باج گیری عاطفی چیست و ویژگیهای باج گیرها کدامند؟

باج گیری عاطفی چیست؟

برای واژه باج گیری، می ­توانیم واژه هایی مثل استثمار، بهره کشی یا سوءاستفاده را نیز هم طراز قرار دهیم. اما باج­گیری عاطفی، یعنی فردی با استفاده از موضع برتر عاطفی خود، فرد مورد نظرش را کنترل کند و منافعش را به دست بیاورد. افراد باج­گیر، از ترس، تعهد و احساس گناه طرف مقابل برای بهره کشی استفاده می­ کنند. فرد قربانی نیز به خاطر احساس گناه، از دست دادن توجه و یا هر فقدان دیگری مجبور است که به خواسته های طرف مقابلش تن بدهد.

 این رفتار ممکن است به طور پررنگ در زندگی زناشویی و در مورد مسائل جنسی، مالی و توجه به وجود بیاید. معمولا شخصیت های وابسته به راحتی در دام باجگیران عاطفی می

فرد باج گیر را چگونه بشناسیم؟

فرد باج­گیر، می­ تواند از ضعف شما علیه شما و برای دستیابی به چیزی که می­ خواهند استفاده کند. آنها می­ دانند که چه چیزی برای شما مهم است و همان ها را از شما طلب می­ کنند.

باج گیری های عاطفی را می توان در 4 گروه طبقه بندی کرد:

تنبیه گر ها

خواسته خود و پیامد های عدم پذیرش آن را دقیق بیان می کنند. مثال: "اگر بخواهی سر کار بروی، ترکت می کنم. بین من و کار یکی را انتخاب کن". روابط نزدیک تر و آسیب پذیری بیشتر شما را در معرض افراد تنبیه گر قرار می دهد. در موارد شدید و عصبانیت های انفجاری، تهدید به آسیب جانی نیز مشاهده می شود.

تهدید کننده ها

روی تهدید به سمت خود تهدید کننده است. مثال: "با من بحث نکن. یا مریض می شوم یا افسرده". آنها افرادی وابسته و نیازمند هستند که مسئولیت زندگی خود را به عهده نمی گیرند.

سرزنش کننده ها

این افراد توقع ذهن خوانی دارند و انتظار دارند آن چه را می خواهند بدون این که بگویند کشف کنید و تضمین کنید که به خواسته شان می رسند. آنها معتقدند این تنها راهی است که کمک می کند از احساس های ترسناک و ناراحت کننده رهایی یابند و اطمینان حاصل کنند که شما به آنها توجه دارید.

وسوسه کننده ها

شما را محک می زنند و در ازای خواسته خود وعده های شگفت انگیز نظیر: پول، عشق، و پیشرفت شغلی می دهند.

در برابر باج گیرهای عاطفی چه باید کرد؟

1 - اول از همه باید بدانید چیزی به نام "باج گیری عاطفی" وجود دارد.

2 - شخصیت خود را خوب بشناسید و ببینید از چه نقاطی ممکن است به شما نفوذ کنند، مثل خوش قلبی، حساسیت روی خانواده و ... .

3 - مسائلی که روی آن حساس هستید را به هر کسی نگویید.

4 - بکوشید عقل را بر احساسات غلبه دهید. باج گیران عاطفی در برابر عقل، خلع سلاح می شوند.

5 - در تصمیم گیری عجله نکنید.

6 - باج گیران عاطفی در بسیاری از موارد می کوشند در شما احساس گناه به وجود بیاورند؛ مراقب این شگرد باشید.

7 - اگر احساس کردید کسی دارد باج گیری عاطفی کند، خیلی صریح به او هشدار دهید که نباید با احساسات تان بازی کند.

تمرین کنید که در مقابله با یک باج گیر عاطفی بتوانید از این عبارات استفاده کنید:

من از این انتخاب تو اصلا خوشحال نیستم و امیدوارم که تو این کار را نکنی، اما به هر حال این انتخاب توست.

متوجهم که چقدر ناراحت هستی، حتما زمانی که آرام تر شدی با هم صحبت خواهیم کرد.

از این که ناراحتی، متاسفم.

در این مورد فکر خواهم کرد و بعد با هم صحبت می کنیم.

ممکن است حق با تو باشد، اما باید در موردش فکر کنم.

مهم ترین ویژگی های افراد آسیب پذیر

آنها که بیماری راضی کردن دیگران را دارند

آنها که با بیماری راضی کردن دیگران روبه رو هستند، همیشه می خواهند همه را راضی و خشنود کنند و این اصلا چیز خوبی نیست. فرد مبتلا تحت کنترل این نیاز خود است که به هر ترتیب شده دیگران را راضی کند و همیشه هم معتاد به تائید و تصدیق دیگران است. مهر طلب ها برای خوب بودنشان هزینه سنگینی می پردازند.

هزینه این خوب بودن در این است که دیگران آنان را مورد سلطه جویی قرار می دهند و مانع می شوند که آنان متوجه شوند مورد سلطه جویی قرار گرفته اید و بدتر از همه این که این خوب بودن آن قدر فرد مهرطلب را تحت تاثیر قرار می دهد که این اختیار را از وی سلب می کند تا برای حمایت از خود و منافعش کاری انجام دهد.

افراد معتاد به تائید و پذیرش دیگران:

نیاز به تائید دیگران هرگز چیز بدی نیست بخصوص اگر این افراد کسانی باشند که ما آنان را دوست داریم، اما اگر این نیاز به تائید به گونه ای باشد که فرد بدون آن نتواند زندگی کند، به عنوان هدفی برای فرد سلطه جو می شود.

فرد سلطه گر ابتدا این امکان را به دیگری می دهد تا از تائید او برخوردار شود و بعد از این نیاز، از او برای رسیدن به اهدافش استفاده می کند. به عنوان مثال در روابط عاشقانه وقتی یکی از طرفین سلطه جو باشد، طرد کردن یا ترک طرف مقابل به عنوان یک اهرم برای او محسوب می شود.

افرادی که از تعارض و رویارویی می ترسند:

اگر از آن دسته افرادی هستید که طبق نظر دیوید برنز، متخصص شناخت درمانی دچار فوبیای عاطفی هستید، ممکن است حاضر شوید هر بهایی بپردازید اما از خشم، تعارض و رویارویی اجتناب کنید.

اینجاست که کار سلطه جو بسیار آسان می شود، چراکه کافی است صدایش را بلند کند و طولی نمی کشد که به هدف خود می رسد و شما خواسته اش را انجام می دهید. به خاطر داشته باشید دوری کردن از برخورد و تعارض نشانه یک ارتباط خوب نیست، بلکه برعکس نشانه وجود مسائل جدی و ارتباط ضعیف است. پس در زندگی تان از روبه رو شدن نترسید.