اختلال پایداری هیجانی

پایداری هیجانی یک ویژگی شخصیتی مطلوب در بعضی افراد است که موجب می شود تا آن ها در برابر شرایط سخت به خوبی مقاومت نموده و بتوانند بحران های زندگی خود را مدیریت نمایند. به علاوه، پایداری هیجانی منجر می شود تا افراد بتوانند در شرایط سخت زندگی یا فشارهای کاری بهره وری مناسبی داشته و توانایی حل مسائلشان را داشته باشند.

با این حال، بعضی افراد از پایداری احساسی مناسبی برخوردار نبوده و گاهی در موقعیت هایی قرار می گیرند که حتی توانایی انجام کارهای روتین روزانه خود را ندارند. برای مثال، در صورت مواجهه با بعضی شرایط به شدت عصبی می شوند، گاهی احساس غم و اندوه شدید دارند یا چنان احساس تنفری در خود حس می نمایند که نمی توانند رفتاری نرمال در برابر مسائل روزانه داشته باشند. در چنین شرایطی، افراد به بیماری های مرتبط با ناپایداری هیجانی گرفتار بوده و باید از نظر احساسی تحت درمان قرار بگیرند. البته توجه داشته باشیم که افراد دارای چنین خصوصیاتی حتماً باید تمایل قلبی به درمان داشته و به اصطلاح خودشان تصمیم بگیرند تا به سطح مناسبی از پایداری هیجانی دست یابند.

به طور کلی، ناپایداری هیجانی ناشی از یک عمر کوشش افراد برای سرکوب احساساتشان است. به عبارت بهتر، کنترل احساسات، سرکوب کردن آن ها یا محدود کردن خود برای بیان احساسات در دوره های زمانی مختلف از زندگی موجب می شود تا دچار اختلال ناپایداری هیجانی شویم.

بنابراین برای مقابله با اختلالات ناپایداری هیجانی احتیاج است تا بهداشت عاطفی خود را رعایت کنیم چرا که در صورت نادیده دریافت احساسات خود احتمال ابتلا به بعضی ناپایداری ها را خواهیم داشت. در واقع، بهداشت عاطفی به کاری گفته می شود که در آن هر یک از افراد امکان درک تمامی احساسات شخصی خود را داشته و به آن ها اهمیت می دهند. حال برای درک بهتر موضوع مثالی را تشریح می کنیم.

علائم ناپایداری هیجانی

ناپایداری هیجانی می‌تواند خود را به اشکال مختلف نشان دهد.
چند مورد از علائم رایج این اختلال عبارتند از:

• روابط بین فردی پرتنش
• عصبانیت های انفجاری ناگهانی
• گریه‌های شدید و اغراق‌آمیز
• تهمت زدن به دیگران
• کینه‌توزی گسترده
• نوسانات خلقی شدید
• رفتارهای تکانشی و مخاطره‌ آمیز
• تهدید به خودکشی
• سوء مصرف مواد مخدر

علل ناپایداری هیجانی

دلایل ایجاد این اختلال هنوز به طور کامل شناخته نشده‌است.
برخی از دانشمندان معتقدند که این اختلال ممکن است ریشه‌ی ژنتیک داشته باشد و همچنین با ضربه های مغزی و یا اتفاق‌های آسیب رسان دوران گذشته مرتبط باشد.
بسیاری از افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) با اختلال ناپایداری هیجانی نیز دست و پنجه نرم می‌کنند، مخصوصا وقتی شرایط همراه با ترس و اضطراب فراوان است.
سایر اختلالات سلامت روان نیز می‌توانند باعث ایجاد اختلال ناپایداری هیجانی شوند.
افرادی که از اختلال شخصیت مرزی رنج می‌برند به سختی می‌توانند هیجانات خود را کنترل کنند و غالبا از خود رفتارهای خودتخریب‌گرایانه و پر خطر نشان می‌دهند.
اختلال دو قطبی نیز مانند این اختلال با نوسانات خلقی شدید شناخته می‌شود.
معمولا اختلال دو قطبی با اختلال شخصیت مرزی با هم اشتباه گرفته میشوند.

درمان ناپایداری هیجانی

به دلیل ارتباط تنگاتنگ ثبات هیجانی و سلامت روان، شرکت در جلسات مشاوره‌ روانشناختی تخصصی و همچنین درمانهای روانپزشکی ، در کنترل شرایط بسیار موثر خواهد بود.
یکی از موثرترین روش‌ها برای درمان اختلال ناپایداری هیجانی، شاخه‌ای از رفتاردرمانی شناختی می‌باشد.
در این روش درمانی بیماران مهارت‌ها و استراتژی‌هایی یاد می‌گیرند تا بتوانند احساسات خود را مدیریت کنند، با ناسازگاری‌ها کنار بیایند و تحمل خود را در رویارویی با شرایط سخت بالا ببرند.
یکی از مهارت‌هایی که طی این روش درمانی به بیماران آموزش داده می‌شود، تمرین آگاهی است.

این تمرین به بیماران کمک می‌کند تا از هیجانات خود آگاه شوند و در نتیجه بتوانند روی خود و رفتارهایشان کنترل داشته باشند.
در طول مراحل درمان فردی و گروهی، بیمارانی که در معرض
رفتاردرمانی شناختی قرار می‌گیرند، به این شانس دست پیدا می‌کنند که این مهارت‌های تازه را تمرین کنند تا برای ورود به دنیای واقعی آماده شوند.
یکی دیگر از متداول ترین روش های کنترل این اختلال دارو درمانی است که برای این کار بایستی به روانپزشک مراجعه شود

راه کارهای کلیدی برای دست یابی به پایداری هیجانی

موضوعات حساس زندگی خود را تعیین کنید

یکی از راه کارهایی که به منظور دستیابی به پایداری هیجانی می توانید انجام دهید این است که موارد حساس و ارزشمند زندگی خود را تعیین نموده و آن ها را به اطلاع دوستان و نزدیکان خود برسانید. برای مثال، مسائل و مسائل مربوط به دانشگاه از جمله موارد حساس زندگی هر فرد هستند که باید آن را با دوستان خود در میان بگذارید. در چنین شرایطی، دوستان و نزدیکانتان به شما یاری می نمایند تا واکنشی احساسی به مسائل حساس زندگی خود نداشته باشید؛ به عبارت دیگر، در یک حالت احساسی کاملاً پایدار واکنشی مناسب داشته و تصمیماتی منطقی درباره مسائل مرتبط با آینده خود اتخاذ کنید.

در صورت احتیاج یاری بخواهید

به طور معمول، بعضی افراد نمی توانند از سایرین یاریی درخواست نمایند چرا که درخواست یاری را نقطه ضعفی برای خود می پندارند. این موضوع در خصوص اختلالات ناپایداری هیجانی نیز صادق بوده و بعضی افراد درخواست یاری برای مقابله با آن را شرم آور می دانند. با این حال، در چنین شرایطی همیشه به خاطر داشته باشید که خانواده و دوستانی دارید که می توانید به آن ها اعتماد نموده و درخواست یاری کنید. در واقع، غلبه بر ترس، شرم و درخواست یاری، مهم ترین گام برای آغاز درمان ناپایداری های هیجانی است.

برای دستیابی به آرامش درونی کوشش کنید

به طور کلی، تکنیک های یاری نماینده برای رسیدن به آرامش درونی عبارتند از یوگا، مدیتیشن، تمرین های تنفسی، شنا، دوش آب گرم و … در واقع، با انجام چنین تمرین هایی می توانید به آرامشی نسبی دست یافته و بدین ترتیب با آرامش بیشتری موقعیت های مختلف را درک کنید و تصمیمات سازنده تری بگیرید.

با این حال، اختلال ناپایداری هیجانی ممکن است بسیاری از افراد را تحت تاثیر قرار دهد. برای مثال، همه ما در بعضی شرایط خاص خیلی زود عصبانی می شویم، اما برای دوری از ناپایداری هیجانی احتیاج است تا کنترل بیشتری روی خود داشته و آرامشمان را حفظ کنیم تا بدین ترتیب بتوانیم مسائل و مسائل پیش آمده را به روش سازنده تری حل کنیم؛ بنابراین به خاطر داشته باشید که برای درمان ناپایداری هیجانی هیچ وقت دیر نبوده و می توانید در صورت مشاهده علائم این اختلال نسبت به درمان اقدام کنید. در ادامه، بعضی نشانه های افراد دارای پایداری هیجانی را تشریح می کنیم.

افراد دارای پایداری هیجانی از چه ویژگی هایی برخوردار هستند؟

به طور کلی، افراد دارای پایداری هیجانی مجموعه ای از اقدامات و افکاری را اتخاذ می نمایند که به طور مستقیم منجر به ایجاد احساس آرامش در آن ها می شوند. به علاوه، این گروه از افراد عاداتی را در خود پرورش می دهند تا بتوانند به یک هماهنگی نسبی در زندگی و تعاملات خود با دوستان، آشنایان و اطرافیان خود برسند.

این افراد به سادگی نه می گویند

افراد دارای پایداری هیجانی به خوبی می دانند که در چه شرایطی باید نه بگویند. در واقع، این افراد می دانند که احتیاجی نیست تا تحت هر شرایطی به اطرافیان خود متعهد باشند و قولی نمی دهند که توان پایبندی به آن را نداشته باشند؛ به عبارت دیگر، افراد دارای پایداری هیجانی به درخواست هایی که زمان و توان انجام آن را ندارند به راحتی رد می نمایند. در حالی که افراد دارای ناپایداری هیجانی نمی دانند چگونه به درخواست های مختلف نه بگویند و اغلب از جانب دیگران مورد سوءاستفاده قرار می گیرند.

در واقع، افراد پایدار از لحاظ احساسی می دانند که در طول روز زمان کافی برای انجام تمام درخواست های اطرافیان را نداشته و از این رو سعی می نمایند تا زمان خود را به صورت عاقلانه صرف کارهایی نمایند که برایشان اهمیت و اولویت بالاتری دارند. به طور معمول، چنین افرادی دارای اعتمادبه نفس کافی بوده و توانایی رد بعضی درخواست های اطرافیان را دارند و از این موضوع دچار احساسات آزاردهنده نمی شوند. به علاوه، احتیاجی به شرح دلیل رد درخواستشان نمی بینند.

با این حال، همه ما می خواهیم که دوستان، نزدیکان یا رئیس خود را راضی کنیم اما باید به خاطر داشته باشیم که پذیرش تمام درخواست های آنها موجب می شود تا از دید سایرین انسانی ضعیف به نظر رسیده و از کار خود نیز احساس نارضایتی داشته باشیم. در چنین شرایطی، ارزش های خود را زیر پا گذاشته و اعتمادبه نفسمان کاهش می یابد که تمام این موارد در نهایت منجر به ایجاد اختلال ناپایداری هیجانی خواهد شد.

بنابراین اگر احساس خوبی به خود نداشته و مدام از عملکردتان ناراضی هستید بدین معنی است که بیش ازحد به درخواست های دیگران توجه می کنید. پس نه گفتن را تمرین کنید. همچنین نگران از بین رفتن روابط خود با سایرین نباشید چرا که افراد دلیل رد درخواستشان را درک می نمایند. به علاوه، به خاطر داشته باشید که احتیاجی نیست در رد درخواست اطرافیان رفتاری بی ادبانه داشته باشید. بلکه با آموزش مهارت های نه گفتن می توانید صرفاً درخواست طرف مقابل را رد نموده و بگویید که نمی توانید آن را در برنامه خود بگنجانید.

نقاط ضعف خود را می پذیرند

بدیهی است که افراد دارای پایداری هیجانی نیز مانند سایر افراد نقاط ضعف مختص خود را دارند. در واقع، چنین افرادی از عیوب خود مطلع بوده و به سادگی آن ها را می پذیرند. به علاوه، این افراد در جهت رشد و توسعه مهارت های حرفه ای و ویژگی های شخصیتی خود کوشش نموده و همیشه در حال یادگیری هستند، چرا که می دانند چیزهای زیادی در دنیا برای یادگیری وجود داشته و می خواهند تا همیشه دانش خود را به روز نگاه دارند.

بنابراین احتیاجی نیست تا انسانی کامل و بی نقص باشید. افراد دارای پایداری هیجانی نیز هرگز به دنبال دستیابی به چنین چیزی نیستند و به راحتی می توانند در خصوص نقاط ضعف خود صحبت نموده و در صورت احتیاج در جهت برطرف آن ها اقدام نمایند. در واقع، چنین افرادی خود را با تمام خصوصیات اخلاقی شان پذیرفته و دوست دارند. این موارد باعث می شود که چنین افرادی احساس خوشبختی و شادی داشته باشند

در نتیجه، سعی کنید تا خود را با تمام نقص ها بپذیرید تا به سطح مناسبی از پایداری هیجانی دست یابید. در تمامی مسائل پیش آمده به دنبال جنبه های مثبت باشید چرا که تمام شرایط و اتفاقات درس هایی برای یادگیری دارند و منجر به بهبود ویژگی های و مهارت های شما می شوند.

آن ها مخاطب خوبی هستند

افراد دارای پایداری هیجانی بیش از حرف زدن به گوش کردن سخنان اطرافیان علاقه دارند. آن ها از اعتمادبه نفس کافی برخوردار بوده و می دانند که حرفی برای گفتن دارند لذا احتیاجی نمی بینند تا تمام مدت مشغول حرف زدن باشند! به علاوه، این افراد به دلیل توانایی بالایی در گوش دادن به سخنان دیگران به راحتی می توانند با آن ها ارتباط برقرار نمایند. همچنین توانایی خوبی در ارائه فیدبک های سازنده دارند. برای مثال، این افراد همیشه با خوش رویی نقدها همکاران خود در رابطه با نحوه ارائه شان را می پذیرند. به عبارتی، افراد دارای پایداری هیجانی همیشه پذیرای نظرات اطرافیان هستند حتی اگر با این نظرات مخالف باشند.

این افراد در انتخاب دوستان و نزدیکان خود دقیق هستند

همان طور که می دانیم، افراد تحت تاثیر دیدگاه ها و نگرش اطرافیان خود بوده و از آن ها تاثیر می گیرند. افراد دارای پایداری هیجانی می دانند که شرکت محل کارشان بر روی دیدگاه آن ها به زندگی و محیط پیرامون تاثیرگذار است و از سوی دیگر، افراد منفی نگر می توانند به شدت به سلامت عاطفی آن ها آسیب برسانند.

به همین دلیل، چنین افرادی در انتخاب دوستان و نزدیکان خود دقت زیادی به خرج داده و کسانی را انتخاب می نمایند که تاثیر مثبتی روی رفتار، گفتار، احساسات و نگرش آن ها داشته باشند؛ به عبارت دیگر، افراد دارای پایداری هیجانی از کسانی که موجب تضعیف روحیه و اعتمادبه نفسشان می شوند، دوری می نمایند.

بنابراین نحوه برخورد با افراد منفی نگر را آموخته و از برقراری ارتباطات نزدیک با آن ها خودداری کنید. همچنین توجه داشته باشید که این افراد در تمامی ارتباطات شما ممکن است وجود داشته باشند. به علاوه، چنین افرادی سعی می نمایند تا شما را به همراه خود به پایین کشیده و خصوصیاتی مشابه رفتارهای خود را به شما القا نمایند. در نتیجه، از روابط خود محافظت نموده و کسانی را به حلقه ارتباطات خود راه دهید که منجر به رشد و پیشرفتتان می شوند. همچنین احتیاج است تا روابط خود را با تمام افراد منفی و سمی زندگی خود که تاثیر مخربی روی شما دارند، قطع کنید، چرا که بعضی پل ها باید سوزانده شوند!

آن ها با هر شرایطی خود را وفق نمی دهند

افراد دارای پایداری هیجانی خود را با شرایطی وفق نمی دهند که به آن ایمان ندارند. به علاوه، چنین افرادی هرگز مطابق ترندها و جریان های اجتماعی رفتار نمی نمایند. در واقع، افراد دارای پایداری هیجانی هرگز چیزی را صرفاً به دلیل پذیرش عموم مردم نمی پذیرند. به عبارتی، این گروه از افراد راهی را می فرایند که خود درست می پندارند.

همان طور که اشاره شد، افراد دارای پایداری هیجانی به راحتی می توانند نظرات مخالف خود را در برابر دوستان، خانواده و همکاران بیان نمایند. در واقع، هر چقدر فردی در سطح مناسبی پایداری هیجانی باشد به همان میزان نیز فردی مستقل بوده و وابستگی اش به سایرین کاهش می یابد.

بنابراین اگر تحت فشار جامعه برای انجام کاری یا پذیرش موضوعی قرار گرفتید که مخالف ارزش ها یا خصوصیات اخلاقی تان بود، از خود بپرسید که در صورت پذیرش چنین شرایطی چه احساسی خواهید داشت؟ در واقع، با انجام این کار می توانید میزان شنمایندگی احساسات خود را متوجه شوید که این اولین گام برای غلبه بر ناپایداری های هیجانی است.

این افراد بدون احساس ترس یا خجالت درخواست یاری می نمایند

به طور معمول، افراد دارای پایداری هیجانی در صورت احتیاج به یاری بدون احساس ترس آن را بیان می نمایند. تمام افراد پیروز دنیا گروهی را برای پشتیبانی از خود داشته و در صورت مواجهه با مسائل از آن ها یاری می گیرند. در واقع، این افراد می دانند توانایی انجام تمامی کارها را به تنهایی ندارند و در نتیجه وقت خود را صرف کوشش های بی فایده نمی نمایند؛ بنابراین به سایر افراد اعتماد نموده و از درخواست یاری از آن ها نمی ترسند.

به بیان دیگر، همه ما باید توجه داشته باشیم که درخواست یاری به معنی شکست نبوده و بعضی مواقع احتیاج داریم تا از اطرافیان خود یاری بگیریم؛ بنابراین در صورت احتیاج و مواجهه با شرایط سخت در زندگی خود می توانید بدون ترس یا خجالت از خانواده، دوستان و نزدیکان خود درخواست یاری کنید.

آن ها از دیگران پشتیبانی می نمایند

افراد دارای پایداری هیجانی معمولاً دوستان و اطرافیان خود را برای رسیدن به اهدافشان تشویق می نمایند و در صورت احتیاج به آن ها یاری می نمایند. در واقع، این افراد مشوق های خوبی بوده و به خوبی می دانند که در ارتباط با دوستان پیروز خودشان نیز به پیروزیت هایی دست پیدا می نمایند.

بنابراین اگر جزو افرادی هستید که دائماً به دیگران حسادت نموده و آرزو می کنید که آن ها شکست بخورند تا شما بتوانید به پیروز برسید، ضعف عاطفی داشته و به نوعی اختلال ناپایداری هیجانی دچار هستید. به علاوه، همیشه به خاطر داشته باشید که احساسات محرک های بسیاری قوی بوده و می توانند قابلیت های ذهنی و بدنی ما را کنترل نمایند و بنابراین به جای تمرکز روی دیگران و کارهایی که انجام می دهند، روی رشد و پیشرفت خود تمرکز کنید.