مهارت های زندگی چه هستند و چه کمکی به افراد می‌کنند؟ مهارت های زندگی در واقع نوعی تمرین‌های رفتاری هستند که به بهترین واکنش‌ها و رفتارهای افراد در موقعیت‌های مختلف زندگی کمک می‌کنند. همۀ انسان‌ها یکسری ضعف‌ها و نواقص رفتاری دارند، این ضعف‌ها آسیب‌های زیادی را برای شما و افرادی که با آن‌ها در ارتباط هستید به همراه خواهد داشت. از همین رو باید گفت مهارت های زندگی تضمین کنندۀ سلامت روان افراد جامعه هستند. با آموزش و شرکت در جلسات مشاوره می‌توانید مهارت‌های خود را گسترش داده و به شیوه‌ای مناسب‌تر زندگی کنید.
مهم ترین مهارت های زندگی
همان طور که گفتیم ده مهارت به عنوان مهارت های اصلی تعریف می‌شوند که معمولا به شکل جفت در یک گروه قرار دارند و به عنوان دو روی یک سکه شناخته می‌شوند.
- خودآگاهی / همدلی
- ارتباط / روابط بین فردی
- تصمیم گیری / حل مسئله
- تفکر خلاق / تفکر انتقادی
- مقابله با هیجانات / مقابله با استرس
تعریف مهارت های زندگی
در ادامه هر یک از مهارت‌های ده گانه زندگی را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
خودآگاهی
میزان توانمندی افراد برای شناخت و آگاهی از خصوصیات، نقاط ضعف یا قوت، نیاز و خواسته‌ها، ترس و غیره را خودآگاهی می‌گویند. در این حالت فرد نسبت به رفتار و افکار خود تا حد زیادی آشنایی دارد و می‌داند از پس چه کاری بر می‌آید و از پس چه کاری بر نمی‌آید. خودآگاهی، یکی از شروط ضروری برای داشتن روابط موثر و ارتباط همدلانه است.
نحوه اجرای آگاهی:
- شناخت درست و واقع‌بینانه از شخصیت خود
- شناخت نقاط قوت و ضعف فردی در امور مختلف زندگی
- کسب اطلاعات لازم در مورد حقوق و مسئولیت‌های اجتماعی
- شناخت ارزش‌های جامعه
همدلی
اگر ما بتوانیم افراد مختلف را در هر شرایطی که هستند بدون قضاوت یا پیش‌فرض درک کنیم، به نوعی با آن‌ها همدلی داریم. این مسئله خیلی مهم است چون به ما کمک می‌کند سایر همکاران یا اعضای جامعه و حتی خانواده خودمان را درست همان طور که هستند بپذیریم و به آن‌ها احترام بگذاریم.
علاقه‌مندی به افراد مختلف به واسطه انسان بودن
- افزایش صبر و حوصله در حین برخوردهای اجتماعی
- کم رنگ شدن خشم و پرخاش در روابط
- مهارت دوستیابی و گسترش دامنه ارتباطات
- حفظ حرمت و حقوق دیگران با رعایت اصول اولیه احترام
ارتباط موثر
ارتباط موثر، تمامی راه‌های برقراری ارتباط، چه به شکل کلامی و چه غیرکلامی را در بر می‌گیرد. همچنین، باید بتوانید در مواقع لزوم از دیگران درخواست کمک داشته باشید یا در شرایط مختلف، خواسته و نیاز خود را به درستی اعلام کنید.
نحوه اجرای ارتباط موثر:
- ارتباط صحیح از نوع کلامی یا غیرکلامی
- ابراز خود و اظهار وجود
- صحبت کردن با افراد دیگر به شکل صحیح و درست
- تقویت خودباوری و کم رنگ شدن خجالت
- مهارت خوب گوش کردن
روابط بین فردی
افرادی که توانایی لازم برای مهارت های ارتباطی را کسب کرده اند، به راحتی وارد رابطه با دیگران شده و می‌توانند پیام‌های خود را به خوبی به آن‌ها منتقل کنند. دیگران نیز از ارتباط با آنان حس خوشایند و مثبتی دارند. داشتن توانایی برقراری ارتباط با افراد جدید و نیروهای تازه، به شما احساس بهتری می‌دهد و کارایی شما را در گروه بالا می‌برد.
نحوه اجرای روابط بین فردی به عنوان یکی از مهارت های زندگی:
- همکاری در گروه و کار تیمی
- ایجاد اعتماد و وحدت میان اعضای گروه
- دوستیابی
- احترام به خط قرمز افراد
- آشنایی با اصول شروع و پایان ارتباط
تصمیم‌گیری
در موقعیت‌های حساس باید بتوانید بهترین تصمیم را داشته باشید تا میزان هدررفت منابع به حداقل برسد و آسیب زیادی به گروه وارد نشود. این مهارت یکی از مهم‌ترین مهارت‌های ده گانه زندگی است.
نحوه اجرای تصمیم‌گیری:
- تصمیم گیری درست براساس اطلاع از جزئیات مختلف و موقعیت
- تحلیل مسائل مختلف و در نظر گرفتن تمام بایدها و نبایدها
- انتخاب بهترین راه‌حل برای کاهش درصد خطا
حل مسئله
در شرایط بحرانی یا پیش‌بینی نشده، مدیریت بحران یکی از کلیدی‌ترین مهارت‌هایی است که می‌تواند سرانجام تلاش فردی یا گروهی را مشخص کند. با فراگیری این مهارت به راحتی می‌توانید در مواقع سخت، راه‌حل مناسبی پیدا کنید.
نحوه اجرای حل مسئله به عنوان یکی از مهارت های زندگی:
داشتن دید جزئی و دقیق روی هر مشکل و مسئله، سپس گزینش بهترین راه و روش برای حل آن
تفکر خلاق
داشتن ایده‌های جدید باعث به‌روزرسانی تفکر فردی می‌شود. این مهارت به شما کمک می‌کند همیشه پیشتاز و برتر باشید و در مواقع لزوم بهترین جهت را برای تغییر مسیر و رشد بیشتر انتخاب کنید.
نحوه اجرای تفکر خلاق:
- فکر مثبت و مثبت‌اندیش بودن
- یادگیری به روش فعال و پویا
- اظهار وجود و ابراز شخصیت خود
- فرصت دادن به دیگران برای ابراز خود و تفکراتشان
- پیدا کردن راه‌حل‌های جدید برای مشکلات
تفکر انتقادی
براساس تجارب و اطلاعات خود نسبت به مسائلی که امکان بهتر شدن دارند، واکنش نشان دهید. اگر مطمئن هستید که یک جای کار ایراد دارد، این مسئله را عنوان کنید و در کنار ابراز مشکل، یک راه‌حل ارائه دهید.
نحوه اجرای تفکر انتقادی:
اطلاع از شرایط نابرابر در جامعه
شناخت جایگاه خود به عنوان یک شهروند مسئول
اعتقاد به این اصل که همیشه دیگران درست نمی‌گویند
مهارت مقابله با هیجانات منفی
فکر خود را از افکار بیهوده خالی نگه دارید تا بتوانید تمام جوانب مربوط به یک مسئله را ببینید. هر قسمت از یک اتفاق یا رویداد جدید، تجربیات و دیدگاه‌های جدیدی را در اختیار شما قرار می‌دهد.
نحوه اجرای مهارت مقابله با هیجانات منفی:
- کسب اطلاع پیرامون هیجانات فردی و اجتماعی
- جلوگیری از تاثیر هیجانات کاذب روی رفتار و تفکر
- کاهش اضطراب، ترس و خشم
- کمک به افراد دیگر برای مقابله با هیجانات شدید مانند خشم
برای سنجش میزان هیجان خود در تست نئو شرکت کنید.
توانایی مقابله با استرس
در تمام روزهای زندگی، اتفاقات خارج از پیش‌بینی و بحرانی وجود دارند. در چنین مواقعی باید بتوانید هیجانات و مدیریت استرس داشته باشید تا به خوبی روی حل موضوع متمرکز شوید.
نحوه اجرای مقابله با استرس:
- تنظیم وقت
- دور شدن از شرایط پرفشار و خسته‌کننده
- داشتن استراتژی مشخص برای رویارویی با مشکلات پیش‌بینی نشده
برای شرکت در آزمون استرس آنلاین بک کلیک کنید