خیانت در روابط زوجین

خیانت چیست؟

خیانت شکستن قول و پیمان وفاداری به شریک خود در ازدواج یا روابط عاطفی جدی است. هرچند تصور شکستن پیمان در زمان عهد بستن دور از انتظار است اما متاسفانه خیانت به واقعه ای رایج تبدیل شده است.

فرد خیانت دیده اغلب احساس شک، سردرگمی، تنهایی و بی اعتمادی فراگیر را تجربه می کند. تجربه این احساسات به قدری می تواند ناخوشایند باشد که فرد نسبت به گذشته، آینده و حتی هویت خود دچار ابهام و پرسشگری شود. بحران هیجانی ناشی از بی وفایی به حدی می تواند آشفته ساز شود که روانشناسان برای توضیح آن از علائم بالینی زیر استفاده می کنند:

• نشخوار فکری
• گوش به زنگی یا حساسیت مفرط
• بی حسی و کرخت شدگی
• گسستگی
• خشم غیرقابل فهم
• وحشت زدگی ها غیرقابل کنترل
• احساس ملالت و اندوه

خیانت در روانشناسی

خیانت یک استرسور حاد است. از آنجایی که آسیب های فراگیری به همراه دارد، دلائل و ریسک فاکتورهای خیانت به خوبی در روانشناسی مورد مطالعه قرار گرفته اند. نارضایتی از زندگی زناشویی، وظایف و نقش ها می تواند ماشه چکان های خیانت باشند. مشکلات صمیمیت یا کنترل گری، برآورده نشدن انتظارات و مقایسه کردن زندگی خود و همسر از عوامل زمینه ساز به حساب می آیند. طلاق عاطفی فرایندی است که به طور آشکار یا ضمنی قبل از وقع خیانت می تواند وجود داشته باشد.

آثار خیانت

خیانت به واسطه آسیبی که به تمامی جنبه های زندگی یک زوج وارد می کند، یک عامل استرس زای حاد تعریف شده است. خیانت در اکثر فرهنگ ها یکی از مهمترین دلائل تعارض های زناشویی به حساب می آید. بحران درون روانی و آشفتگی هیجانی ناشی از خیانت، در اغلب اوقات فرد خیانت دیده را به سمت طلاق هدایت می کند. رابطه جنسی، رابطه عاطفی (در دنیای واقعی یا مجازی) یا ترکیبی از این دو با فردی در خارج از رابطه زناشویی خیانت به حساب می آید.

با توجه به تمامی آثار خیانت بهتر است که با بررسی، تحلیل و تبئین خیانت به افزایش آگاهی و دانش نسبت به آن پرداخت. کشف خیانت و تجربه بحران پی آیند می تواند مشکلات روانشناختی جدی ایجاد کند که رسیدگی به موقع به آنها احتمال مزمن شدن آنها را کاهش می دهد.

دلائل خیانت

انگیزه و دلائل خیانت می تواند بسیار متفاوت باشد. سئوالی که بهتر است از خود پرسیده شود این است که “چرا با وجود پیامدهای هیجانی، روانشناختی، خانوادگی و اجتماعی متعاقب، یک فرد به خیانت مبادرت می ورزد؟ در برخی جوامع میزان شیوع خیانت 20% نیز گزارش شده است. در ادامه برخی از دلائل خیانت مرور می شوند:

• مشکلات جنسی در رابطه زناشویی

عدم رضایت از رابطه جنسی عمده‌ترین علت خیانت زن و شوهرها در این مطالعه بود. همانطور که دیدیم اکثریت افراد حاضر در این مطالعه را زنان تشکیل می‌دادند. اما هر دو زن و مردی که در یک رابطه عاشقانه قرار دارند، امیدوارند که زندگی جنسی خود را بهبود بخشند. لذا عدم رضایت جنسی و برطرف نشدن نیازهای جنسی می‌تواند به انگیزه‌ای برای خیانت بدل شود.

• فقدان رضایت عاطفی

جستجوی صمیمیت عاطفی می‌تواند به اندازه صمیمیت جسمی از علل اصلی خیانت زوجین باشد، فردی که صمیمیت عاطفی را در رابطه زناشویی خود پیدا نمی‌کند، برای رفع این نیاز به روابط خارج از ازدواج روی می‌آورد.

• نبود احترام متقابل

در حالی که شما 100٪ مقصر خیانت همسرتان نیستید، اما یکی از دلایل خیانت به همسر این است که فرد از سوی همسرش احساس مهم بودن یا قدردانی نمی‌کند. البته این حالت به عدم وجود یک خط باز ارتباطی برای ابراز نارضایتی نیز وابسته است. گاهی اوقات طبیعی است که به خصوص در یک رابطه طولانی مدت مورد غفلت قرار بگیرید. اما با برقراری ارتباط، برنامه ریزی و سازش، این مسئله‌ای است که به راحتی قابل حل است. در مواردی که فرد احساس می‌کند همسرش به او اهمیت نمی‌دهد و هیچ ارزشی برایش قائل نیست، به دنبال کسب تایید و توجه خارج از ازدواج می‌گردد. در نتیجه خیانت می‌تواند همان چیزی باشد که این فرد برای تایید خود نیاز دارد.

• فقدان تعامل کلامی

انتقام گیری به دلیل خیانت ادراک شده یا تجربه شده در گذشته
گاه علت خیانت مردان یا زنان از روی عصبانیت یا تمایل به انتقام است. این مورد معمولاً در افرادی دیده می‌شود که از سوی همسرشان خیانت دیده‌اند، پس سعی می‌کنند انتقام بگیرند. تا همسرشان هم همان درد و رنج را درک کند. به عبارت دیگر این افراد با خود میگویند، «او به من صدمه زده» بنابراین حالا نوبت من است که او را آزار بدهم”. البته باید گفت این عکس‌العمل در برابر خیانت شوهر اصلاً درست نیست و تنها اوضاع را بدتر می‌کند.

• عزت نفس و اعتماد به نفس پائین

گاهی اوقات این عدم اعتماد به نفس خود شخص است که می‌تواند او را به مسیر خیانت سوق دهد. نتایج حاصل از بررسی خیانت زناشویی نشان می‌دهد که علی رغم تلاش برای وفادار ماندن، افرادی که به دلیل عدم اعتماد به نفس خیانت می‌کنند اغلب این کار را بارها و بارها انجام می‌دهند. بسیاری از افراد هستند که به عنوان راهی برای تایید ارزش شخصی خود، خیانت می‌کنند. این فرد معمولاً عشق می‌خواهد. لذا خیانت به آنها کمک می‌کند تا با ناامنی‌هایی که در زندگی مشترک وجود دارد و ممکن است فلج کننده باشد کنار بیایند.

• سبک های دلبستگی نا ایمن

• تروما در کودکی

• الگوبرداری از خیانت مراقبین در کودکی

  گاهی افراد در کودکی نیازهای ارضا نشده دارند. ممکن است حتی در دوره گذشته زندگی خیانت دیده باشند و اکنون برای جبران روانی گذشته، به همان کسی که دوستش دارند خیانت کنند.

• مشکلات سلامت روان از قبیل اختلال دوقطبی

• اختلالات شخصیت از قبیل شخصیت خودشیفته

• اعتیادهای رفتاری از قبیل اعتیاد به سکس

• خشونت خانگی

• تجربه آزار هیجانی

• عدم تعادل بین موفقیت و خوشحالی در ازدواج

• احساس مورد غفلت واقع شدن

• هیجان خواهی شدید

هیجان خواهی و ماجراجویی افراد می تواند یکی از دلایل گرایش به خیانت زناشویی باشد. افرادی که دارای سطح هیجان خواهی بالایی هستند، احتمال بیشتری دارد که وارد روابط فرا زناشویی شوند.

• انتخاب اشتباه در ازدواج

آیا باید خیانت را بخشید

نهاد خانواده در کنار سایر نهاد های اجتماعی، بسیاری از نیاز های جسمی، روانی و اجتماعی انسان ها را برآورده می کند. با این حال، برای زندگی خانوادگی رویه تاریک نیز تعریف شده است. زندگی خانوادگی با خطراتی گره خورده است که استمرار حیات خانوادگی و سلامت خانواده را مختل می کند. یکی از این خطر ها خیانت در زندگی زناشویی است که مشکلات زیادی را در پی دارد. طبق دیدگاه سنتی، خیانت به معنای برقرار کردن رابطه جنسی با فردی بجز همسر است.

اما در دنیای امروز با توجه به تغییرات و دگرگونی هایی که در روابط اجتماعی و همچنین در عقاید و نگرش افراد مختلف جامعه وجود دارد، خیانت علاوه بر داشتن رابطه جنسی با غیر از همسر شامل داشتن سَر و سِر با فردی دیگر، شیفتگی و محبت نامتعارف نیز می شود.

رابطه عاطفی فراتر از دوستی عادی و اجتماعی و همچنین داشتن ارتباط های نامتعارف در فضای مجازی نیز خیانت به حساب می آید. در واقع، خیانت زمانی اتفاق می افتد که یکی از زوجین اعتقاد دارد او با وفاداری به همسرش زندگی می کند اما همسرش به طور پنهانی پیمان وفاداری را شکسته است. بنابراین به سادگی نمی توان به این سئوال “آیا باید خیانت را بخشید” پاسخ داد.

برای جبران خیانت چه باید کرد

در مورد جبران خیانت باید عنوان کرد که به طور قطعی خیانت به روابط زناشویی لطمه وارد می کند. زمانی که زوجین به طور ناگهانی متوجه می شوند که همسرشان خیانت کرده است ضربه روحی و احساسی بی نهایت شدید و آسیب زا به او وارد می شود و اگر دیگران نیز از این موضوع مطلع شوند، ضربه اجتماعی نیز اضافه می شود.

فردی که از همسر خود خیانت دیده است باور های قبلی اش را در مورد اعتماد، تعهد و صداقت از دست می دهد. مواجه شدن با خیانت با پیامدهای زیر می تواند همراه باشد:

• شوک
• سردرگمی
• وسواس فکری
• کاهش خود ارزشمندی
• خشم
• افسردگی
• بحران زناشویی
• تضعیف نقش های والدینی
• مشکلات شغلی
• ضرب و شتم
• قتل همسر
• اقدام به خودکشی

در نتیجه برای جبران خیات همیشه از یک دکتر روانشناس با تجربه در این زمینه کمک بگیرید.

راهکارهایی برای جلوگیری از خیانت زوج‌ها به همدیگر

با به کارگیری برخی اصول و راهکارها، می‌توانید از خیانت همسر خود پیشگیری کنید، این راهکارها عبارتند از:

خط قرمزها را مشخص کنید

بهتر است این کار را در همان ابتدای رابطه انجام دهید، با همسر خود به صورت روشن و واضح صحبت کرده و بگویید که انتظار دارید شریک‌تان چه حد و مرزی با جنس مخالف داشته باشد. با او به تفاهم برسید ولی این کار را به صورت دستوری انجام ندهید که زمینه دروغ گفتن او را فراهم می‌کنید.

خودتان را دوست داشته باشید

اگر شما خودتان را دوست نداشته باشید، هیچکس دیگری این کار را برای شما نخواهد کرد. مثل یک فرد وابسته که اگر یک روز از شریک خود محبت نبینند افسرده می‌شود، نباشید. همیشه در رابطه تعادل حرف اول را می‌زند. قرار نیست چون شما فرد مقابل خود را دوست دارید، آنقدر فداکاری کنید و تا حدی به او وابسته شوید که خودتان آسیب ببینید.

بهترین باشید

یکی دیگر از راه‌های پیشگیری از خیانت همسر این است که در زمینه اندام، رسیدگی به خود و مرتب بودن، انجام مسائل جنسی، آشپزی، وقت گذرانی و خود را تقویت کنید. با بهتر شدن می‌توانید از خیانت همسرتان پیشگیری کنید.

محرم راز همسر خود باشید

این امر میسر نمی‌شود جز با اینکه بدون قضاوت سر صحبت‌های او بنشینید، از هر حرف او برافروخته نشوید، لازم نیست همیشه قهر کنید یا سر او عصبانی شوید. فقط باید شنونده خوبی باشید و به تمام حرف‌هایش گوش دهید. از همسرتان بخواهید توقعات و نقاط ضعف و قوت رابطه‌تان را بنویسد شما نیز همین کار را بکنید. شنوده بودن یکی از رازهای مهم در جلوگیری از خیانت است.

نیازهای او را برآورده کنید

بعد از اینکه شنونده خوبی بودید، می‌توانید از نیازهای همسر خود سر در بیاورید. باید بدانید نیاز انسان‌ها فقط به خواب و خوراک و مسائل جنسی محدود نمی‌شود. انسان‌ها نیاز به دریافت حس ارزشمندی و محبت دارند، به اینکه مردانگی یا زنانگی آنها تشویق شود، نیاز به زیبایی و همراهی و هزاران نیاز دیگر است. به خواسته‌های همسرتان توجه کرده و آن‌ها را برآورده کنید. حتی اگر به نظر شما خیلی جدی نمی‌آیند؛ مثلاً ممکن است مردی فکر کند همین که نیاز مالی زن را برآورده کند کافی است و از نیازهای عاطفی همسر خود غافل بماند.

فعالیت‌های مشترک و جدید انجام دهید

از دیگر راه‌های پیشگیری از خیانت همسر این است که با هم به تفریح و فعالیت بپردازید. ابتدا در زمینه‌هایی که همسرتان دوست دارد با او همراه شوید، مثلاً با هم آشپزی کرده یا بازی فوتبال تیم مورد علاقه‌اش را تماشا کنید. به تدریج می‌توانید تفریحات مشترکی با یکدیگر ایجاد کنید، رستوران‌های جدید بروید با هم فیلم ببینید، روش‌های جدیدی را برای رابطه جنسی‌تان امتحان کنید، مسافرت بروید و هر طوری شده زندگی خود را از یک نواختی در بیاورید.

به مشاور خانواده مراجعه کنید

گاهی آن قدر دعواها و بحث‌های حل نشده روی هم تلنبار می‌شوند که نیاز به یک گردگیری حسابی پیدا می‌کنند. این کار را به یک فرد حرفه‌ای در زمینه زوج و خانواده بگذارید، روانشناس به شما کمک می‌کند تا رابطه خود را تقویت کنید.

احساسات و رفتارهای منفی

اگر او را مدام برای چیزهای کوچک یا اشتباهی که قبلاً انجام داده مورد سرزنش قرار دهید، اگر مدام به اطرافیان او و حتی مادر و خواهر حسادت کنید، اگر با همسرتان مثل یک نوجوان که نیازمند کنترل رفتار کنید، مطمئن باشید او را از خانه فراری خواهید داد.

خیانت نکنید

نکته آخر اینکه خودتان هرگز به همسر خود خیانت نکنید، بسیاری از افراد با خود فکر می‌کنند همیشه به رابطه متعهد هستند اما اگر با توجه زیاد به فرزندتان، وقت گذاشت زیادی برای کارتان و امور دیگر از همسر خود غافل بمانید، زمینه حسادت و انتقام را برایش مهیا می‌سازید. با کمک گرفتن از یک روانشناس رابطه خود را مجدداً احیا کرده و از هرگونه خیانت و روابط زناشویی پیشگیری کنید.