کاربرد و عوارض مصرف ونلافاکسین
نام رایج دارو: ونلافاکسین- Venlafaxine
اسامی تجاری دارو: افکسور
توجه: مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد و به هیچ وجه جایگزین توصیه‌های پزشک نیست. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
هشدار!
داروهای ضد افسردگی برای درمان انواع بیماری‌ها از جمله افسردگی و سایر اختلالات روحی و روانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این داروها برای جلوگیری از افکار یا اقدام به خودکشی استفاده می‌شود و مزایای مهم زیادی دارد. با این حال مطالعات نشان داده تعداد کمی از افراد مصرف کننده داروهای ضد افسردگی (خصوصا افراد زیر 25 سال) ممکن است دچار افسردگی شدید، دیگر اختلالات روانی و افکار یا اقدام به خودکشی شوند از این رو حتما در مورد خطرات و مزایای مصرف داروهای ضد افسردگی (خصوصا برای افراد کمتر از 25 سال) حتی اگر مصرف این دارو برای درمان موارد اختلالات روحی و روانی نباشد، با روانپزشک مشورت نمایید.
اگر متوجه شدید شرایط افسردگی بدتر شده یا مشکلات روانی دیگری به وجود آمده سریعا با پزشک تماس بگیرید. همچنین در صورت مشاهده تغییرات رفتاری غیر طبیعی (مانند احتمال افکار یا اقدام به خودکشی) یا دیگر تغییرات خلقی (مانند تشدید اضطراب، حملات اضطرابی، مشکلات خواب، خشونت یا احساس عصبانیت، اعمال بدون فکر و هیجانی، بی‌حوصلگی شدید و حرف زدن سریع) سریعا به پزشک مراجعه نمایید. هنگام مصرف داروی ضد افسردگی جدید یا تغییر دوز مصرف دارو شرایط بیمار با دقت بررسی کنید.
ونلافاکسین چیست و چه کاربردی دارد؟
ونلافاکسین برای درمان افسردگی استفاده می‌شود. این دارو ممکن است سطح انرژی و احساسات شما بهبود ببخشد. ونلافاکسین به عنوان مهارکننده باز جذب هورمون سروتونین (SSRI) شناخته می‌شود.
نحوه عملکرد داروی ونلافاکسین
داروی ونلافکسین به بازگرداندن مواد طبیعی به نام سروتونین و نوراپی‌نفرین در مغز کمک می‌کند.
نحوه مصرف ونلافاکسین و دوز مصرفی
قبل از شروع به مصرف ونلافاکسین راهنمای دارویی داخل جعبه را با دقت بخوانید و از پزشک یا دکتر داروخانه راهنمایی بگیرید. این دارو به صورت خوراکی، همراه یا بدون غذا طبق تجویز پزشک و معمولا 2 یا 3 بار در روز مصرف می‌شود.
دوز مصرف داروی سیتالوپرام به وضعیت بیماری و پاسخگویی بدن شما به درمان بستگی دارد. برای کاهش عوارض جانبی این دارو ممکن است پزشک اعصاب و روان درمان را از دوزهای کم این دارو شروع کند و بعد آن را اضافه کند. مطابق تجویز دکتر عمل کنید. دوز مصرفی خود را افزایش ندهید و مدت زمان بیشتری نسبت به تجویز پزشک این دارو را استفاده نکنید. مصرف ونلافاکسین در زمان‌های منظم باعث می‌شود بیشترین بهره از آن را ببرید. برای کمک به یادآوری، این دارو را در ساعت معینی هر روز مصرف کنید.
مصرف این دارو طبق دستور پزشک بسیار اهمیت دارد لذا اگر احساس بهبود کردید باز هم به مصرف این دارو ادامه دهید و بدون مشورت با پزشک مصرف ونلافاکسین را قطع نکنید. اگر مصرف این دارو را خودسرانه قطع کنید ممکن است بعضی شرایط بدتر شود. همچنین ممکن است عوارضی مانند آشفتگی، تغییرات روانی، سردرد، خستگی، مشکلات خواب و حس کوتاهی مشابه با برق گرفتگی ضعیف را تجربه کنید. برای جلوگیری از این عوارض ممکن است پزشک شما در طی یک دوره کاهش مصرف داروی شما را قطع کند. برای اطلاعات بیشتر با پزشک یا دکتر داروخانه مشورت کنید. اگر دچار عارضه‌ای شدید یا شرایطتان بدتر شد سریعا با پزشک تماس بگیرید.
ممکن است برای احساس مزایای این دارو و بهبود چندین هفته زمان لازم باشد لذا اگر پیشرفتی در شرایط خود احساس نمی‌کنید یا شرایطتان بدتر شد با پزشک خود تماس بگیرید.
عوارض جانبی ونلافاکسین
مصرف ونلافاکسین ممکن است منجر به عوارضی مانند تهوع، خواب آلودگی، خشکی دهان، افزایش تعرق، یبوست، از دست دادن اشتها، تاری دید، مشکلات خواب و خمیازه شود. اگر هر یک از این عوارض ادامه یافت یا بدتر شد به سرعت با پزشک خود تماس حاصل کنید.
در صورتی که پزشک داروی ونلافاکسین را برای شما تجویز کرده است مطمئن باشید فوائد آن بیش از مضراتش بوده است. همچنین لازم است بدانید اکثر افرادی که داروی ونلافاکسین را مصرف کرده‌اند، عوارض جدی این دارو را تجربه نکرده‌اند. همچنین این دارو ممکن است باعث افزایش فشار خون شود. به صورت منظم فشار خون خود را بررسی کنید و نتایج آن را با پزشک در میان بگذارید.
چنانچه با عوارضی جدی این دارو مانند خونریزی یا کبودی غیر طبیعی، کاهش توان یا میل جنسی (تاخیر در انزال)، گرفتگی عضلانی و لرزش را تجربه کردید سریعا با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید. همچنین اگر عوارض نادر اما جدی این دارو مانند سرفه‌ای که رفع نشد، تنگی نفس، درد قفسه سینه، سردرد شدید و ضربه‌ای، مدفوع خونی یا تیره، استفراغی که مانند تفاله‌ی قهوه به نظر برسد، درد/تورم یا سرخی چشم، گشادی مردمک، تغییرات بینایی (مانند دیدن رنگین کمان دور منابع نوری موقع شب) و تشنج را مشاهده کردید سریعا با پزشک تماس بگیرید.
این دارو سطح سروتونین را در بدن افزایش می‌دهد و به ندرت بیماری بسیار جدی به نام سندروم/مسمومیت سروتونین دیده شده است. همچنین این خطر با استفاده از دیگر داروها که باعث افزایش سطح سروتونین می‌شوند افزایش می‌یابد لذا تمام داروهایی که مصرف می‌کنید را به اطلاع پزشکتان برسانید. اگر عوارضی مانند تپش قلب، توهم، ناهماهنگی در حرکات، سرگیجه شدید، تهوع، استفراغ و اسهال شدید، لرزش ماهیچه‌ای، تب بی‌دلیل، آشفتگی و بی‌حوصلگی بی‌دلیل را تجربه کردید سریعا با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید.
لازم است بدانید واکنش آلرژیک جدی در مورد داروی ونلافاکسین نادر است. با وجود این اگر واکنش آلرژیک جدی‌ای مثل علائم پوستی، خارش، تورم (مخصوصا در صورت، زبان و گلو)، گیجی شدید و اختلال تنفسی را تجربه کردید، سریعا از فوریت های پزشکی کمک بگیرید. با توجه به اینکه لیست عوارض کامل نیست، ممکن است با عارضه‌ای برخورد کنید که ذکر نشده باشد. در این موارد با پزشک یا دکتر داروخانه مشورت کنید.
موارد احتیاط مصرف ونلافاکسین
اگر به داروی ونلافاکسین یا دس ونلافاکسین حساسیت دارید یا هر حساسیت دیگری دارید قبل از مصرف این دارو را پزشک یا داروساز مشورت کنید. داروی ونلافاکسین ممکن است شامل ترکیبات غیر فعالی باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر بشود.
قبل از مصرف ونلافاکسین سوابق پزشکی خود و خانواده‌تان را به اطلاع پزشک برسانید؛ مخصوصاْ سابقه مشکلات خونریزی، سابقه گلوکوم (آب سیاه) در خانواده (نوع بسته زاویه)، فشار خون بالا، مشکلات قلبی (مانند نارسایی قلبی و سابقه حمله قلبی)، سابقه کلسترول بالا، بیماری‌های کلیوی، بیماری‌های کبدی، تشنج، بیماری تیروئید.
داروی ونلافاکسین ممکن است موجب خواب‌آلودگی و تاری دید شما بشود. الکل و ماری جوآنا این حالات را تشدید می کند. لذا از رانندگی و فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری دارند، تا زمانیکه در هوشیاری کامل به سر ببرید اجتناب کنید. هنگام مصرف ونلافاکسین از خوردن الکل پرهیز کنید و در صورت مصرف ماری جوآنا با پزشک خود صحبت کنید. ضمنا قبل از هر گونه جراحی همه‌ی داروهایی را که مصرف می‌کنید با پزشک یا دندانپزشک خود در میان بگذارید.
سالمندان ممکن است در مقابل عوارض این دارو مثل خونریزی و عدم تعادل حساسیت بیشتری نشان بدهند. همچنین اگر نوعی عدم تعادل (هیپوناترمی) را تجربه کنند؛ مخصوصا زمانی که قرص آب (دیوریت‌ها) مصرف می‌کنند. عدم تعادل باعث افزایش خطر سقوط می‌شود.کودکان ممکن است به عوارض این دارو مخصوصا کاهش اشتها و کاهش وزن حساس‌تر باشند. همواره قد و وزن کودکی که ونلافاکسین مصرف می‌کند را تحت نظر داشته باشید.
چنانچه باردار هستید فقط در صورت نیاز ضروری داروی ونلافاکسین را استفاده کنید. زیرا ممکن است این دارو به جنین آسیب برساند. همچنین نوزادان مادرانی که تحت درمان ونلافاکسین در سه ماه آخر بارداری بوده‌اند به ندرت نشانه‌هایی از عوارض ترک ناگهانی دارو مانند مشکلات تغذیه‌ای و تنفسی، تشنج، انقباض عضلانی و یا گریه مداوم از خود نشان داده‌اند. اگر متوجه هر کدام از این عوارض در نوزاد شدید بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
از آن‌جایی که مشکلات روانی و روحی مانند افسردگی، حمله اضطراب و اختلال اضطراب می‌توانند شرایط سختی باشند از قطع دارو اجتناب کنید مگر اینکه توسط پزشک تجویز شده باشد. اگر قصد بارداری دارید با پزشک خود در مورد فواید و خطرات استفاده از ونلافاکسین در زمان حاملگی مشورت کنید.
ونلافاکسین از طریق شیر مادر به نوزاد انتقال می‌یابد و تاثیرات نامطلوبی در پرستاری از نوزاد می‌گذارد. قبل از شیردهی به نوزاد با پزشک مشورت نمایید.
تداخلات دارویی ونلافاکسین با داروهای دیگر
تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تاثیر داروی ونلافاکسین را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آن شود. این مقاله شامل تمامی تداخلات دارویی ممکن، نیست لذا لیست تمامی داروهای مصرفی‌تان را با پزشک یا دکتر داروخانه در میان بگذارید. و بدون صلاحدید پزشک شروع به مصرف، قطع یا تغییر دوز داروی ونلافاکسین نفرمایید.
پیموزید و دیگر داروهایی که ممکن است موجب خونریزی یا کبودی (آنتی‌پلاتلت‌هایی مانند کلوپیدوگرل، ضد التهاب‌های غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و رقیق‌کننده‌هایی مانند وارفارین) شوند با ونلافاکسین ممکن است تداخل داشته باشند.
آسپرین نیز امکان خونریزی را موقع مصرف این دارو افزایش می‌هد. با این وجود اگر پزشکتان برای جلوگیری از سکته یا حمله قلبی برای شما دوز مصرفی کم آسپرین (معمولا دوز 81-325 میلی‌گرم در روز) تجویز کرده است به مصرف آن ادامه دهید و در مورد ادامه مصرف آسپرین با دکتر خود مشورت کنید.
مصرف ونلافاکسین همراه با داروهای بازدارنده مونوآمین اکسیداز (MAO) ممکن است موجب تداخل کشنده‌ای شود. از مصرف بازدارنده‌های مونوآمین اکسیداز مانند آیزوکروبوکسازید، لینزولید، متیلن بلو، موکلوبماید، فنلزین، پروکاربازین، رازاگیلین، سافینامید، سلژیلین و ترانیل سیپرومین همراه با ونلافاکسین جدا خوداری فرمائید. همچنین نباید اکثر بازدارنده‌های مونوآمین اکسیداز را 2 هفته قبل یا 7 روز بعد از مصرف این دارو مصرف کرد. برای اطلاعات در این زمینه با پزشکتان مشورت کنید.
اگر ونلافاکسین را با داروهای دیگری که سطح سرتونین بدن را افزایش می‌دهند مصرف کنید خطر ایجاد سندروم/مسمومیت سروتونین را افزایش می‌دهید. قرص‌های اکستاسی/MDMA، قرص‌های ضد افسردگی مانند فلوکستین/پروکستین، SNRIهایی مانند دولوکستین/میلناسیپران، تیپتوفان، نمونه‌هایی از این افزایش‌دهنده‌های سروتونین هستند که باعث افزایش خطر سندروم/مسمومیت سروتونین می‌شوند.
داروهای زیر ممکن است با داروی ونلافاکسین تداخل داشته باشد. در صورت مصرف این داروها، پزشک خود را مطلع سازید.
- داروهایی که خواب آلودگی ایجاد می‌کنند (مخدرهایی که کاهنده سرفه یا درد هستند مثل: کدئین)
- الکل
- ماری جوآنا
- داروهای خواب یا ضداضطراب (آلپرازولام، دیازپام، زولپیدم)
- شل کننده عضلانی (کاریزوپرودول، سیکلوبنزاپرین)
- آنتی هیستامین‌ها (سیترزین، دیفن هیدرامین)
- عملکرد داروی ونلافاکسین با داروی دس ونلافاکسین مشابه است لذا از مصرف این داروها با یکدیگر اجتناب کنید.
- این دارو ممکن است بر نتایج برخی از آزمایش‌های پزشکی مانند آزمایش ادرار برای بررسی مصرف آمفیتامین‌ها تاثیر بگذارد و نتایج آن را تغییر دهد. از این رو مصرف این دارو را به کارکنان آزمایشگاه و پزشکتان اطلاع دهید.
علائم اوردوز ونلافاکسین
اگر علائم اوردوز این دارو مانند از هوش رفتن و مشکلات تنفسی را مشاهده کردید سریعا با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید. علائم اوردوز این دارو شامل خواب‌آلودگی، تشنج و تپش قلب نامنظم یا سریع می‌شوند.
هنگام مصرف این دارو به صورت منظم با روانپزشک خود در تماس باشید و ممکن است برخی آزمایش‌های پزشکی مانند فشار خون و آزمایش بررسی کلسترول خون به صورت دوره‌ای برای بررسی روند بهبود و عوارض جانبی لازم باشد انجام شود. برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
اگر دوز مصرفی داروی ونلافاکسین را فراموش کردید، در اولین زمان ممکن آن را مصرف کنید. اما اگر نزدیک به مصرف دوز بعدی، به یاد آوردید که دارو را مصرف نکرده‌اید، نیازی به مصرف دو برابر دارو نیست و فقط دوز مقرر را مصرف کنید.
برای نگهداری صحیح داروی ونلافاکسین، آن را در دمای اتاق، دور از حرارت و رطوبت و خارج از دسترس کودکان قرار دهید و در حمام نگهداری نفرمایید. توجه داشته باشید که داروی منقضی شده را مصرف نکنید.
برای شرکت در آزمون آنلاین شناخت اختلالات روانشناختی و شخصیتی در تست MMPI کلیک کنید
برای شرکت در آزمون آنلاین افسردگی بک کلیک کنید.