اختلال شخصیت اسکیزوئید چیست

تشخیص اختلال شخصیت اسکیزوئید در بیمارانی مطرح می شود که الگوی همیشگی زندگی شان انزوای اجتماعی بوده است. آنچه در آنها بسیار مشهود است، این است که از تعامل های انسانی حتی گاهی با اعضای نزدیک و خانواده شان هم ناراحت می شوند. درونگرا هستند و حالت عاطفی شان کند و محدود است، به طوری که ممکن است افراد غیرمتخصص و عادی آنها را خشک و بی احساس تلقی کنند. دیگران معمولا افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید را نامتعارف، عجیب و غریب، منزوی و تکرو می دانند.

آنها معمولا تمایلی به برقراری رابطه نزدیک با دیگران (حتی فامیل) ندارند و از آن لذت نیز نمی برند. این افراد در صورت امکان اتاقی مجزا به خود اختصاص می دهند و به جز تماس های معمولی و ضروری، ارتباطی با دیگران برقرار نمی کنند. آنها حتی الامکان در هیچ مراسم و جمعی شرکت نمی کنند و به همین علت است که دیگران به اشتباه برچسب خجالتی بودن به آنها می زنند.

چنین افرادی تقریبا همیشه دنبال فعالیت های انفرادی هستند (کار با رایانه، کشیک یا نگهبانی شبانه و...). البته این بدین معنی نیست که به چنین فعالیت هایی علاقه دارند، بلکه به واسطه آنها می توانند از دیگران دوری گزینند و خود را مشغول کنند. در کل کارهای انتزاعی و مشاغل مرتبط با وسایل بی جان برایشان لذت بخش تر است. (ریاضیات، ستاره شناسی، مشاغل مرتبط با فلز، چوب و...) نکته مثبت در این اشخاص این است که آنها توانایی تحمل درجه بالایی از تنهایی و استرس را دارند، بنابراین برای شغل های سختی مانند کار در یک ایستگاه تحقیقاتی دورافتاده افراد بسیار مناسبی هستند.

این افراد اصلا دوست صمیمی و نزدیک ندارند و دوست معمولی هم بسیار کم دارند که آن هم به واسطه اجبار است و با اعضای خانواده نیز ارتباط سطحی برقرار می کنند. میل جنسی ندارند و حتی اگر ازدواج کنند در حد تکلیف و یک نوع فعالیت به آن می نگرند، نه اینکه به معنی واقعی از آن لذت ببرند. آنها نسبت به انتقاد یا تعریف تقریبا بی تفاوت هستند و واکنشی نشان نمی دهند.

از نظر احساسی به معنی واقعی بی روح و بی احساس هستند. گفتار و حرکاتی یکنواخت و آرام دارند و تقریبا نمی توان دریافت در هر لحظه چه احساسی دارند. یخ و بی روح هستند و هیجان و احساساتی از خود بروز نمی دهند. در بسیاری از زمان ها در رویا و خیال به سر می برند و به همین دلیل حتی در روابط ساده نیز ناشیانه عمل می کنند.

این افراد از بعد بی ثباتی احساسی و عدم پذیرندگی در سطح بالا و از نظر برونگرایی، سازگاری و تعهدپذیری در سطح پایینی قرار دارند. رفتار و گفتار این افراد مانند آدم آهنی است و مولفه های هیجانی و احساسی ندارند و از آنجا که نسبت به محرک های اجتماعی بی تفاوت و کرخت هستند، حتی با از دست دادن فرد مورد علاقه شان، خیلی دلمرده و افسرده نمی شوند.

شیوع شخصیت اسکیزوئید کمتر از 1درصد افراد جامعه و در مردان شایع تر از زنان است. مانند سایر اختلالات شخصیتی علت خاصی برای آن شناخته نشده، ولی هر دو عامل ژنتیکی (سابقه خانوادگی) و محیطی (خانواده ناامن و بدون گرمی و صمیمیت و محبت) در آن نقش ایفا می کنند. این افراد از زندگی خود راضی هستند و کمتر به مشاور مراجعه می کنند بنابراین این کار باید از طرف خانواده فرد انجام گیرد. اختلال معمولا اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی آغاز می شود.

شخصیت اجتنابی خواهان برقراری روابط با دیگران است، اما به دلیل ترس از طرد شدن و عدم پذیرش از طرف دیگران از برقراری ارتباط با دیگران اجتناب می کند، اما شخصیت اسکیزوئید اصولا به برقراری روابط علاقه ای ندارد و به تنهایی تمایل دارد.

اختلال شخصیت اسکیزوئید به راحتی با تشخیص اسکیزوفرنی اشتباه گرفته می شود. اسکیزوفرنی بیماری روانی شدیدی است که در آن فرد مبتلا ارتباط خود را با واقعیت از دست می دهد و نوعی جنون محسوب می شود، در حالی که افراد مبتلا به اختلال شخصیت نوع اسکیزوئید نیز ممکن است دچار دوره های کوتاهی از جنون همراه با توهمات و پندار غلط شوند که طول مدت زیاد یا شدت زیاد مانند آنچه در اسکیزوفرنی دیده می شود را ندارند.

دیگر کلید تشخیصی این اختلال و تفاوت آن با اسکیزوفرنی این است که افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید به تفاوت میان واقعیت و افکار تحریف شده آگاه هستند، ولی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی اغلب تحت تاثیر توهمات خود قرار می گیرند. با وجود این تفاوت ها، افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید می توانند با درمان هایی که برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی گذاشته می شود، بهبود یابند و از آنها استفاده کنند.

 

 

اختلال شخصیت پارانوئید معمولا با یک بی اعتمادی فراگیر مشخص می شود. افراد مبتلا به این اختلال شخصیت فرض می کنند که دیگران به آنها آسیب می رسانند، از آنها سوء استفاده می کنند یا به شکل های مختلف آنها را تحقیر می کنند، در حالی که چنین نیست. آنها به تلاش زیادی برای دفاع از خود و حفظ فاصله خود از دیگران می پردازند. حتی برای پیشگیری از این موارد ممکن است به دیگران حمله کنند. به نظر می رسد آنها کینه ای، اهل دعوا و خیلی حسود هستند.

تفکر در آنها به طور آشکار تحریف شده است. درک این افراد از محیط اطراف شامل کشف نیات بدخواهانه و رفتارهای تحقیرآمیز دیگران است. به این دلایل، آنها به دیگران اعتماد ندارند و از روابط نزدیک با دیگران دوری می کنند. زندگی عاطفی آنها تحت سلطه تمایل به بی اعتمادی و خصومت است.

افراد مبتلا به اختلال های شخصیتی دارای الگوهای فکری و رفتاری کهنه و ریشه داری هستند که این الگوها متفاوت با آن رفتاری است که جامعه آن را معمولی یا نرمال می داند. انعطاف ناپذیری شخصیت این افراد می تواند باعث ناراحتی ها و پریشانی های بسیار زیادی شود و در بسیاری از جنبه های زندگی از جمله عملکرد اجتماعی و کاری مشکلات بسیاری به دنبال خواهد داشت. آنها اغلب از این مساله آگاه نیستند و باور نمی کنند که چیزی وجود دارد که باید بر آن کنترل داشته باشند. این افراد به وجود اختلال در خود معتقد نیستند و در جستجوی درمان نخواهند بود.