بلوغ چیست؟
بلوغ به مجموعه ای از تغییرات رشدی جسمانی و عقلانی گفته می‌شود. رشد جسمانی زودتر از رشد عقلانی شروع می‌شود و به ناگهان نوجوان از نظر ظاهری تغییرات زیادی را نشان می‌دهد که ممکن است برایش خوش آیند نباشد. کافیست نوجوان اعتماد به نفس پایینی هم داشته باشد، همین مساله باعث گوشه گیری و منزوی شدن نوجوان می‌شود. معمولا این بحران از حدود 9 – 19 سالگی در دختران و حدود 13 – 19 سالگی در پسران اتفاق می افتد. پس بهتر است والدین قبل از رسیدن فرزندشان به این سن، سطح آگاهی خودشان را درباره بلوغ و نحوه ارتباط با نوجوانشان بالا ببرند.
رفتار صحیح والدین با فرزندان در سن بلوغ
احترام گذاشتن به حق نوجوان برای داشتن نظراتی مخالف با والدین خود
نوجوانی دوره ای خاص و بحرانی در زندگی فرزندتان است که او به دیدگاه‌ها و نگرش‌های تازه ای در مورد مسائل دست می‌یابد. در این زمان او می‌خواهد بنا بر تصور خود جهان را دگرگون کند و علیه سنت‌ها و ایدئولوژی‌های رایج به پا خیزد. در این مرحله است که ممکن است بسیاری از والدین گیر بیفتند!
اعمال فشار بر نوجوان و برخورد خشن با او می‌تواند باعث دلخوری و ناراحتی شود که به افزایش فاصله او از شما منجر می‌شود. بنابراین سعی کنید به صحبت‌های او به دقت گوش دهید، نظریات او را به طور منطقی به چالش بکشانید تا بتوانید با مشخص کردن فرضیات اشتباه، او رادر جهت درکی دقیق‌تر و واقع بینانه از مسائل راهنمایی کنید.
رفتار صحیح والدین با فرزندان : برقراری روابط دوستانه با نوجوان
دوران بلوغ، مرحله سازنده‌ای ست که دیدگاه فرزندتان نسبت به آینده شکل می‌گیرد. سعی کنید مطابق روز با جریان فکری و علایق فرزندتان همراه شوید و با او در مورد موضوعات مورد علاقه اش مانند مد و فشن، اخبار مربوط به سلبریتی‌ها و افراد مشهور، اخبار فیلم و تکنولوژی مانند یک دوست صمیمی صحبت کنید و با علاقه به حرف هایش گوش کنید. از طریق عضویت در شبکه‌های اجتماعی مانند فیس بوک با او در ارتباط باشید تا بتوانید از علایق و فعالیت‌های روزانه او آگاه شوید.
زمانی که رابطه دوستانه با فرزندتان برقرار می‌کنید می‌توانید تجربه‌ها و اطلاعات خود را در زمینه‌های مختلف با او در میان بگذارید و در مورد رفتارهای پرخطر جنسی، مصرف مواد مخدر و دوستان ناباب با صبر و حوصله با او به بحث و گفتگو بپردازید. سعی کنید همیشه از او حمایت کنید تا او بتواند به راحتی در مورد مسائل مختلف با شما مشورت کند.
رشد و تقویت تفکر خلاق در نوجوان
فضای لازم جهت رشد و تقویت رفتارهای اکتشافی را در فرزندتان فراهم کنید و سبک‌های شناختی فردی و نوآوری‌های خلاقانه او را تشویق کنید. ادامه این روند باعث می‌شود که در تمامی جنبه‌های زندگی مانند کار و تحصیل به شیوه تفکر سازنده و مثبت دست یابد.
نوجوان را در انتخاب شغل و حرفه راهنمایی کنید
سن بلوغ و نوجوانی زمانی ست که فرزندتان بیش از پیش در جستجوی یافتن حرفه ای مناسب برای خودش است. با این حال او از جزئیات مربوط به یک مسیر شغلی خاص اطلاعی ندرد. پس فرزندتان را تشویق کنید تا به تفصیل به بررسی هر حرفه بپردازد و بتواند به اهداف و علایق خود دست یابد. با او در مسیر انتخاب شغلی همراه باشید و مزایا و معایب هر حرفه ای را به دقت بررسی کنید. در نهایت به او آزادی در انتخاب دهید و او را در مسیر انتخاب شغلی اش تشویق و حمایت کنید.
نیازهای مالی فرزندتان را برآورده سازید
ارزیابی صحیحی از نیازهای مالی فرزندتان داشته باشید و سعی کنید تا حد امکان پاسخگوی نیازهای او باشید. با توجه به این که سن بلوغ دوره رشدی حساسی است؛ در صورتی که نیازهای مالی نوجوان به خوبی برطرف نشود ممکن است برای تامین مالی خود به روش‌های غیر اصولی و نادرست روی آورد. همچنین پول تو جیبی زیاد، عادت مصرف گرایی و خرج کردن اضافی را در اوتقویت می‌کند. بنابراین با توجه به توانایی مالی خود و میزان نیازهای واقع بینانه او، مبلغی را به طور ماهانه در نظر بگیرید.
رفتار صحیح والدین با فرزندان : تقویت عزت نفس در نوجوان
اعمال قوانین سخت گیرانه و انضباط بیش از حد، باعث می‌شود که فرزندتان در محیطی سرشار از ترس و حس عدم کنترل بر شرایط خود رشد یابد. مسلما چنین فردی عزت نفس کمی خواهد داشت و نمی‌تواند در موقعیت‌های گروهی به عنوان رهبر یا تصمیم گیرنده رفتار کند. لازم است که فرزندتان به شما احترام بگذارد ولی ترس از محیط خانواده عامل بازدارنده در رشد طبیعی او خواهد بود. مطالعه مقاله افزایش اعتماد به نفس در نوجوانان می‌تواند در این زمینه مفید باشد. برای تقویت عزت نفس کلیک کنید
مشورت با متخصص و روانشناس
در صورتی که قادر به کنترل شرایط و بهبود روابط خود با فرزند نوجوان خود نیستید، بهترین گزینه مراجعه به یک روانشناس یا متخصص است. زمانی که مشکلات خود را برای متخصص عنوان می‌کنید، او با در نظر گرفتن تمامی جوانب و آموزش تکنیک‌های شیوه‌های ارتباط صحیح والدین با فرزند، کمک می‌کند تا بتوانید مشکلات خود در ارتباط با نوجوان را به شیوه ای سازگارانه مدیریت کنید. به همین دلیل توصیه می‌کنیم به مشاوره روانشناسی نوجوان مراجعه کنید.
شناخت شخصیت نوجوان در سن بلوغ
زمانی که والدین با ویژگی‌های دوران نوجوانی و جوانی آشنا باشند، دیگر بسیاری از رفتارهای ناخوشایند آنان را غیر طبیعی نمی‌پندارند و این امر سبب بروز عکس العمل در بین والدین و فرزندان نمی‌شود و به تیرگی روابط نوجوان با خانواده ختم نمی‌شوند. والدین باید دلیل رفتار نوجوانان را در این سن درک کنند همین امر کمک می‌کند که دیگر از بسیاری از رفتارهای فرزندشان عصبانی نشوند و بتوانند کنترل شرایط را در دست داشته باشند.
استفاده از روش نادیده گرفتن برخی از مشکلات
از موثرترین روش‌های تربیتی می‌توان به روش تغافل اشاره داشت. روش تغافل یعنی مسائل و مشکلات نوجوانان را بزرگ نشان ندهید و در او وحشت ایجاد نکنید. او را دائما به خاطر اشتباهاتش بازخواست نکنید. والدین توجه داشته باشند نباید نوجوان را در حالت ترس و حراس نسبت به خود قرار دهند.
شاید گاهی لازم باشد تا از خطاهای نوجوانان چشم پوشی شود و به رویشان نیاوریم که همین امر سبب می‌شود تا حرمت‌ها در خانه و خانواده شکست نشود که سبب تحکیم بیشتر خانواده می‌شود. البته تشخیص این مورد باید با هوش و ذکاوت خودتان صورت گیرد.
اعتماد سازی
باید بتوانید حس اعتماد نوجوانان را نسبت به خودتان جلب کنید. اگر اعتماد میان نوجوان و والدین کمرنگ شود او برای حل مشکلاتش به سراغ دیگران می‌رود. از آنجایی افراد در سن نوجوانی بیشترین تاثیر پذیری و الگوبرداری را دارند مشورت گرفتن از دیگران و دوستان می‌تواند بسیار برای آنان خطرناک و مشکل ساز باشد.
بزرگ ترین کمک والدین به نوجوان در حال بلوغ چیست؟
یکی از مهم ترین کارهایی که پدر و مادر باید برای فرزندشان از کودکی و به ویژه در نوجوانی انجام بدهند، بالا بردن اعتماد به نفس و عزت نفس نوجوان است. (برای استفاده از دوره افزایش عزت نفس می توانید برروی لینک کلیک کنید) عزت نفس به معنای دوست داشتن خود است. والدین باید کاری کنند تا نوجوانشان خودش را دوست داشته باشد و در نهایت به اعتماد به نفس یعنی جرات ورزی، برسد. راهکارهای زیر می توانند در بالا بردن اعتماد به نفس نوجوانان کمک کننده باشد :
- به فرزندتان بگویید همه ی افراد تغییرات دوران بلوغ راتجربه می کنند تا آنها کمتر از ظاهرشان ناراحت باشند.
- محبت کردن را فراموش نکنید.
- هیچ گاه از ظاهر نوجوانتان، منفی نگویید. به او آرامش بدهید و بگویید که شما هم در دوران بلوغ چه تغییرات ظاهری را تجربه کرده اید. نشان دادن عکس هایتان در دوران بلوغ می تواند برای نوجوانتان خوشایند باشد.
- در زمانی که نوجوانتان قصد صحبت کردن با شما را دارد، حتما با او تماس چشمی برقرار کنید.
نکاتی در خصوص رفتار والدین با فرزندان در سن بلوغ :
- نظاره گر آنچه که فرزندانتان می بینند و مطالعه می کنند، باشید
- خودتان را جای فرزندتان قرار دهید
- دوستان فرزند خود را بشناسید
- با کودکتان زیاد صحبت کنید
- به حریم خصوصی کودکان احترام بگذارید
علائم هشدار زیر را بشناسید:
- افزایش وزن و کاهش وزن
- مشکلات خواب
- تغییرات سریع و شدید در شخصیت
- تغییر ناگهانی در دوستان
- طفره رفتن از مدرسه
- افت نمرات
- درباره خودکشی حرف زدن یا حتی شوخی کردن