افسردگی از زایمان
افسردگی پس از زایمان ممکن است بعد از تولد نوزاد در برخی مادرها به وجود بیاید.
احتمال ابتلا به این افسردگی در ایران زیاد نیست و آمار آن در حدود 15 درصد از زایمان‌‌هاست. این افسردگی معمولاً در طول چند ماه ابتدایی بعد از تولد نوزاد ایجاد میشود و درصورتی‌‌که درمان نشود می‌تواند بیشتر از یک سال ادامه داشته باشد، اما در صورت تشخیص و درمان به موقع، بهبود شما سریعتر خواهد بود. در این مطلب می‌توانید با دلایل افسردگی پس از زایمان، علائم شایع آن، روش‌های درمان و نکاتی مهم ولی ساده برای مقابله با افسردگی پس از زایمان آشنا شوید.
از هر 6 نفر از زنان 1 نفر دچار افسردگی پس از زایمان میشود. این نوع خاص از افسردگی معمولا 3 تا 6 ماه پس از تولد بدون هیچ دلیل روشنی رخ میدهد. در این وضعیت، کمک و مشاورۀ یک متخصص فوراً مورد نیاز است! چرا که اغلب این خوی افسرده منجر به آن میشود که شما دیگر با زندگی روزمره و کودکتان کنار نمیآیید. کارشناسان در این زمینه، روانشناسان، رواندرمانان و روانپزشکان هستند.
چه موقع افسردگی پس از زایمان اتفاق می افتد؟
در زمانهای متفاوت. افسردگی پس از زایمان اغلب در عرض یک یا دو ماه پس از زایمان شروع می شود. و یا می تواند چند ماه پس از تولد نوزاد شروع شود. حدود یک سوم از زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان شروع علائمشان در طول دوران بارداری است و این علائم پس از زایمان هم ادامه خواهد داشت.
در افسردگی پس از زایمان، شما بیش از 2 هفته، این احساس ها را خواهید داشت:
- احساس غم و اندوه شدید، پوچی یا ناامیدی
- احساس برانگیختگی و خشم
- گریه کردن مداوم یا بیشتر وقت‌ها قرار داشتن در آستانۀ گریه
- بی‌علاقگی یا لذت نبردن از فعالیت‌ها و سرگرمی‌های معمول خود
- دشواری در به خواب رفتن در آغاز شب یا مشکل در بیدار ماندن طی روز
- از دست دادن اشتها یا خوردن بیش از حد
- احساس گناه شدید
- حس بی‌ارزش بودن زندگی
- احساس ناتوانی در کنار آمدن با مسائل
- داشتن افکار منفی در مورد خودتان
- ترس از تنها ماندن با کودکتان
- حس ترس بی‌‌دلیل و غیرقابل کنترل
- وسواس بیش از حد
- حواس‌‌پرتی
- داشتن رویاهایی در مورد آسیب دیدن کودکتان
- مشکل در تمرکز یا تصمیم‌گیری
- کناره‌گیری از دوستان و خانواده
- بی‌علاقگی به کودک
- ناتوانی در مراقبت از کودک
- احساس خستگی شدید و رخوت
اگر خلق و خو و افکار بالا بیش از 2 هفته به طول انجامید، حتما از کسی کمک بخواهید.
گاهی اوقات همراه این احساسات، علائم فیزیکی زیر نیز رخ میدهند:
- تپش قلب و درد قفسه سینه
- احساس متناوب سرما و گرما
- سرگیجه
- لرز
در زنانی که قبل از بارداری دارای افسردگی یا سایر اختلالات روانی بوده اند، خطر ابتلا به افسردگی پس از زایمان بیشتر است. همچنین در زنانی که از حمایت اجتماعی برخوردار نیستند و یا دچار استرسهای اضافی و شرایط استثنایی هستند، احتمال افسردگی بیشتر است.
بسیاری از زنان احساس گناه و شکست میکنند. بدین جهت آنها با هیچکس در مورد احساسات و ترس خود صحبت نمیکنند. اما هر چه زودتر به شما کمک شود، درمان افسردگی بهتر و سریعتر انجام خواهد شد.
چگونه افسردگی پس اززایمان بر روی احساسات من نسبت به نوزادم اثر میگذارد؟
- شما ممکن است احساس گناه کنید که احساسات شما آنگونه که از شما انتظار می رود نیست.
- شما ممکن است نوزاد خود را دوست داشته و یا دوست نداشته باشید.
- ممکن است به نوزاد خود احساس نزدیکی نکنید.
- ممکن است برای شما سخت باشد که بتوانید متوجه شوید که نوزادتان چه حسی دارد،و یا چه نیازی دارد.
- ممکن است که شما از نوزاد خود رنجور باشید و یا اورا به خاطر حال خود سرزنش کنید.
مقابله با افسردگی
با این وجود که بهترین راه برای درمان افسردگی، کمک گرفتن از یک پزشک متخصص است، اما بعد از مراجعه به پزشک و مشاوران مربوطه، راهکارهایی برای مراقبت از خودتان در طول روزهای بهبود از افسردگی نیز وجود دارد که بهتر است با آنها آشنا باشید تا شروع به انجام دادن آنها کنید. برخی از این نکات شامل موارد زیر است:
- با خودتان مهربان باشید.
- از خودتان انتظارات بیش از حد نداشته باشید.
- از دیگران کمک بگیرید.
- احساسات خود را بیان کنید.
- به خودتان برسید.
- کمی استراحت کنید.
- از خانه خارج شوید.
- خودتان را کمی آسوده و رها کنید.
درمان افسردگی
افسردگی درمان‌نشده می‌تواند گیج‌کننده و حتی ترسناک باشد و وضعیت شما را بدتر کند. لازم است بدانید که این عارضه تا حد بسیار زیادی قابل درمان است، بنابراین لازم نیست که بترسید یا دلهرۀ بدی داشته باشید. درمان، برای شما حمایتی را فراهم می‌کند که از فرو رفتنتان ا به افسردگی عمیق که سخت‌تر قابل درمان است جلوگیری شود. همچنین داشتن مشاور یا پزشکی که شرایط شما برایش قابل درک باشد، می‌تواند کمک کند کمتر احساس تنهایی کنید. با درمان افسردگی راحت‌تر می‌توانید با کودک خود پیوند برقرار کنید و قادر به مراقبت بهتری از او هستید. بنابراین در صورت داشتن علائم افسردگی، پزشکتان را ملاقات کنید، تا بتوانید رفتن به مشاوره برای درمان یا مصرف دارو را آغاز کنید.
اگر شما علائم خفیفی از افسردگی را دارید، پزشک ممکن است توصیه کند به طور منظم با او ملاقات کنید. اگر علائم شما شدیدتر باشد، پزشک ممکن است برای شما مشاوره و داروهای ضدافسردگی یا هر دو را توصیه کند. مشاوره، گفت‌وگوی فرد مراجع به یک درمانگر در یک مرکز مشاوره است. در خانواده‌درمانی یا زوج‌درمانی نیز، درمانگر برای درمانتان در صورت لزوم با شما، همسرتان یا یکی از اطرافیانتان صحبت می‌کند.
داروهای ضدافسردگی، مواد شیمیایی مغز را متعادل می‌کند که تنظیم‌کنندۀ خلق‌وخوی شماست. اگر پزشک شما لازم بداند، در مورد انواع مختلف داروهای ضدافسردگی صحبت خواهد کرد. پس از مصرف دارو به مدت سه یا چهار هفته، به احتمال زیاد شروع به بهبود می‌کنید. داروهای ضدافسردگی می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند، اما بیشتر آنها پس از مدت کوتاهی برطرف خواهد شد. اگر دچار عوارض جانبی شوید که با زندگی روزمرۀ شما تداخل دارد یا اگر افسردگی شما بدتر شد، فوراً پزشک خود را در جریان قرار دهید.