نوروفیدبک یا بازخورد عصبی راهی برای تمرین فعالیتهای مغزی است. در واقع نوروفیدبک نوعی بازخورد زیستی است. مغز در زمان فکر کردن، حالات خلقی مختلف، عادات رفتاری، حرکت اندامها و ... امواج مختلفی تولید میکند. در روش درمانی بازخورد عصبی با نصب حسگرهایی بر سر این امواج روی کامپیوتر نمایش داده میشوند. بیمار با کمک متخصص تلاش میکند امواج نامنظم مغزی را کنترل و در نتیجه بهبود بخشد. آگاهی از فوائد، کاربردهای درمانی، میزان اثربخشی و عوارض نوروفیدبک به شما در زمینه انتخاب بهترین روشهای درمانی کمک میکند.
نوروفیدبک یا بازخورد عصبی یکی از شاخههای بیوفیدبک است. بیوفیدبک در واقع یک دسته بندی کلی برای روشهایی است که توسط آنها میتوان اطلاعاتی در مورد دمای بدن، فشار خون، ضربان قلب، امواج مغزی به دست آورد و آنها را هرچند که ظاهرا غیر ارادی هستند، به شکل ارادی تغییر داد. نوروفیدبک بخش مرتبط با کنترل کردن امواج مغزی بیوفیدبک میباشد.
در نوروفیدبک از کامپیوتر، مانیتور و سنسورهای مختلفی استفاده میشود تا بتوان اطلاعات امواج مغزی را به دست آورد. در واقع بازخورد عصبی به فرد در مورد امواج عصبی مغزش بازخورد میدهد. این بازخورد در مورد موارد زیر میباشد:
نوروفیدبک کاربرد های بسیار زیادی در درمان بیماری های گوناگون دارد. برای مثال چند کاربرد نوروفیدبک را در ادامه بررسی می کنیم:
اضطراب، پاسخی است که در برابر استرس به وجود می آید. اضطراب و استرس منجر به آسیب و فرسوده شدن ذهن یا حتی در برخی از افراد فرسودگی در جسم می شود. نوروفیدبک راهی برای درمان اضطراب است. نوروفیدبک به شما کمک می کند تا واکنش ها به اضطراب را تغییر دهید. به یاد داشته باشید میزان مزمن بودن بیماری و ویژگی های هر فرد در نتیجه بخشی این روش تاثیر گذار است. برای شناخت میزان استرس و اضطراب خود در تست افسردگی بک شرکت کنید.
بیش فعالی یکی از اختلال ها در کودکان است که نشانه های رایج آن عبارتند از : عدم تمرکز و بی توجهی به امور، فعالیت های بیش از حد و عملکر د های ناگهانی.
آمار بسیار بالایی از کودکان و نوجوانان، حدود 85 درصد آن هایی که به این اختلال دچار هستند از طریق نوروفیدبک درمان شده اند. آنها یاد می گیرند تا مغز خود را کنترل کنند.
به وسیله این روش می توان مشکلاتی مانند سرگیجه و حواس پرتی و حتی سکته مغزی را بهبود بخشید. همچنین نوروفیدبک به بهبود حافظه، تغییرات خلقی، بینایی و حتی به درمان اختلال در خواب کمک می کند.
در بسیاری از افراد که درمان های دیگر برای درمان افسردگی روی آنها جواب نداده، از روش نوروفیدبک استفاده می کنند و نتیجه اثربخش آن را می بینند. برای شناخت میزان افسردگی خود در تست افسردگی بک شرکت کنید.
این روش می توانند میزان حمله های میگرن و سردرد را تا حد بسیار زیادی کم کند، یا حتی می تواند به صورت کامل آن هارا نابود کند.
نوروفیدبک همچنین در مواردی همچون شب ادرای، درمان لکنت زبان، صرع و اعتیاد نیز مورد استفاده قرار می گیرد و نتیجه فوق العاده ای دارد.
خیر. این روش درمانی تا کنون عارضه جانبی خاصی برای بیماران نداشته است. الکترود هایی که روی سر قرار می گیرند غیرتهاجمی هستند. همچنین در این روش از داروهای شیمایی نیز استفاده نمی شود، در نتیجه عارضه خاصی به دنبال ندارد. البته در مواردی ممکن است از دارو کمک گرفته شود که باز هم عارضه ای به همراه ندارد.
به یاد داشته باشید درصورتی که نوروفیدبک توسط درمانگر ها و پزشک های بی تجربه انجام شود ممکن است عوارضی همچون بی قرار شدن و خواب آلودگی داشته باشد پس در انتخاب دکتر متخصص دقت بالایی به خرج دهید.
تعداد جلسات درمان با نوروفیدبک به نوع بیماری و شدت آن بستگی دارد. اما به صورت کلی تعداد جلسات درمان از 10 جلسه تا 80 جلسه متغیر است.
زمان تقریبی انجام هر جلسه درمانی نیز بین نیم ساعت تا 45 دقیقه طول می کشد. در صورتی که به طور مستمر جلسات درمانی را بگذرانید، روند درمانی شما و بهبود با سرعت بالایی انجام می شود. اثر این روش عموما بعد از 10 جلسه به وضوح دیده می شود.
در ابتدا نیاز است فرد روی صندلی راحتی بنشیند.
درمانگر، الکترود ها را روش ناحیه های مشخص و خاصی رو سر فرد قرار می دهد. این سنسور ها فعالیت های الکتریکی مغز را ثبت می کنند و سپس این امواج به صورت نمودار های رنگی نشان داده می شود.
در این مرحله بیمار باید سعی کند بدون استفاده از دست، بازی یا پخش فیلمی را هدایت کند تنها به وسیله امواج مغز. در این مرحله بیمار باید با پشرفت، توقف و حتی از دست دادن امتیاز و همچنین تغییراتی که به وجود می آید، شرایط مطلوب ذهنی خود را بیابد.
بیمار با هدایت بازی یا فیلم در نهایت به صورت واقعی می تواند امواج مغزی خود را اصلاح کند.
بهترین زمانی که برای استفاده از درمان نوروفیدبک برای کودکان بیش فعال پیشنها می شود، دوران دبستان است. اما به صورت کلی این درمان از سن 6 سالگی به بالا مورد استفاده قرار می گیرد.
درمان با نورفیدبک به صورت قطعی است؟
قطعی بودن این درمان را نمی توان به صورت دقیق مشخص کرد زیرا این درمان نیز مانند همه ی درمان ها به عوامل بسیار زیادی بستگی دارد. اما می توان اذعان داشت که نوروفیدبک جز روش های درمانی است که مدت زمان طولانی پایدار است.
قطعی بودن درمان به موارد زیر بستگی دارد:
در صورت رعایت کردن نکات مربوط به درمان، میزان انگیزه و پیگیری مستمر فرد، نوع و شدت بیماری و همچنین میزان مهارت درمانگر می توان قطعی بودن این روش را مشخص کرد.