داروی فلوکستین چیست؟ کاربرد و عوارض مصرف فلوکستین

نام‌های تجاری دارو: پروزاک، سارافم

نام رایج دارو: فلوکستین – Fluoxetine

توجه: مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد و به هیچ وجه جایگزین توصیه‌های پزشک نیست. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.

فلوکستین چیست و چه کاربردی دارد؟
فلوکستین برای درمان افسردگی، وحشت‌زدگی یا پنیک‌اتک، اختلال وسواس اجباری، اختلالات خوردن و پرخوری عصبی و سندروم پیش از قاعدگی یا PMS استفاده می‌شود.

این دارو می‌تواند خلق و خوی شما، اشتها و سطح انرژی شما را بهبود بخشد و به علاقه‌مندی شما به زندگی روزمره کمک کند. داروی فلوکستین می‌تواند ترس، اضطراب، افکار نامطلوب و میزان پنیک‌اتک را کاهش دهد. همچنین ممکن است انجام وسواس‌گونه و مکرر کارهای روزانه مانند شستن دست‌ها، شمارش و بررسی کردن چیزها را که باعث اختلال در زندگی روزمره می‌شود کاهش دهد. فلوکستین می‌تواند علائم پیش از قاعدگی مانند زودرنجی، افزایش اشتها و افسردگی را کنترل کند. این دارو ممکن است رفتارهای افراطی در غذا خوردن را کاهش دهد.

نحوه‌ی مصرف داروی فلوکستین و دوز مصرفی
پیش از شروع مصرف فلوکستین و قبل از هر بار مصرف مجدد راهنمای استفاده از دارو را مطالعه کنید.

این دارو را به صورت خوراکی، طبق تجویز پزشک، معمولا یک بار در روز، صبح‌ها، مصرف کنید. در صورتی که دو بار در روز این دارو را استفاده می‌کنید ممکن است پزشک شما این‌طور تشخیص دهد که یک بار در صبح و یک بار ظهر آن را مصرف کنید.

اگر فلوکستین را برای مشکلات پیش از قاعدگی مصرف می‌کنید ممکن است پزشک شما این‌طور تشخیص دهد که آن را هر روز یا فقط برای دو هفته پیش از شروع قاعدگی تا اولین روز قاعدگی مصرف کنید. به یاد داشته باشید که زمان مصرف قرص را روی تقویمتان علامت بزنید.

اگر از شکل مایع داروی فلوکستین استفاده می‌کنید دارو را با پیمانه‌ی مخصوص مصرف کنید. از قاشق‌های غذاخوری خانگی استفاده نکنید زیرا ممکن است دوز مناسب را میل نفرمایید.

دوز مصرف داروی فلوکستین به سن، وضعیت بیماری و پاسخگویی بدن شما به درمان بستگی دارد. برای کاهش خطر ابتلا به عوارض جانبی ممکن است پزشک شما تشخیص دهد فلوکستین را از دوز کم شروع کرده و به تدریج افزایش دهید. دستورالعمل‌های پزشک خود را با دقت دنبال کنید. برای تاثیرگذاری بیش‌تر دارو به طور منظم آن را استفاده نمایید. به یاد داشته باشید که فلوکستین را هر روز در زمان مقرر مصرف کنید.

حتی اگر پس از مصرف دارو احساس خوبی داشتید آن را تا زمان تجویز پزشک مصرف کنید. پیش از مشورت با پزشک مصرف دارو را متوقف نکنید. ممکن است پس از قطع مصرف داروبه طور ناگهانی وضعیت شما بدتر شود. ممکن است لازم باشد دوز مصرفی‌تان را به تدریج کاهش دهید.
شما باید یک الی دو هفته پس از مصرف دارو احساس بهتری داشته باشید اما ممکن است تا زمانی که احساس بهبودی بکنید چهار الی پنج هفته طول بکشد.

در صورتی که وضعیت شما بهتر نشد یا حال‌تان وخیم‌تر شد به پزشک خود اطلاع دهید.

عوارض جانبی مصرف داروی فلوکستین
حالت تهوع، خواب‌آلودگی، سرگیجه، اضطراب، مشکل در خواب، از دست دادن اشتها، خستگی، عرق کردن بیش از حد و خمیازه کشیدن مکرر از جمله عوارض جانبی مصرف داروی فلوکستین است. در صورتی که هر کدام از این اثرات به صورت مداوم ادامه داشتند یا وخیم‌تر شدند به سرعت به پزشک‌تان اطلاع دهید.

در صورتی که پزشک داروی فلوکستین را برای شما تجویز کرده است مطمئن باشید فوائد آن بیش از مضراتش بوده است. همچنین لازم است بدانید اکثر افرادی که داروی فلوکستین را مصرف کرده اند عوارض جدی این دارو را تجربه نکرده اند.

در صورتی که با این عوارض نادر اما خطرناک مواجه شدید به پزشک خود اطلاع دهید:

• تغییرات روحی و روانی غیر عادی یا شدید (مانند پریشانی، احساس هیجان یا انرژی شدید، افکار خودکشی)
• کبود شدگی و خون‌ریزی آسان
• ضعف ماهیچه‌ها و عضلات
• لرزش
• تغییر در توانایی جنسی
• کاهش میل جنسی
• کاهش وزن غیر معمول

در صورتی که عوارض جانبی بسیار جدی‌ای مانند مشاهده‌ی خون در مدفوع، مدفوع تیره، استفراغی که مانند تفاله‌ی قهوه به نظر می‌رسد، ضربان قلب سریع و نامنظم، کمردرد، تشنج، مشکلات کلیه مثل تغییر در میزان ادرار، درد و تورم و قرمزی چشم، گشاد شدن مردمک چشم، تغییرات بینایی مانند دیدن رنگین‌کمان در اطراف نور در شب و تاری دید را مشاهده کردید به سرعت به پزشک مراجعه کنید.

اگر مبتلا به دیابت هستید فلوکستین ممکن است قند خون شما را تحت تاثیر قرار دهد. قند خون خود را به طور منظم بررسی کرده و نتیجه را به پزشک خود اطلاع دهید. هنگام شروع یا قطع مصرف فلوکستین ممکن است نیاز به تنظیم سایر داروها، تغییر در رژیم غذایی و ورزش داشته باشید.
این دارو ممکن است میزان سروتونین را افزایش داده و موجب ابتلا به سندرم سروتونین یا مسمومیت سروتونین شود. در صورتی که از داروهای دیگری استفاده می‌کنید که موجب افزایش سروتونین می‌شوند امکان ابتلا به این بیماری‌ها افزایش پیدا می‌کند. تمام داروهای مصرفی‌تان را با پزشک خود در میان بگذارید.

در صورتی که علائمی مانند ضربان شدید قلب، توهم، از دست دادن هماهنگی اعضای بدن، سرگیجه‌ی شدید، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، سفت شدن عضلات، تب بی‌دلیل و پریشانی و بی‌قراری غیر معمول را مشاهده کردید به سرعت به پزشک مراجعه کنید.

به علت مصرف این دارو نعوظ طولانی (بیش‌تر از چهار ساعت) یا دردناک در مردان به ندرت پیش می‌آید اما در صورتی که دچار این مشکل شدید مصرف فلوکستین را قطع کرده و به سرعت به پزشک مراجعه کنید زیرا ممکن است اثرات سوء مصرف دارو ماندگار شود.

لازم است بدانید که واکنش آلرژیک جدی در مورد داروی فلوکستین نادر است. با این وجود اگر واکنش آلرژیک جدی‌ای مثل علائم پوستی، خارش، تورم (مخصوصا در صورت، زبان و گلو)، گیجی شدید و اختلال تنفسی را تجربه کردید به سرعت از مرکز فوریت‌های پزشکی کمک بگیرید. با توجه به این‌که لیست عوارض کامل نیست ممکن است با عارضه‌ای برخورد کنید که ذکر نشده باشد. در این موارد با پزشک یا دکتر داروخانه مشورت کنید.

موارد احتیاط مصرف داروی فلوکستین
پیش از مصرف داروی فلوکستین در صورتی که به این دارو حساسیت دارید موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. داروی فلوکستین ممکن است شامل ترکیبات غیر فعالی باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر بشود. برای اطلاع از جزئیات بیش‌تر با دکتر داروخانه صحبت کنید.

قبل از مصرف فلوکستین سوابق پزشکی خود از جمله سابقه‌ی شخصی یا خانوادگی ابتلا به افسردگی شیدایی یا اختلال دو قطبی و مانیک، سابقه‌ی شخصی یا خانوادگی اقدام به خودکشی، مشکلات کبدی، دیابت، کم‌بود سدیم در خون (که ممکن است با مصرف قرص‌های ادرار آور و قرص‌های آب تشدید شود)، کم‌آبی بدن، تشنج، زخم معده و روده و سابقه‌ی شخصی یا خانوادگی گلوکوم زاویه بسته را دارید موضوع را با پزشک خود یا دکتر داروخانه در میان بگذارید.

داروی فلوکستین ممکن است موجب گیجی، ناهوشیاری و تاری دید شما بشود. الکل و ماری‌جوانا این حالات را تشدید می‌کنند لذا از رانندگی و فعالیت‌هایی که نیاز به هشیاری دارند تا زمانی که در هشیاری کامل به سر ببرید اجتناب کنید. هنگام مصرف فلوکستین از خوردن الکل پرهیز کنید و در صورت مصرف ماری‌جوانا با پزشک خود صحبت کنید.

مصرف فلوکستین ممکن است باعث ایجاد بیماری افزایش سطح کیوتی QT شود که بر ریتم قلب تاثیر می‌گذارد. افزایش سطح کیوتی به ندرت می‌تواند باعث ایجاد ضربان قلب سریع و نامنظم و علائم دیگری مانند سرگیجه‌ی شدید و بی‌هوش شدن شود اما در صورت پیش آمد به سرعت به مراقبت‌های اولیه نیاز دارید.

خطر افزایش سطح کیوتی ممکن است در صورت داشتن شرایط پزشکی خاص یا با مصرف داروهای دیگری که طول کیوتی را روی نمودار افزایش می‌دهند بیش‌تر شود. پیش از مصرف داروی فلوکستین همه‌ی داروهای مصرفی‌تان و مشکلاتی از قبیل مشکلات خاص قلبی مانند نارسایی‌های قلبی، ضربان قلب آهسته و افزایش سطح کیوتی در نوار قلب و سابقه‌ی خانوادگی مشکلات خاص قلبی مانند افزایش سطح کیوتی در نوار قلب و ایست ناگهانی قلب را با پزشک خود یا دکتر داروخانه در میان بگذارید.

سطح پایین پتاسیم یا منیزیم خون نیز ممکن است خطر ابتلا به افزایش سطح کیوتی را افزایش دهد. این خطر ممکن است در صورت استفاده از داروهای خاصی مانند قرص‌های آب یا داروهای ادرار آور یا در صورتی که مشکلات خاصی از قبیل عرق کردن شدید، اسهال و استفراغ داشته باشید بیش‌تر شود. در مورد مصرف این دارو با پزشک خود مشورت کنید.

شکل شربت داروی فلوکستین حاوی الکل است. در صورت ابتلا به دیابت، وابستگی به الکل یا بیماری‌های کبدی احتیاط کنید. بعضی از داروها مانند مترونیدازول و دیزولفیرام می‌توانند هنگام ترکیب با الکل واکنش خطرناکی داشته باشند. در مورد استفاده از این داروها با پزشک خود مشورت کنید.
قبل از هر گونه جراحی همه‌ی داروهایی که مصرف می‌کنید را با پزشک یا دندان‌پزشک خود در میان بگذارید.

سال‌مندان بیش‌تر از سایرین در خطر ابتلا به عوارض جانبی مصرف فلوکستین به ویژه خون‌ریزی و افزایش سطح کیوتی هستند. علاوه بر این آن‌ها بیش‌تر در معرض خطر پایین آمدن سطح سدیم خون هستند، به ویژه در صورتی که قرص‌های آب و ادرار آور مصرف کنند.

چنان‌چه باردار هستید فقط در صورت نیاز ضروری داروی فلوکستین را مصرف کنید. مصرف این دارو در دوران بارداری ممکن است به جنین آسیب برساند. همچنین نوزادان مادرانی که در سه ماه آخر بارداری فلوکستین مصرف کرده‌اند ممکن است مشکلاتی از قبیل مشکل در غذا خوردن و تنفس، تشنج، سفت شدن عضلات و گریه‌ی مداوم داشته باشند. در صورتی که هر یک از این علائم را در نوزاد خود مشاهده کردید به سرعت به پزشک اطلاع دهید.

با توجه به این که مشکلات روحی و روانی درمان نشده مانند افسردگی، پنیک‌اتک و اختلال وسواس فکری می‌توانند وضعیت خطرناکی برای مادر و کودک تلقی شوند پیش از تشخیص پزشک مصرف دارو را متوقف نکنید. برای مصرف داروی فلوکستین در دوران شیردهی با پزشک مشورت کنید و در مورد فواید و مضرات آن از پزشک خود کمک بگیرید.

تداخلات دارویی فلوکستین با داروهای دیگر
تداخلات دارویی ممکن است عمل‌کرد و تاثیر داروی فلوکستین را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آن شود. این مقاله شامل تمامی تداخلات دارویی ممکن نیست لذا لیست همه‌ی داروهای مصرفی‌تان را با پزشک یا دکتر داروخانه در میان بگذارید و بدون صلاح‌دید پزشک شروع به مصرف، قطع یا تغییر دوز داروی فلوکستین نفرمایید.

اثرات فلوکستین می‌تواند برای چندین هفته پس از مصرف آخرین دوز دارو در بدن شما بماند و با بسیاری از داروهای دیگر تداخل ایجاد کند. پیش از شروع مصرف هر دارویی در صورتی که پنج هفته قبل از آن فلوکستین مصرف کرده‌اید با پزشک خود مشورت کنید.

بعضی از داروهایی که ممکن است با فلوکستین تداخل دارویی ایجاد کنند عبارت‌اند از:

• داروهایی که از بدن شما بعضی از آنزیم‌های کبدی را پاک می‌کنند مانند وینبلاستین
• داروهای ضد آریتمی مثل پروپافنون و فلکاینید
• داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای مانند دزپیرامین و ایمی‌پرامین
• داروهایی که می‌تواند باعث کبودی و خون‌ریزی شود مانند داروهای ضد پلاکت از جمله کلوپیدوگرل
• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن
• داروهای ضد لخته شدن خون مانند وارفارین

مصرف بازدارنده‌های مونوآمین اکسیداز با داروی فلوکستین ممکن است کشنده باشد. از مصرف بازدارنده‌های مونوآمین اکسیداز مانند ایزوکاربوکسازید، لینزولید، متیلن بلو، موکلوبماید، فنلزین، پروکاربازین، راساجیلین، سافینامید، سلژیلین و ترانیل‌سیپرومین در زمان درمان با داروی فلوکستین اجتناب کنید. بیش‌تر بازدارنده‌های مونوآمین اکسیداز نباید به مدت دو هفته قبل و حداقل پنج هفته بعد از درمان با داروی فلوکستین مصرف شوند. هنگام آغاز مصرف و توقف مصرف این دارو با پزشک خود مشورت کنید.

علاوه بر فلوکستین داروهای دیگری مانند پیموزاید و تیوریدازین بر سطح کیوتی تاثیر می‌گذارند.

هنگام مصرف فلوکستین استفاده از آسپیرین می‌تواند خطر خون‌ریزی را افزایش دهد. با این حال اگر پزشک شما تشخیص داده که برای جلوگیری از حمله‌ی قلبی یا پیش‌گیری از سکته آسپرین را، معمولا در دوزهای 81 تا 325 میلی‌گرم، مصرف کنید به استفاده از دارو ادامه دهید، مگر این‌که پزشک شما طور دیگری صلاح ببیند.

اگر داروهای دیگری مصرف می‌کنید که سروتین خون‌تان را افزایش می‌دهد ممکن است با مصرف فلوکستین دچار سندرم سروتین یا مسمومیت با سروتین شوید. محصولات غیر قانونی و غیر تجویزی مانند اکستازی، هوفاریقون، بعضی از داروهای ضد افسردگی مثل بازدارنده‌های بازجذب سروتین از قبیل سیتالوپرام و پاروکستین و نوراپی‌نفرین، دولوکستین، ونلافاکسین، تریپتوفان و داروهایی از این دست از این جمله‌اند. خطر ابتلا به سندروم سروتین یا مسمومیت با سروتین هنگام شروع مصرف این داروها یا افزایش دوز آن‌ها بیش‌تر است.

در صورت استفاده از محصولاتی که موجب خواب‌آلودگی می‌شوند، مانند الکل، ماری‌جوانا، آنتی‌هیستامین‌ها مثل سیتریزین و دیفن‌هیدرامین، داروهای خواب‌آور و آرام‌بخش مانند آلپرازولام، دیازپام و زولپیدم، سست کننده‌های عضلانی و مسکن‌هایی مانند کدئین با پزشک یا دکتر داروخانه مشورت کنید.

برچسب روی تمامی داروها از جمله داروهای ضد حساسیت، ضد سرفه یا سرماخوردگی را بررسی کنید زیرا ممکن است حاوی مواد تشکیل دهنده‌ای باشند که موجب خواب‌آلودگی می‌شوند. از دکتر داروخانه نحوه‌ی استفاده از داروها را سوال کنید.

مصرف داروی فلوکستین ممکن است نتایج بعضی از آزمایش‌ها مانند اسکن مغزی برای تشخیص بیماری پارکینسون را تحت تاثیر قرار دهد. اطمینان حاصل کنید که تمامی پزشک‌ها و کارکنان آزمایشگاه در جریان استفاده‌ی شما از این دارو هستند

علائم اوردوز داروی فلوکستین
اگر فردی بیش از اندازه از داروی فلوکستین استفاده کرده بود و دچار علائمی مانند بیهوش شدن یا مشکل در تنفس شد با مرکز فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید.

داروی خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.

به طور مرتب به پزشک و روان‌پزشک مراجعه کنید.

اگر دوز مصرفی داروی فلوکستین را فراموش کردید در اولین زمان ممکن آن را مصرف کنید اما اگر نزدیک به مصرف دوز بعدی به یاد آوردید که دارو را مصرف نکرده‌اید نیازی به مصرف دو برابر داروی فلوکستین نیست؛ فقط دوز مقرر را مصرف کنید.

برای نگهداری صحیح داروی فلوکستین آن را در دمای اتاق و به دور از حرارت و رطوبت و خارج از دسترس کودکان قرار دهید. همچنین دارو را در حمام نگهداری نفرمایید. توجه داشته باشید که داروی منقضی شده را مصرف نکنید.

منبع: WebMD