اضطراب جدایی در کودکان
طبیعی است که کودک شما هنگام خداحافظی و جدایی از والدین خود احساس اضطراب و نگرانی داشته باشد. گریه، ناراحتی و یا حتی چسبندگی به آن ها، واکنش سالم و طبیعی جدایی از والدین و یک مرحله عادی از رشد کودکان در سال های اولیه است. اضطراب جدایی در کودکان ممکن است تا قبل از یک سالگی شروع شود و تا چهار سالگی در کودک از بین برود و یا در مواردی مجددا ظاهر شود. حتی هنگامی که کودک شما بزرگ تر می شود نیز کمی ناراحتی و نگرانی هنگام جدایی از والدین امری طبیعی است.
با این حال اضطراب جدایی در کودکان در برخی از موارد با مرور زمان از بین نمی رود. حتی وقتی والدین تمام تلاش خود را می کنند نیز کودک در سال های ابتدایی مدرسه دچار مشکلاتی می شود که ممکن است حتی به صورت متوالی تکرار شوند. اگر اضطراب جدایی در کودکان به اندازه ای باشد که در روند یادگیری کودک و یا انجام فعالیت های روزانه او اختلال ایجاد کند، به نظر می رسد مشکل کمی بزرگتر باشد و شما با اختلال اضطراب جدایی در کودکان روبرو هستید.
اگر اضطراب جدایی در کودکان به صورت طبیعی در کودک شما وجود داشته باشید با انجام توصیه ها و تدابیری که بعدا ذکر خواهیم کرد می توانید روند جدایی کودک را تسهیل کنید.
نشانه های اضطراب جدایی در کودکان
اضطراب جدایی تا حدود سن دو سالگی در کودکان طبیعی و نرمال است. این نوع اضطراب شامل رفتار ها و مولفه هایی مخصوص به خود می باشد، زمانی که والدین کودکان را ترک می کنند، رفتارهایی برای مدت زمان کوتاه یا طولانی، از خود نشان می دهند. این رفتار ها شامل:
- گریه زیاد و طولانی مدت
- چسبیدن به والدین
- امتناع از تعامل با پرستار و شخصی که قرار است از کودک مراقبت کند
- جیغ زدن
نشانه های اضطراب جدایی در مقابل اختلال اضطراب جدایی
طبیعی است که برخی از کودکان بزرگ تر، به ویژه آن هایی که کمی خجالتی هستند، در شرایط و مرحله ای قرار بگیرند که دلشان نخواهد والدینشان را ترک کنند و یا از والدین خود دور شوند. در این صورت وقتی مادر کودک را ترک کند، مراقب کودک می تواند، کودک را ترغیب و تشویق به انجام دادن فعالیت های گروهی و یا بازی با دیگر کودکان کند. کودکان بالای دو سال که هیچ واکنشی به هنگام جدایی از مادر و مراقب اصلی خود نشان نمی دهند و به کل بی تفاوت هستند، ممکن است با اختلال اضطراب جدایی دست و پنجه نرم کنند. یک فرد مبتلا به اختلال اضطراب جدایی، ممکن است نشانه های زیر را داشته باشد:
- اضطراب جدایی
- ترس یا نگرانی شدید
- امتناع کامل از شرکت در فعالیت های دیگر همراه با کودکان دیگر و گریه های تسکین ناپذیر در طول مدت
- جدایی
- سردرد
- دل درد
تشخیص اضطراب جدایی در کودکان
اختلال اضطراب جدایی یک اختلال روانی ویژه و خاص است که با اضطراب جدایی نرمال تفاوت دارد. اگرچه تشخیص تفاوت این دو دشوار است زیرا نشانه ها می توانند با هم تداخل داشته باشند و به یکدیگر شبیه باشند. زمانی اختلال اضطراب جدایی برای تشخیص گذاری باید در افراد زیر 18 سال وجود می داشت اما کتابچه راهنمای تشخیصی اختلالات روانی این محدودیت سنی را حذف و تشخیص این اختلال را برای بزرگسالان نیز ممکن کرد.
علل اضطراب جدایی در کودکان
متخصصان هنوز موفق به درک علل اضطراب جدایی در افراد نشده اند. اما شرایطی را در بدتر شدن این اختلال دخیل و موثر دانسته اند. این موارد شامل موارد زیر است:
- موقعیت های جدیدی که روتین زندگی و روال ثابت زندگی کودک را تغییر دهد؛ موقعیت هایی مانند تغیر محل زندگی، به دنیا آمدن خواهر و برادر جدید و ..
- مشکلات خانوادگی، مانند مشکلات زناشویی یا داشتن مشکلات مالی که موجب تنش و فشار برای بزرگسالان در خانه می شود، می تواند بر کودکان تاثیر منفی بگذارد.
- سابقه خانوادگی اضطراب یا سایر بیماری های روانی
درمان اضطراب جدایی در کودکان
در حالی که اضطراب جدایی متناسب با سن در کودکان نیازی به درمان ندارد، اختلال اضطراب جدایی ممکن است نیاز به مداخله حرفه ای با یک متخصص بهداشت روان آموزش دیده و با مهارت داشته باشد.
روان درمانی
روان درمانی یا "گفتاردرمانی" می تواند در درمان فرزند شما که با اضطراب جدایی یا اختلال اضطراب جدایی درگیر است، مفید باشد. از ویژگی ها و رفتار های کودک خود اطلاعات کاملی داشته باشید و این اطلاعات را در اختیار درمانگر که فردی دلسوز می باشد، قرار دهید.
دارو درمانی
اگر روان درمانی برای درمان کودک شما کافی نبود، یا اگر کودک شما به صورت همزمان از اختلالی مانند افسردگی رنج می برد، ممکن است داروهای ضد افسردگی مانند مهار کننده انتخابی بازجذب سروتونین یا داروهای ضد اضطراب برای کمک به مدیریت علائم شدید برای کودک تان تجویز شود.
مقابله با اضطراب جدایی در کودکان
اضطراب جدایی طبیعی و نرمال با تلاش مشترک والدین و مراقبیت کودک کاملا قابل کنترل است. برنامه ریزی و تنظیم یک روال ثابت مهم ترین جزء در موفقیت برای کنترل اضطراب جدایی است. سعی کنید کودک خود را به صورت یواشکی ترک نکنید، این یواشکی ترک کردن کودک موجب اترس و اضطراب زیادی در او می شود. قبل از اینکه بخواهید کودک خود را ترک کنید:
- به زبان ساده و مستقیم به کودک توضیح دهید که چه اتفاقی قرار است بیوفتد، کجا می خواهید بروید، چه کسی در این مدت از او مراقبت خواهد کرد و چه زمانی دقیقا باز خواهید گشت.
- به کودک تان اجازه سازگاری با محیط و یا شخصی که قرار است از او مراقبت کند را بدهید. می توانید او را به محیط جدید برده و یا او را با مراقبش آشنا کنید.
- آرام و خوش بین باشید و بر سرگرمی هایی که فرزندتان به آن ها علاقه دارد و در زمان جدایی مشغول آن ها خواهد شد، تمرکز کنید. با جدایی به عنوان یک اتفاق عادی برخورد کنید.
- یکبار خداحافظی کنید؛ هر چقدر هم که کودک شما فریاد بکشد و یا گریه کند، او را در آغوش بگیرید و ببوسید و سپس یک بار خداحافظی کنید و از در بیرون بروید.
- زمان جدایی را به مرور بیشتر کنید و به یکباره برای مدت زمانی طولانی کودک خود را تنها نگذارید. سر زمانی که به او قول بازگشت داده اید، به خانه برگردید.