روانشناسی عشق چیست؟
عشق و محبت مادری
مطابق روانشناسی عشق در اوایل زندگی، اولین تجربه ما از عشق از طریق مهربانی، توجه و محبتی حاصل می شود که مادر، پدر یا پرستار نثار ما می کنند.
در طول دوران نوزادی و کودکی رفتارهایی مانند مهر، محبت و توجه والدین باعث می شوند که ظرفیت ایجاد صمیمیت، الفت یا روابط با دیگران که وابستگی نام دارند و نحوه دلبستگی ما با دیگران را در سرتا سر زندگی معین می کنند در ما به وجود آید.
رفتارهای محبت آمیزی مانند نوازش کردن، بوسیدن یا در آغوش گرفتن کمک می کنند که حس امنیت ناشی از عشق در ما ایجاد شود و دستگاه کناره ای مغز برای رها سازی (وازوپرسین) که به وابسته شدن ما به دیگران کمک می کند و اکسی توسین (هورمون عشق) که با استرس مبارزه می کند و احساس صمیمیت ما با دیگران را افزایش می دهد و به آرام کردن ما کمک می کند تحریک شود.
بر اساس یافته های روانشناسی عشق ایجاد وابستگی در طول دوران نوزادی تنها برای بقای ما اهمیت ندارد بلکه آرامش و امنیتی را در ما به وجود می آورد که در مواقع بروز استرس یا ترس به آن نیاز داریم همچنین از سلامت روحی و جسمی ما نیز محافظت می کند
این فقط انسان ها نیستند که به منظور عشق و دلبستگی به دیگران محبت می کنند.
بر اساس مفهوم روانشناسی عشق مهربانی و صمیمیت در میان سایر پستاندارانی که به یکدیگر وابسته هستند و رفتارهای محبت آمیز خود را به نمایش می گذارند نیز دیده می شود مانند اسب ها که پوزه خود را به یکدیگر می مالند یا شامپانزه ها که یکدیگر را می بوسند و در آغوش می کشند.
انواع مختلف عشق
عشق مادری تنها عشقی است که ما در زندگی تجربه می کنیم.
انواع عشق درگیر میزان های مختلفی از نزدیکی (اعتماد، محبت و صمیمیت) میل جنسی و تعهد هستند. Sternberg با توجه به نظریه مثلثی خود عشق را هفت نوع می داند:
- دوستی: احساس محبت و صمیمیت نسبت به یک فرد دیگر. اما میل جنسی یا تعهد طولانی مدتی وجود ندارد.
- دلباختگی: عشق در نگاه اول (ناشی از میل جنسی) اما عدم صمیمیت و تعهد (همچین عشقی می تواند به طور ناگهانی از بین برود)
- عشق پوچ: تعهد وجود دارد اما رابطه فاقد از صمیمیت و شهوت است.
- عشق رمانتیک: صمیمیت و شهوت وجود دارد اما تعهد نه.
- عشق مسالمت آمیز: صمیمیت و تعهد وجود دارد اما رابطه فاقد از شهوت جنسی است.
- عشق واهی: تعهد به واسطه شهوت به وجود می آید اما صمیمیتی وجود ندارد.
- عشق کامل: رابطه ایده آلی که تمامی سه عنصر (صمیمیت، شهوت و تعهد) را شامل می شود که روانشناسی عشق آن را توصیه میکند و میتواند به ازدواج ختم شود.
هنگامی که روابط شکل می گیرند انواع مختلف عشق می توانند در مراحل مختلف خود را نشان دهند.
با وجود زوجینی که از هردو احساس شهوت و صمیمیت برخوردار هستند پی می بریم که بسیاری از انواع عشق با یکدیگر تداخل دارند اما همیشه این گونه نیست.
به عبارت دیگر، بیش از هفت نوع عشق وجود دارد بخصوص هنگامی که این موضوع را که انسان ها توسط یک نیاز زیستی به تولید مثل (شهوت) به سمت جنس مخالف خود کشیده می شوند در نظر بگیریم
در عشق رمانتیک علاقه پایداری و معنای بیشتری نسبت به شهوت دارد.
چگونه وابستگی های اولیه بر روابط رمانتیک ما در بزرگسالی تاثیر می گذارند؟
طبق یافته های روانشناسی عشق محبت و وابستگی که در دوران جوانی نسبت به والدینمان داریم نقش بسیار مهمی را در شکل گیری روابط رمانتیک ما در آینده ایفا می کنند.
در دوران بزرگسالی در صورتی که در رابطه خود آرامش، صمیمیت و یک احساس دو طرفه داشته باشیم می توانیم بگوییم که یک رابطه پایدار و رمانتیک را سپری می کنیم.
از طرف دیگر، افرادی که نوعی وابستگی متزلزل را که” بی جهت “نام دارد ایجاد می کنند احتمالا نمی توانند با طرف مقابل خود صمیمی شوند و در حالی که برای ایجاد این صمیمیت تلاش می کنند امکان دارد به مصرف الکل، برقراری رابطه جنسب یا اعتیاد به مواد مخدر روی آورند همچنین امکان دارد سایر رفتارهای اعتیاد آورمانند پارافیلیا را از خود نشان دهند.
روانشناسی عشق و پارافیلیا
پارافیلیا یک اختلال عاطفی است که از مشخصات آن می توان به تمایل و اصرار به برآورده کردن فانتزی های جنسی که بر افزایش غریزه جنسی فرد تاثیر می گذارند اشاره کرد.
راز داشتن عشق پایدار چیست؟
فردی که به پارافیلیا دچار است ممکن است دیگران را در حین انجام کارهای خصوصی دید بزند یا تن نمایی کند (آلت تناسلی خود را در معرض دید بگذارد).
روانشناسی عشق و هوس
تعریف عشق و شهوت در روانشناسی عشق می تواند کمی گیج کننده باشد زیرا کشش جنسی دو طرفه یکی از مهمترین اجزای زندگی روزمره ما به شمار می آید.کشش جنسی لزوما به این معنا نیست که دو طرف به دنبال یک رابطه واقعی هستند.
شهوت _ تمایلات درونی فرد او را به برقراری رابطه جنسی وا می دارند. هر انسانی نیاز دارد که لذت جنسی را تجربه کند.
هورمون های جنسی ما (آندروژن) تستوسترون و استروژن در روابطی که در دوران نوجوانی برقرار می کنیم سهیم هستند.
بسیاری از تمایلات زیستی ما را به برقراری رابطه جنسی یا رفع نیاز جنسی سوق می دهند
در یک رابطه امکان دارد یکی از طرفین میل جنسی زیادی داشته باشد در حالی که دیگری دچار سرگردانی شده و نمی داند که آیا تنها به دنبال برقراری رابطه جنسی است یا تمایل دارد که یک رابطه پایدار را تشکیل دهد.
اگر چه کشش جنسی ما را به طرف مقابل هدایت می کند اما این لزوما بدین معنا نیست که رابطه پیشرفت یا تداومی خواهد داشت.
بوسه و آغوش
هورمون کیس پپتین نیز یکی از تعدیل کننده های ضروری سیستم عصبی است که جنبه های مختلف نیاز جنسی انسان را با افزایش عواطف و پردازش عمل جنسی در ساختارهای کلیدی لیمبیک و پارالیمبیک مغز که مسئول حس و حال، لذت و آگاهی ما هستند کنترل می کند.
هورمون کیس پپتین با تحریک میل جنسی و ایجاد یک ارتباط عاشقانه و صمیمانه با جنس مخالف ما را به زاد و ولد کردن ترغیب می کند
گذشته از هورمون هایی که موجب افزایش شهوت می شوند بوسه نشان دهنده بیشترین میزان صمیمیت میان دو نفر است.در یک عشق رمانتیک به جای این که صرفا به برقراری رابطه جنسی تمایل داشته باشیم علاقه و صمیمیت برای ما حرف اول را می زند.
بر اساس روانشناسی عشق در اغوش گرفتن، نوازش کردن و بوسیدن در زندگی از اهمیت زیادی برخوردار هستند زیرا صرف نظر از عمل آمیزش جنسی موجب می شوند به واسطه تماس تن به تن صمیمیت میان دو نفر افزایش پیدا کند.
در روابط رمانتیک رفتارهای محبت آمیز مانند بوسه به ایجاد صمیمیت (اعتماد و نزدیکی) بین دو نفر کمک می کند و موجب ارضای نیازهای عاطفی می شود.
بررسی عاشق شدن در روانشناسی عشق
از آن جایی که عاشق شدن می تواند باعث فعال شدن سیستم پاداش مغز شود برخی از افراد اولین مرحله عاشق شدن را با مصرف زیاد کوکائین یکی می دانند زیرا مشخصه دلباختگی تمایل شدید به ملاقات یا صحبت کردن با فردی است که عاشق او شده اید و سعی در نزدیک شدن هرچه بیشتر به او را دارید.
عشق چیست ؟
هنگامی که ما برای اولین بار عاشق می شویم تغییرات ایجاد شده در مواد شیمیایی مغز موجب افزایش کشش ما به طرف مقابل می شوند. از جمله این تغییرات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
افزایش میزان دوپامین که ما را به دنبال کردن و حفظ رابطه با فردی که به او علاقه داریم وا می دارد.
افزایش میزان نور اپی نفرین که سبب افزایش ناگهانی هیجان، برافروختگی، انرژی و انگیزه ما برای حفظ رابطه با فرد مورد علاقه مان می شود به علاوه موجب بروز علائم فیزیکی مانند افزایش ضربان قلب، سرخ شدن صورت و عرق کردن کف دست در فرد نیز می شود.
سروتونین که باعث بهبود خلق و خو می شود کاهش می یابد.سروتونین یک انتقال دهنده عصبی بسیار مهم است که در تنظیم خلق و خو، میل و عملکرد جنسی، اشتها، خواب، حافظه، رفتارهای اجتماعی و یادگیری نقش دارد.
اگر به تازگی عاشق شده اید ممکن است خطاهای طرف مقابلتان را نادیده بگیرید و او را فردی بی عیب و نقص بدانید
در این جاست که جمله “عشق انسان را کور می کند”معنا می یابد.
گذشته از وضعیت لذت بخش و خوشایندی که دارید، بر اساس یافته های روانشناسی عشق شیفتگی یک حالت گذرا است و احساس وجد و هیجان پس از گذشت چند ماه یا چند سال از شروع رابطه فروکش می کند پس قطعا چنین احساساتی دلیل حفظ رابطه افراد در طولانی مدت نیستند.
چه چیزی موجب پایداری عشق می شود؟
روانشناسی عشق میگوید که زوجین در زندگی خود به مرحله وابستگی می رسند یعنی تعهد طولانی مدتی که همدلی و سازش را به همراه دارد و هنگامی به وجود می آید که هر دو نفر به این باور می رسند که رابطه آن ها برای مدت زمان زیادی ادامه خواهد داشت.
وابستگی که به دلیل ترشح هورمون اکسی توسین و وازوپرسین در واکنش به رفتارهای محبت آمیز به وجود می آید یک حس بسیار قوی است.
همین فرآیند در دوران کودکی نیز وجود دارد یعنی هنگامی که نوروپپتیدها که به ایجاد انس بین مادر و فرزند کمک می کنند در بدن رها می شوند.