اهمال‌کاری
حتماً برای شما هم پیش آمده بگویید از هفته بعد باشگاه می‌روم، فردا پروژه‌ام را پیش می‌برم یا رژیم غذایی را از شنبه شروع می‌کنم. این موارد و بسیاری از مثال‌های دیگر، نمونه‌ای هستند از رفتارهایی که هرروز در زندگی‌مان اتفاق می‌افتد. رفتارهایی که به نام اهمال کاری شناخته می‌شوند.
اهمال کاری چالشی است که همه ما حداقل یک‌بار با آن مواجه شدیم. می‌توانیم بگوییم از زمانی که نسل ما انسان‌ها به وجود آمده است، مدام با تعویق انداختن امور مهم زندگی‌مان روبهرو هستیم. در این مواقع همواره تلاش کردیم تا اوضاع را تغییر داده و بر این وضعیت غلبه کنیم. اگر موفق بودیم که احساس پیروزی و رضایت داشتیم، در غیر این صورت احساس ضعف ما را فرا گرفته است. در این مطلب سعی داریم با اهمال کاری، دلایل آن، نحوۀ شناخت و غلبه‌بر آن آشنا شویم و سعی کنیم که لحظات اندک غلبه‌بر آن را به اتفاقی متداول در زندگی خودمان تبدیل کنیم.
اهمال کاری چیست؟
همۀ ما کارها را به تعویق می‌اندازیم، اما اهمال‌کاران به شکلی وصف‌ناپذیر به این رفتار عادت دارند. اگر توانایی تشویق خودمان به انجام کارهای پراهمیت را نداریم دچار اهمال‌کاری شده‌ایم. در واقع قرن‌هاست که دچار اهمال کاری شده‌ایم. بنابراین می‌توان گفت این مشکل زمان ندارد. در واقع، فلاسفه یونان باستان سقراط و ارسطو هم با آن مواجه شده بودند و اتفاقاً کلمه‌ای را هم برای توصیف این رفتار خاص ابداع کرده‌اند.
Akrasia به وضعیتی گفته می‌شود که ما برخلاف صلاح خودمان رفتار می‌کنیم. ما می‌دانیم که در این لحظه بهتر است تا کار دیگری را انجام دهیم، اما وقت خودمان را با کاری بی‌مورد پر می‌کنیم. امروز بررسی‌ها نشان می‌دهد که آکرژیا به نوعی همان اهمال کاری است.
آیا اهمال کاری یک اختلال رفتاری است؟
بسیاری از افراد این سوال را مطرح می‌کنند که آیا اهمال کاری یک اختلال رفتاری یا مشکل جدی است؟
از آنجایی که اهمال کاری برای هر فردی در هر موقعیت و شرایطی رخ می‌دهد، نمی‌توان به راحتی آن را یک اختلال رفتاری یا مشکل نگران‌کننده در زندگی بدانیم. در واقع باید گفت که همه افراد در برخی شرایط و موقعیت‌ها، به اهمال کاری روی می‌آورند و این رفتار تا حدودی طبیعی است. اما اگر سه ویژگی زیر در کسی وجود داشته باشد و به اهمال کاری روی آورد، می‌توان آن را نگران‌کننده یا به عنوان اختلال اهمال کاری دانست:
- اهمال کاری در کارهای بسیار ضروری هم انجام شود.
- اهمال کاری باعث کاهش محسوس کارایی فرد شود.
- اهمال کاری به طور کلی با تاخیر در انجام فعالیت‌های فرد شود.
مثال بسیار ساده‌ای که می‌توان آن را درباره اختلال اهمال کاری بیان کرد این است:
فکر کنید امروز صبح در ساعت مشخصی یک جلسه رسمی در محل کارتان دارید. اگر حدود ده دقیقه به جلسه مانده و شما همچنان در خانه هستید و با آرامش صبحانه می‌خورید، شما اهمال کار هستید!
دلایل اهمال کاری چیست؟
اهمال کاری به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد و در هر فردی یک یا چند علت از این دلایل باعث به وجود آمدن اهمال کاری می‌شود. دلایل اهمال کاری را می‌توان در موارد زیر جست‌وجو کرد:
عدم تمرکز
بسیاری از افراد به دلیل عدم تمرکز به اهمال کاری روی می‌آورند. افرادی که همیشه از نقص تمرکز رنج می‌برند و خودشان را فردی بدون تمرکز می‌دانند، ترجیح می‌دهند روزها را بدون برنامه بگذرانند و به همین دلیل، زمان اهمیت چندانی برای آن‌ها ندارند.
در بسیاری از موارد هم اهمال کاری ناشی از عدم تمرکز، به صورت ناخودآگاه و غیر ارادی اتفاقا می‌افتد. بنابراین اگر احساس می‌کنید که این اهمال کاری به دلیل ضعف در تمرکز شماست، بهتر است به سراغ راهکارهای افزایش توجه و تمرکز بروید.
کمبود انرژی
قطعا زمانی که انرژی بالایی نداشته باشید، به سمت انجام کار و فعالیت هم نمی‌روید. افرادی که به هر دلیلی به کمبود انرژی مبتلا هستند، عموما به سمت اهمال کاری حرکت می‌کنند و دائم کارها و فعالیت‌های خود را به تعویق می‌اندازند.
در موارد زیادی این فقدان انرژی ناشی از سبک زندگی ناسالم مانند خواب ناکافی، پرخوری و ... است که با تغییر آن تا حد زیادی برطرف می‌شود.
عدم مهارت در تصمیم‌گیری درست
تردید در تصمیم‌گیری یکی دیگر از دلایل اهمال کاری است که باعث به تاخیر انداختن کارها می‌شود. کسانی که مهارت کافی را برای تصمیم‌گیری درست ندارند، دائما فعالیت‌های خود را به تعویق می‌اندازند و برای شروع کارها تعلل می‌کنند.
برای مثال کسی که قصد کاهش وزن دارد، اما نمی‌داند کدام رژیم غذایی را انتخاب کند، عموما شروع رژیم را به تاخیر می‌اندازد!
بنابراین یکی دیگر از دلایل مهم اهمال کاری، ناتوانی در تصمیم‌گیری است.
برنامه‌ریزی غلط
از دیگر دلایل اهمال کاری باید به برنامه‌ریزی غلط اشاره کرد. در بسیاری از موارد، برنامه‌ریزی نادرست باعث می‌شود که فرد به اهمال کاری روی آورد.
برنامه‌ریزی‌هایی که کارهای غیرضروری را در اولویت انجام، قرار می‌دهند یا آنقدر غیرواقع‌گرایانه هستند که از توانایی فرد خارج‌اند، اهمال کاری را به دنبال می‌آورد.
بنابراین اگر اهمال کاری شما به دلیل برنامه‌ریزی‌های غلط و غیرواقعی رخ می‌دهد، باید در آن تجدید نظر کنید.
فشار زیاد و استرس بالا
در بسیاری از مواقع، بالا بودن فشار روانی و استرس اهمال کاری را به دنبال دارد. در واقع در شرایطی که وظایف بسیاری به فرد واگذار می‌شود، فشار ناشی از انجام آن افزایش می‌یابد و فرد احساس می‌کند که دیگر توان ادامه دادن ندارد و به همین دلیل اهمال کاری را پیش می‌گیرد.
کمالگرایی
افرادی که ویژگی کمالگرایی را دارند، عموما به اهمال کاری هم دچار می‌شوند. این افراد به این دلیل که تمایل دارند کارها را در بالاترین سطح کیفیت و بهترین نتیجه انجام دهند، عموما انجام کار و پروژه‌ها را به زمان دیگری موکول می‌کنند که بتوانند در بهترین حالت آن را انجام دهند.
ترس از شکست خوردن
ترس از شکست نیز یکی دیگر از علت های اهمال کاری است که به عنوان شایع‌ترین دلیل آن هم در نظر گرفته می‌شود. کسانی که ترس از شکست در کارها را دارند و تصور می‌کنند نمیتوانند کار خود را به خوبی به اتمام برسانند، اهمال کاری را انتخاب می‌کنند.
آن‌ها برای به تعویق انداختن این شکست یا درست‌تر بگوییم، احساس شکست، کارهای خود را هم عقب می‌اندازند.
انواع اهمال کاری
اهمال کاری را با توجه به شدت و ضعف و دلایل ایجاد آن، به انواع مختلفی تقسیم می‌کنند. انواع اهمال کاری را می‌توان به انواع زیر تقسیم کرد:
اهمال کاری گرایشی
اهمال کاری گرایشی تقریبا در همه آدم‌ها اتفاق می‌افتد. در واقع همه شما گرایش‌هایی دارید که با توجه به آن‌ها به انجام دادن یا انجام ندادن کارها ترغیب می‌شوید.
از جمله دلایلی که اهمال کاری گرایشی را به دنبال می‌آورد می‌توان به وجود ترس‌ها از انجام کارها، تنبلی و یا لجبازی با خود و دیگران اشاره کرد.
اهمال کاری شناختی
از دیگر انواع اهمال کاری باید به اهمال کاری شناختی اشاره کرد. این اهمال کاری در مواردی رخ می‌دهد که فرد به درستی نمی‌داند چه می‌خواهد و قصد انجام چه کاری را دارد!
این عامل بیشتر به نشناختن اهداف باز می‌گردد و سردرگمی را برای فرد به دنبال دارد.
اهمال کاری جسمانی
این نوع اهمال کاری به شرایطی برمی‌گردد که فرد برای به تعویق انداختن کارها بیماری را بهانه می‌کند و به سمت انجام آن نمی‌رود.
همچنین فقدان انرژی و بی‌حالی، باعث بروز اهمال کاری جسمانی می‌شود و فرد را برای انجام کارها به عقب می‌راند.
اهمال کاری متفرقه
انواع دیگری از اهمال کاری هم وجود دارند که با عنوان اهمال کاری متفرقه شناخته می‌شود. مثل بیش از حد آنلاین بودن و وقت گذراندن در فضای مجازی، توجه کردن افراطی به نظرات و انتقادات دیگران و منحرف شدن از مسیر، شناخت ناکافی و توقع بیش از اندازه از خود، تفریح کردن در عین عقب افتادن کارها و ... .
چگونه میزان اهمال کاری را کاهش دهیم؟
اهمال کاری یکی از اتفاقاتی است که در موارد بسیار شدید به عنوان اختلال اهمال کاری در نظر گرفته می‌شود. این اهمال کاری می‌تواند زندگی را برای بسیاری از افراد سخت کند و یا آن‌ها را در مقابل مشکلات جدی قرار می‌دهد.
حالا که با تعریف، دلایل و انواع اهمال کاری آشنا شدید، بهتر است راه‌های کنترل و کاهش آن را هم بشناسید:
برای شناخت خود تلاش کنید
یکی از بهترین راهکارهای مدیریت اهمال کاری شناخت بهتر خودتان است. بنابراین تلاش کنید که روزانه چند دقیقه را به خودتان اختصاص دهید و خود را بیشتر بشناسید. زمانی که به درک کامل و درستی از خود، شخصیت و توانایی و خواسته‌هایتان می‌رسید، در انتخاب و انجام و مدیریت کارها هم به خوبی عمل می‌کنید.
پس از انجام کارها به خودتان پاداش دهید
پاداش دادن یکی از بهترین روش‌های مبارزه و کاهش اهمال کاری است. بنابراین سعی کنید برای انجام دادن و به پایان رساندن کارها، پاداش‌هایی را برای خودتان در نظر بگیرید. این کار باعث ایجاد انگیزه برای شما خواهد شد و میزان اهمال کاری در کارها را به حداقل می‌رساند.
واقع‌بینانه برنامه‌ریزی کنید
همانطور که اشاره کردیم، بیشتری دلیل اهمال کاری، برنامه‌ریزی غیر واقعی و ایده‌آل گرایانه است. بنابراین یک بار در برنامه‌ریزی خود تجدید نظر کنید و برنامه خود را با به شکل واقعی و قابل اجرا درآورید.
هر چه برنامه‌ریزی بهتر و واقعی‌تری برای فعالیت‌های خود داشته باشید، در انجام دادن کارها هم موفق‌تر خواهید بود.
عواقب اهمال کاری را بسنجید
زمانی که عواقب اهمال کاری را به خودتان یادآوری می‌کنید، عملکرد بهتر و درست‌تری را هم به نمایش می‌گذارید. بنابراین به خودتان یادآوری کنید که اگر کاری را انجام ندهید، چه پیامدهایی دارد و با چه مشکلاتی روبهرو خواهید شد.
اهداف بلندمدت را به هدف‌های کوتاه‌مدت تبدیل کنید
برای کسانی که به اهمال کاری مبتلا هستند، انجام اهداف بلند مدت کار چندان راحتی نیست. از طرفی، اجرایی کردن کارهای بزرگ و اهداف طولانی مدت، شما را در میانه راه بسیار خسته می‌کند و همین اتفاق، عاملی برای انجام ندادن و به تعویق انداختن کارها می‌شود.
پس تلاش کنید اهداف خود را به شکل کوتاه، کوچک و قابل اجرا درآورید و سپس به انجام آن بپردازید.
وظایف را تبدیل به عادت کنید
زمانی که کاری تبدیل به یک عادت روزانه می‌شود، انجام آن آسان‌تر است. بنابراین تلاش کنید که نام وظیفه را از روی آن‌ها بردارید و به عنوان یک عادت به آن نگاه کنید.
از روانشناس متخصص کمک بگیرید
اگر فکر می‌کنید به تنهایی قادر به کنترل و مدیریت اهمال کاری نیستید، بهتر است از یک روانشناس متخصص کمک بگیرید و این کار را با کمک او انجام دهید. برای آنکه بهترین مرکز روانشناسی و مشاوره یا درمانگران حاذق در این زمینه را پیدا کنید، می‌توانید از دو روش سرچ اینترنتی و پرسش از افراد آگاه در این زمینه کمک بگیرید. توجه داشته باشید که در مسیر این انتخاب، تنها کلینیک‌ها و درمانگرانی را انتخاب کنید که نام و نشانی درست و معتبری دارند و بررسی رزومه کاری و تحصیلی آن‌ها امکانپذیر است.
کلینیک مشاوره و روانشناسی افق سلامت با دارا بودن کادر مجربی از درمانگران در حوزه‌های گوناگون آماده ارائه خدمات به شماست.
افق سلامت خدمات خود را در زمینه‌های مختلف مشاوره و روانشناسی فردی، مشاوره و روان درمانی خانواده، مشاوره و روانشناسی کودک و نوجوان، مشاوره زوج درمانی، گفتار درمانی، روان سنجی، مشاوره پیش از ازدواج، روانپزشکی و ... ارائه می‌کند.