تست بیگ فایو (Big 5)

آزمون شخصیت شناسی تست بیگ فایو (big 5) یا تست نئو که با نام مدل 5 عاملی (Five Factor Model-FFM) و یا مدل اقیانوس (OCEAN) نیز شناخته شده می‌شود

تست پنج عاملی شخصیت یا بیگ فایو چیست؟

تست بیگ فایو طبقه بندی شده و معروف در علم روانشناسی برای بررسی ویژگی‌های شخصیتی است. از تحلیل عاملی، یک روش آماری برای تحلیل واریانس بین چند متغیر وابسته براساس توصیف آن ها برحسب تعداد اندکی متغیر پنهان، برای اطلاعات پرسشنامه ای شخصیت استفاده می شود. در این روش برخی صفت های شخصیتی در هر فرد تکرار می شوند.

برای مثال فردی که با وجدان (Conscientious) است، بیشتر با صفت “همیشه مرتب و آماده” توصیف می شود تا “شلخته”. این تئوری درواقع بر پایه ی ارتباط کلمات با هم شکل گرفته است، نه بر پایه ی تجربیات روانشناسی عصبی (Neuropsychological). ساختار آن شامل صفت های مختلفی است و بر همین شیوه به توصیف 5 بعد شاخص شخصیت انسان و روان او می پردازد.

آزمون نئو از چه زمانی مورد استفاده قرار گرفت؟

نسخۀ اولیۀ تست نئو در سال 1978 در کتاب مک‌کری و کاستا منتشر شد و بعد از اون سه بار بازنگری شد. از آن زمان تا الان نسخه‌های مختلفی از این تست تهیه شده. در سایت‌ها هم چند نسخۀ متفاوت از آزمون نئو آنلاین موجوده.

تست NEO PI-R علاوه بر سنجش پنج عامل اصلی شخصیت، در هر عامل، شش صفت رو بررسی میکنه. این تست 240 سوال داره و نسخۀ کوتاه‌شدۀ آن به نام NEO-FFI فقط 60 سوال داره و فقط پنج عامل اصلی شخصیت رو امتیازدهی میکنه.

تفسیر تست نئو چه اطلاعاتی به ما میده؟

در نظریه‌های صفاتی شخصیت، اعتقاد بر اینه که اگه صفات شخصیتی فرد رو بشناسیم، میتونیم رفتارش رو در موقعیت‌های مختلف پیش‌بینی کنیم.

معرفی مدل پنج‌عاملی، به عنوان یکی از مطرح‌ترینِ این ابزارها برای سنجش شخصیت
در ابتدا این مدل فقط 3 بعد روان‌رنجوری، برون‌گرایی، گشودگی را داشت و سپس 2 بُعد وظیفه‌شناسی و سازگاری به آن اضافه شد.

مطالعات و تحقیقات بسیاری در سال‌های اخیر اعتبار مدل پنج‌عاملی را تایید کرده‌اند و از این رو، مبنای سایر مدل‌ها شناخته شده‌است.

عوامل مدل پنج‌عاملی عبارت‌اند از:

برون‌گرایی

این بُعد به راحت بودن فرد در روابط دلالت دارد. افراد برون‌گرا اجتماعی، خوش‌مشرب و قاطع و در مقابل، افراد درون‌گرا خوددار، کم‌حرف، کم‌رو و محتاط‌ هستند.

خرده مقیاس های برون گرایی:

• طمع داشتن
• قاطعیت
• به دنبال هیجان
• گرمی
• فعال بودن
• احساسات مثبت

افرادی که در هر یک از ابعاد، صفت های مشخصی را از خود بروز نمی دهند را می توان سازگار، متعادل و معقول توصیف کرد؛ ولی در عین حال ممکن است افرادی غیر اصولی، غیرقابل تصور و محاسبه گر باشند. باتوجه به میزان هر یک از ویژگی ها در هر فرد، او می تواند مستعد انجام فعالیت های خاصی باشد.

سازگاری

این بُعد به احترام به دیگران دلالت دارد. افراد سازگار روحیه‌ی هم‌کاری دارند و صمیمی و قابل‌اعتمادند و در مقابل، افراد ناسازگار سرد، رقابتی و ستیزه‌جو هستند.

وظیفه‌شناسی و باوجدانی

این بُعد به قابل‌اعتماد بودن فرد دلالت دارد. افراد باوجدان مسئولیت‌پذیر، پایدار، ساختار‌یافته و قابل‌اطمینان هستند. افرادی که وجدان کم‌تری دارند، یعنی کسانی که در این بُعد نمره‌ی پایینی می‌گیرند، غیرساختارمند و پریشان‌احوال هستند.

روان‌رنجوری-ثبات احساسی

این بُعد به توانایی فرد در تحمل محرک‌ها و عوامل تنش‌زا اشاره دارد. افرادی که ثبات احساسی ایمنی دارند، بااعتمادبه‌نفس، استوار و آرام هستند. آن طرف طیف ثبات احساسی، عصبی بودن و روان‌رنجوری قرار دارد و افرادی که در این طیف قرار دارند، عصبانی، نامطمئن، افسرده و مضطرب هستند.

گشودگی و استقبال از تجربه

این بُعد به علاقه و شیفتگی فرد به پدیده‌ها و تجربیات جدید دلالت دارد. چنین افرادی خلاق، کنجکاو و حساس هستند. افرادی که در آن طرف طیف قرار می‌گیرند پیرو سنت هستند و در شرایط آشنا راحت‌ترند.

این مدل و مدل‌های مشابه در زمینه‌ی شخصیت این امکان را به ما می‌دهد که در فرایند خودشناسی دقیق‌تر عمل کنیم و با هدف شناخت ویژگی‌های مشخصی در خود، در این مسیر گام برداریم. تحقیقات بسیاری یادی بر اساس مدل پنج‌بُعدی روی گروه‌های شغلی مختلفی هم‌چون مدیران، فروشندگان، وکلا، کارگران ماهر و نیمه‌ماهر، حساب‌داران، معماران و مهندسان انجام شده‌است که بیان‌گر ارتباط مهم بین این ابعاد شخصیتی و عمل‌کرد شغلی‌ست؛ به عنوان مثال، در برخی از گروه‌های شغلی، مثل مدیران و فروشندگان که به تعامل اجتماعی نیاز دارند، «برون‌گرایی»، و در حرفه‌های آموزشی و تحقیقاتی، «گشودگی به تجربه» پیش‌بینی‌کننده‌ی خوبی برای عمل‌کرد است؛ بنابراین، تفکر درمورد خود با مدنظر قرار دادن ابعاد این مدل می‌تواند بسیار سودمند باشد.

تست نئو (NEO PI-R) یا تست نئو فرم بلند ابزاری برای روان‌سنجی است و در سراسر جهان برای ارزیابی عمومی شخصیت و به‌عنوان بخشی از فرایند استخدام استفاده می‌شود؛ همچنین این تست می‌تواند برای کمک به درک اینکه کدام‌یک از مسیرهای شغلی بالقوه برای افراد مناسب‌اند، استفاده شود و ویژگی‌های شخصیتی بزرگ‌سالان و نوجوانان را به‌طور دقیق ارزیابی کند.

ممکن است نام مستعار این تست شخصیت شناسی یعنی «تست شخصیت شناسی 5 عاملی» را نیز شنیده باشید؛ زیرا این تست، 5 حوزه مختلف شخصیت را بررسی می‌کند تا نوع شخصیت را به‌طور دقیق ارزیابی کند.

تست نئو از ابتدای نگارش اولیه در دنیای روان‌شناسی آکادمیک در دهه 1970، به‌عنوان ابزار تشخیصی قبل و بعد از استخدام، برای کمک به بیشترین بهره‌وری نیروی کار مشخصی ظهور کرده است.

نتایج تست نئو چگونه ارائه می‌شوند؟

امتیازات هر بخش، در گزارشی که می‌تواند برای شما یا کارفرما یا هر دو صادر شود، خلاصه می‌شود. این گزارش که اطلاعات مربوط به نوع شخصیت شما را در بر می‌گیرد، با توجه به هریک از 5 عامل است. این امتیازات به‌صورت کم، متوسط ​​یا زیاد با شرح مختصری از نقاط قوت مرتبط با آن نمره مشخص می‌شوند.

گزارش‌ها در قالب نمودارهای متنوع نیز ارائه می‌شوند، بنابراین به‌راحتی می‌توانید نمره خود را در مقایسه با نمره میانگین ببینید و درک کنید.

آنها با اطلاعات شخصیتی ما چه خواهند کرد؟

گزارش آزمون به کارفرمایان کمک خواهد کرد تا نقاط قوت و ضعف هر کارمندی (یا کارمند بالقوه) را شناسایی کنند تا بتوانند درمورد محل استقرار موثر هریک از آنها در شرکت تصمیم بهتری بگیرند. بخش‌ منابع انسانی همچنین قادر خواهند بود که برخوردهای احتمالی شخصیت‌های مختلف را مدت‌ها قبل از اینکه در محیط کار آشکار شوند، شناسایی کنند.

این اطلاعات همچنین برای شما به‌عنوان یک فرد، مفید خواهد بود. می‌توانید درمورد چیزهایی که به شما انگیزه می‌دهند، بحثی صادقانه و علنی داشته باشید و این کار ممکن است به شما کمک کند درک بهتری از همکاران خود پیدا کنید.

چگونه برای تست نئو آماده شویم؟

منابعی به‌صورت آنلاین وجود دارند که می‌توانید نمونه‌ سوالات را مشاهده کنید و قبل از مصاحبه، تست را انجام دهید. به تجدید‌نظر نیازی ندارید. این آزمون، نشان‌دهنده قبولی یا موفق‌نشدن نیست، بلکه سنجش نوع شخصیت شماست؛ این تست همچنین به این معنی است که هیچ نوع شخصیت اشتباهی وجود ندارد، بلکه همه با هم متفاوت هستند.

این آزمون، ابزاری تشخیصی است که برای کمک به دیگران در درک چگونگی اندیشیدن و کیستی شما طراحی شده است. اگر تصمیم بگیرید دومین آزمون را حدس بزنید و به‌عمد پاسخ‌های نادرستی را ارائه دهید، ممکن است در کوتاه‌مدت شغل خود را تضمین کنید؛ اما احتمال دارد در موقعیتی قرار بگیرید که برای شما مناسب نباشد.

لازم به ذکر است تست شخصیت شناسی پنج عاملی (NEO_PI-R) از جامع‌ترین آزمون‌های شخصیت‌شناسی است که در ارتقاء رشد حرفه‌ای افراد موثر است.
تست نئو یک آزمون هوش یا توانایی نیست و به‌منظور تشخیص مشکلات بهداشت روانی یا سازگاری شما تهیه نشده است.

این آزمون به افرادی که دغدغه خودآگاهی در سطحی جامع و با جزئیات کامل را دارند، توصیه می‌شود.