته به دوره شیدایی و افسردگی خود واکنش نشان می دهند.
تفاوت های اختلال شخصیتی مرزی و دوقطبی در رفتار های خلقی نیز کاملا مشهود و متفاوت است به گونه ای که افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی نشانه های خلقی خشم، اضطراب، تهی بودن و ناراحتی را دارند اما افراد مبتلا به اختلال شخصیتی دوقطبی وجود نشانه های افسردگی و شیدایی ضروری است و نشانه خلقی سرخوشی ارتباطی با اختلال شخصیتی مرزی ندارن.
تکانشگری از دیگر تفاوت های اختلال شخصیتی مرزی و اختلال شخصیتی دوقطبی است که تکانشگری نشانه ای مزمن در اختلال شخصیتی مرزی است که به صورت مشکلاتی در کنترل خشم و اعمال و رفتار در افراد مبتلا به صورت الگویی و روزانه می وجو دارد اما در افراد مبتلا به اختلال شخصیتی دوقطبی تکانشگری در دوره های افسردگی و شیدایی آن هم با الگو های ناپایدار و مختلف ظاهر می شود.
از دیگر تفاوت در رفتار های افراد مبتلا به اختلال شخصیتی مرزی با افراد مبتلا به اختلال شخصیتی دو قطبی ثبات در انجام اعمال و رفتار در افراد دو قطبی است که این ثبات و تداوم در انجام امور در افراد مبتلا به اختلال شخصیتی مرزی دیده نمی شود.
شباهت های اختلال شخصیتی مرزی و دو قطبی

از شباهت های اختلال شخصیتی مرزی و دو قطبی می توان به تجربه کردن حالات روحی و روانی در مقاطعی از زندگی و روزمره مانند افسردگی، خشم، سرخوشی، ناراحتی و… اشاره کرد که تغیر در خلق و خو در هر دو نوع اختلال دیده می شود.