نظریه مثلث عشق استرنبرگ
The Sternberg love triangle
3 مولفه + 7 نوع = نظریه استرنبرگ
اگرچه اکثر افراد آن را در زندگی خود تجربه کردهاند اما هنوز تعریف عشق میتواند چالش برانگیز باشد. برخی از محققان نظریههای معتبری در مورد مفهوم عشق ارائه دادهاند. یک استثنا، نظریه مثلثی عشق استرنبرگ است که در اواخر دهه 1980 توسط روانشناس رابرت استرنبرگ توسعه داده شد.
این نظریه نشان میدهد که افراد میتوانند در هر لحظه از زمان درجات مختلفی از صمیمیت، اشتیاق و تعهد داشته باشند. تحقیقاتی برای تایید ارزش نظریه استرنبرگ انجام شده است. به عنوان مثال، یک مطالعه در سال 2021، پشتیبانی تجربی از جهانی بودن نظریه مثلثی عشق ارائه داد.
میتوانید بهصورت آنلاین در تست مثلث عشق استرنبرگ (تست قبل از ازدواج) شرکت کنید.
مولفه های عشق از دیدگاه استرنبرگ
در نظریه استرنبرگ، مفهوم عشق مثلثی است که از سه مولفه تشکیل شده است. برخی از این مولفهها بر عشق بین دو نفر در یک رابطه عاشقانه یا جنسی متمرکز هستند، اما در سایر اشکال روابط بین فردی نیز کاربرد دارند.
سه مولفه عشق عبارتند از:
- صمیمیت، که شامل احساس نزدیکی، ارتباط و پیوند است.
- شور و اشتیاق، که شامل احساسات و خواستههایی است که منجر به جذابیت جسمی، عاشقانه و کمال جنسی میشود.
- تعهد، که شامل احساساتی است که فرد را به ماندن با کسی و حرکت به سمت اهداف مشترک سوق میدهد.
یافتن تعادل بین نیاز فیزیولوژیکی به رابطه جنسی و نیاز به عشق ضروری است و فقدان کامل هر سه مولفه به عنوان عدم عشق طبقهبندی میشود.
مثلث عشق با نظریه مثلثی عشق یکسان نیست. در یک مثلث عشق، سه نفر ممکن است یا در یک رابطه چندعشقی درگیر باشند یا دو نفر ممکن است برای عشق شخص ثالث رقابت کنند.
7 نوع عشق استرنبرگ
مولفه های عشق به صورت سیستماتیک با هم تعامل دارند. وجود یک مولفه یا ترکیبی از دو یا چند مولفه، هفت نوع تجربه عشق را ایجاد میکند.
این نوع عشق نیز ممکن است در طول یک رابطه متفاوت باشد. به عنوان مثال، یک رابطه میتواند به عنوان عشق پرشور شروع شود، به عشق رمانتیک پیشرفت کند و سپس در نهایت به حالت عشق رفاقتی برسد.
- دوستی
مولفه: دوست داشتن
این نوع عشق زمانی است که مولفه صمیمیت یا دوست داشتن وجود دارد، اما احساس شور یا تعهد به معنای رمانتیک آن وجود ندارد. عشق دوستانه میتواند ریشه سایر اشکال عشق باشد. - شیفتگی
مولفه: شور
شیفتگی با احساس شهوت و اشتیاق جسمی بدون دوست داشتن و تعهد مشخص میشود. زمان کافی برای ایجاد حس عمیقتر صمیمیت، عشق رمانتیک یا عشق کامل وجود نداشته است. این موارد ممکن است در نهایت پس از مرحله شیفتگی ایجاد شوند. شیفتگی اولیه اغلب بسیار قدرتمند است.
این نوعی است که بیشترین تطابق را با ایده عشق در نگاه اول دارد، زیرا با جذابیت فوری و شدید به شخص دیگری مشخص میشود. این نوع عشق شامل شور و اشتیاق است، اما فاقد اجزای دوست داشتن و تعهد عشق است.
فکر میکنم عاشق شدهام. اما آیا هستم؟ - عشق پوچ
مولفه: تعهد
عشق پوچ با تعهد بدون شور و اشتیاق یا صمیمیت مشخص میشود. گاهی اوقات، یک عشق قوی به عشق پوچ تبدیل میشود. عکس این حالت نیز ممکن است رخ دهد. به عنوان مثال، یک ازدواج از پیش تعیین شده ممکن است خالی شروع شود اما با گذشت زمان به شکل دیگری از عشق شکوفا شود. - عشق رمانتیک
مولفه ها: صمیمیت و اشتیاق
عشق رمانتیک افراد را از طریق صمیمیت و اشتیاق جسمی به هم پیوند میدهد. طرفین در این نوع رابطه مکالمات عمیقی دارند که به آنها کمک میکند جزئیات صمیمانهای در مورد یکدیگر بدانند. آنها از شور و اشتیاق جنسی و محبت لذت میبرند. این زوجها ممکن است در نقطهای باشند که هنوز در مورد تعهد بلندمدت یا برنامههای آینده تصمیم نگرفتهاند. - عشق رفاقتی
مولفه ها: دوست داشتن و صمیمیت
عشق رفاقتی نوعی عشق صمیمی اما غیرشهوانی است. این عشق شامل مولفه صمیمیت یا دوست داشتن و مولفه تعهد مثلث است. این عشق از دوستی قویتر است زیرا تعهد بلندمدت وجود دارد، اما میل جنسی کم یا بدون میل است.
عشق رفاقتی اغلب در ازدواجهایی یافت میشود که شور و اشتیاق از بین رفته است، اما زوجین همچنان محبت عمیق یا پیوند قوی دارند. این نوع عشق را میتوان به عنوان عشق بین دوستان بسیار نزدیک و اعضای خانواده نیز در نظر گرفت.
یک مطالعه مبتنی بر نظرسنجی که شامل آتشنشانها میشود، نشان میدهد که عشق رفاقتی که آنها نسبت به همکاران خود دارند، ممکن است رفتارهای پرخطر آنها را کاهش دهد. - عشق احمقانه
مولفه ها: تعهد و اشتیاق
درعشق احمقانه، تعهد و اشتیاق وجود دارد در حالی که صمیمیت یا دوست داشتن وجود ندارد. عشق ابلهانه با یک معاشقه طوفانی مشخص میشود که در آن شور و اشتیاق، تعهدی را بدون تاثیر تثبیتکننده صمیمیت ایجاد میکند. اغلب، مشاهده این موضوع دیگران را در مورد اینکه چگونه یک زوج میتوانند تا این حد تکانشی باشند، گیج میکند.
طبق دادههای جمعآوریشده در یک تحقیق، موفقیت تولید مثلی ممکن است در مواردی که زنان عشق ابلهانه و مردان عشق پوچ دارند، بیشتر باشد. با این حال، ازدواجهایی که شامل عشق ابلهانه هستند اغلب به نتیجه نمیرسند. وقتی هم که به نتیجه میرسند، بسیاری موفقیت را به شانس نسبت میدهند. - عشق کامل
مولفه ها: صمیمیت، شور و اشتیاق و تعهد
عشق کامل از هر سه جزء تشکیل شده است و شکل کاملی از عشق است. این نشان دهنده یک رابطه ایدهآل است. زوجهایی که این نوع عشق را تجربه میکنند، چندین سال پس از رابطه خود، رابطه جنسی خوبی دارند. آنها نمیتوانند خود را با کس دیگری تصور کنند.
این زوجها همچنین نمیتوانند خود را بدون شریک زندگی خود واقعاً خوشحال ببینند. آنها موفق میشوند بر اختلافات غلبه کنند و با هم با عوامل استرسزا روبرو شوند.
به گفته استرنبرگ، حفظ عشق کامل ممکن است دشوارتر از دستیابی به آن باشد، زیرا مولفه های عشق باید به مرحله عمل برسند. بدون رفتار و ابراز، شور و اشتیاق از بین میرود و عشق ممکن است به نوع همراهی بازگردد.
میتوانید بهصورت آنلاین در تست مثلث عشق استرنبرگ (تست قبل از ازدواج) شرکت کنید.
چرا نظریه مثلث عشق استرنبرگ مهم است؟
به گفته استرنبرگ، اهمیت هر یک از مولفههای عشق ممکن است از فردی به فرد دیگر و از زوجی به زوج دیگر متفاوت باشد. هر سه مولفه برای یک رابطه عاشقانه ایدهآل مورد نیاز هستند، اما میزان هر مولفه مورد نیاز از یک رابطه به رابطه دیگر یا حتی با گذشت زمان در یک رابطه متفاوت خواهد بود.
دانستن چگونگی تعامل این مولفهها میتواند به برجسته کردن حوزههایی که ممکن است نیاز به بهبود داشته باشند، کمک کند. به عنوان مثال، تشخیص اینکه شور و اشتیاق از رابطه شما رفته است، میتواند به شما در یافتن راههایی برای روشن کردن مجدد جرقه عشق کمک کند.