اختلال شخصیت اسکیزوتایپال یکی از انواع اختلالهای شخصیت است که در آن افراد مبتلا به اختلال، اغلب به صورت عجیب و غریب یا غیرعادی توصیف میشوند و معمولا روابط نزدیک کمی برقرار میکنند.
آنها معمولا در درک چگونگی روابط اجتماعی یا تاثیر رفتارشان بر دیگران مشکل دارند. این افراد همچنین ممکن است انگیزه ها و رفتارهای دیگران را نادرست تفسیر کنند و باعث ایجاد بی اعتمادی قابل توجهی نسبت به دیگران شوند.
این مشکلات ممکن است منجر به اضطراب شدید و تمایل به خودداری از شرکت در موقعیتهای اجتماعی شود، زیرا فرد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی تمایل دارد عقاید عجیب و غریب خود را همیشه حفظ کند و ممکن است در پاسخگویی مناسب به نشانههای اجتماعی مشکل داشته باشد.
اختلال شخصیت اسکیزوتایپی به طور معمول در اوایل بزرگسالی تشخیص داده میشود و احتمالا در طول عمر فرد دوام مییابد. گرچه درمان، مانند دارودرمانی و رواندرمانی، میتواند شدت علائم را بهبود بخشد.
با شرکت در آزمون MMPI2 میتوانید اختلال شخصیت اسکیزوتایپال شناسایی کرد
علائم اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
اختلال شخصیت اسکیزوتایپی معمولا شامل پنج مورد یا بیشتر از این علائم و نشانه ها است:
- تنها بودن و فاقد دوستان نزدیک در خارج از دایره خانواده
- احساسات خنثی یا پاسخ های عاطفی محدود یا نامتناسب
- اضطراب اجتماعی مداوم و بیش از حد
- تعبیر نادرست از وقایع، مانند احساس اینکه چیزی که در واقع بی ضرر است را دارای معنای شخصی میدانند
- طرز تفکر عجیب، غیرعادی یا غیرمعمول، داشتن اعتقادات یا شیوه های خاص رفتاری
- افکار مشکوک یا پارانوئید و تردیدهای مداوم در مورد وفاداری دیگران
- اعتقاد به قدرت های خاص مانند تله پاتی ذهنی یا خرافات
- برداشت غیرمعمول؛ مانند احساس حضور شخص غایب یا داشتن توهم
- لباس پوشیدن به روش های عجیب و غریب
- سبک گفتاری عجیب و غریب، مانند الگوهای مبهم یا غیرمعمول گفتار یا تندخوانی عجیب و غریب هنگام مکالمات
علائم و نشانه های اختلال شخصیت اسکیزوتایپال، از جمله افزایش علاقه به فعالیت های انفرادی یا سطح بالای اضطراب اجتماعی، ممکن است در سال های نوجوانی دیده شود. و در کودکی ممکن است در مدرسه تحت فشار یا زورگویی باشند.
تشخیص افراد دارای اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
- دارای اعتقادات عجیب یا افکار جادویی (مثل خرافاتی بودن، اعتقاد به غیب بینی، دور آگاهی (تله پاتی)، یا حس ششم، هستند.
- دارای تفکر پرحاشیه و مبهم می باشند.
- حالت عاطفی این افراد نابجا یا محدود می باشد.
- رفتار یا وضع ظاهری عجیب، نامتعارفی دارند.
- هیچ دوست صمیمی ومورد اعتمادی ندارند.
- دارای اختلالات خلقی و روانپریشانه هستند.
- شرکت در آزمون آنلاین MMPI2
علت ابتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
هنوز مشخص نشده دلیل ابتلا به چنین اختلالی چیست اما اکثر دانشمندان در این زمینه بر تاثیر ترکیبی عوامل زیستی (بیولوژیک)، روانی و اجتماعی توافق دارند. بنابراین فاکتورهای ژنتیکی، زیستی، اجتماعی (فرد در کودکی با چه کسانی و چگونه تعامل داشته) دلایل روانی (شخصیت و مزاج فردی شکلگرفته توسط محیط و مهارتهای مقابله آموخته شده برای مواجهه با استرس) در به جود آمدن چنین اختلالی دخیل هستند نه فقط یک عامل.
همچنین مشخص شده اگر کسی ابتلا به چنین اختلالی داشته باشد به احتمال زیاد فرزندان او نیز در آینده دچار میشوند.
درمان اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
افرادی مبتلا به این اختلال شخصیتی نسبت به درمان مقاومت نشان میدهند، زیر تصور میکنند که مشکلی ندارند و این دیگران هستند که درکی از توانمندیهای ماورایی آنها ندارند و حتی از روی حسادت به آنها برچسب بیمار روانی زدهاند. درمانگر برای درمان این اختلال ترکیبی از رواندرمانی و دارو درمان استفاده میکند.
دارو درمانی اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
داروهای که برای درمان اختلال شخصیت اسکیزوئید استفاده میشود مشابه داروهای است که برای اسکیزوفرنی استفاده میشود مانند داروهای ضد روانپریشی
از داروهای دسته SSRl برای کاهش نشانههای افکار وسواسی و لاموتریژین را هم برای بهبود انزوای اجتماعی تجویز میکنند. این داروهای بیشتر نقش کنترلکننده علائم این اختلال شخصیتی را دارند.
روان درمانی اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
افراد مبتلا به اختلال شخصیتی به دلیل انزوای اجتماعی و عقاید غلط، اسکیزوتایپال مایل به همکاری با درمانگر نیستند و همانطور که اشاره کردیم بیشتر به دلیل مشکلات شغلی، تحصیلی و … به درمانگر مراجعه میکنند.
بهترین روش درمانی برای این افراد روانکاوی است، البته از رفتار درمانی شناختی یا همان CBT نیز میتوان بهره گرفت. روانکاوی عمیقتر مسئله را بررسی و تحلیل میکند و به زمان بیشتری نیاز دارد، درحالیکه در CBT بیشتر بر تغییر نگرش و باورهای فرد تمرکز میکند و درمانگر تلاش میکند باورهای نادرست را تغییر دهد تا بیمار درک درستی از اطراف خود داشته باشد. همچنین این تکنیک درمانی میتواند انزوای اجتماعی فرد را نیز بهبود ببخشد.
درمانگر باید آگاه باشد دیدگاه و عقاید بیمار را نباید زیرسوال ببرد. باید فضای گرم و مراجع محور را فراهم کنند، بیمار از هرگونه ارتباط نزدیک دوری میکند و اضطراب زیادی به او وارد میشود. آموزش مهارتهای اجتماعی و مهارتهای که برای ارتباط و تعامل لازم است بسیار مهم و جدی است.دلایل مختلفی در شکلگیری این بیماری تاثیر دارد و بهنوعی این اختلال چندوجهی است به همین دلیل درمان این نوع بیماری نیز نیازمند دید و رویکرد چندوجهی است
علل ایجاد اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
شخصیت، ترکیبی از افکار، احساسات و رفتارهایی است که شما را منحصر به فرد میکند. شخصیت دریچهای است که شما از طریق آن دنیای خارج را مشاهده و درک میکنید و با آن ارتباط برقرار میکنید. شخصیت در دوران کودکی، از طریق تعامل عوامل ارثی و محیطی شکل میگیرد.
در شرایط رشد عادی، کودکان به مرور زمان یاد میگیرند که به طور دقیق نکات اجتماعی را تفسیر کنند و به درستی و با انعطاف پاسخ دهند. علت ایجاد اختلال شخصیت اسکیزوتایپال ناشناخته است، اگرچه ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی، به ویژه در اوایل کودکی، ممکن است در بروز این اختلال نقش داشته باشد.
برای شرکت در آزمون MMPI روی لینک زیر کلیک کنید.