تیپ شناسی MBTI چیست و چه کاربردهایی دارد؟
کلمه MBTI مخفف عبارت Myers-Briggs Type Indicator است که در فارسی تحت عنوان سنخ نمای مایرز و بریگز (یا بهسادگی تیپ شناسی MBTI) ترجمه شده است. MBTI یک ابزار شناسایی ترجیحاتِ شخصیتی است و در نهایت تیپ شخصیتی (Personality Type) افراد را معین میکند. با استفاده از بینشهای بهدستآمده از MBTI میتوانید با جنبههای مختلف شخصیتتان آشنا شوید و به توانمندیها و ظرفیتهای درونیتان پی ببرید.
در حقیقت تیپ شناسی MBTI (که گاهی با عنوان شخصیت شناسی MBTI از آن یاد میشود) ابزاری است که میتواند در زمینهٔ خودشناسی، کشف استعدادها و توانمندیها، انتخاب شغل مناسب، پیدا کردن شریک عاطفی سازگار و پیشرفتِ کاری به آدمها کمک کند. ضمناً از بینشهای بهدستآمده از MBTI میشود در رشد و توسعهٔ شخصیت نیز استفاده کرد.
MBTI شخصیت افراد را در چهار بُعد میسنجد که وقتی این چهار بُعد در کنار هم قرار میگیرند، شانزده حالت مختلف ایجاد میشود که در حقیقت همان شانزده تیپ شخصیتی MBTI (+) هستند.
کاربردهای تست شخصیت شناسی MBTI
تست mbti در مطالعات بسیاری مورد استفاده قرار گرفته است و می تواند ابزاری مفیدی برای شناخت ویژگی های فردی باشد. از این آزمون می توان برای موارد زیر استفاده نمود:
- چک باکس خودشناسی و ارتقاء توانمندی روانی
- چک باکس مشاوره شغلی و انتخاب شغل مناسب
- چک باکس مشاوره تحصیلی و انتخاب رشته
- چک باکس مشاوره خانواده و مشکلات بین فردی
- چک باکس مشاوره عشق و ازدواج
- چک باکس پژوهش ها و مطالعات علمی
یکی از کاربردهای جذاب شخصیتشناسی MBTI در بحث روابط عاطفی و عاشقانه است. چه در مرحله انتخاب چه در مرحله تداوم MBTI بینشهای زیادی برای فرد به همراه میآورد؛ چه بخواهید از این مطمئن شوید که چه کسی با چه خصوصیات و شخصیتی بیشتر با شما سازگار خواهد بود و رابطهتان با او همسوتر است میتوانید از MBTI استفاده کنید، چه اینکه الان در یک رابطه عاطفی هستید و میخواهید دینامیک رابطه خودتان با همسرتان را بررسی کنید و روشهای بهبود رابطه و رسیدن به یک رابطه رضایتمندانه را بدانید باز هم MBTI راهگشاست.
✔️ مثلاً وقتی تیپ و مشرب خودتان را بشناسید بهتر درک میکنید با چه شخصی و چه پارامترهایی سازگاری بهتری را تجربه خواهید کرد. البته هیچوقت نباید نگاه وسواسگونه داشته باشیم و خودمان و دیگران را در قفس ببینیم. Type فقط بخشی از ماجرای هر رابطه است. اما بهرحال قالب type کمک قابل ملاحظهای به انتخابهای بهتر ما میکند و همین باعث میشود کنترل بهتر و هوشمندانهتری روی رفتار خودمان داشته باشیم و درک تفاوتها برایمان آسانتر شود و حتی از این تفاوتها به نفع خودمان رو روابطمان استفاده کنیم.
✔️ مثلاً وقتی بدانیم NTها (خردگراها) چه ویژگیهایی در رابطه عاطفی دارند، و در رابطه با هر تیپ باید مراقب کدام ویژگیها باشند احتمالاً راه برای تصمیمگیری بهتر، هموارتر میشود. در این نوشتار میخواهیم یک حالت ویژه از رابطه میان NT با SJ را در یک رابطه عاطفی بررسی کنیم و ببینیم این دو چه چالشهای احتمالی خواهند داشت و مزیت رابطه آنها چیست.
✔️ یکی از موارد مهم این رابطه این است که احتمالاً طرف SJ رابطه باید منتظر باشد تا افکار و باورهایی که همیشه برایش قطعی و مسلم تلقی میشد، گاهوبیگاه توسط طرف NT به چالش کشیده شود. فرض کنید شخص SJ به مناسبتهای خانوادگی احترام بسیار زیادی میگذارد و عادت دارد رسم و رسومات دیرینِ پذیرفتهشده در خانوادهاش را تمام و کمال اجرا کند؛ اینجاست که شخص NT درباره چرایی و دلیل چنین مناسبتهایی پرسشگری میکند و میخواهد ببیند همه اینها چه نفعی برای این دو نفر و رابطهشان دارد.
✔️ همین مسئله در صورت آشنا نبودن دو طرف با مهارتهای ارتباط میان دو تیپ (MBTI & Communication) میتواند منجر به وقوع یک تعارض ریشهدار در رابطه شود و این رابطه را به نابودی برسان
ترجیحات MBTI
هر کدام از ترجیحات MBTI تعریف مشخصی دارند:
مولفه اصلی تست MBTI
1. ترجیح کسب انرژی
برونگراها (Extraverts):
- انرژی را از دنیای بیرون به دست میآورند.
- در مقایسه با بقیه افراد ارتباطات و دوستیهای بیشتری دارند.
- نسبت به درونگراها، پر انرژیتر دیده میشوند.
درونگراها (Introverts):
- از تنهایی و خلوت با خود انرژی میگیرند.
- بیشتر زمانشان را در ذهن میگذرانند و غرق در افکار خود هستند.
- ارتباطهای یکبهیک یا بودن در جمعهای کوچکتر و آشناتر را ترجیح میدهند.
2. ترجیح دریافت اطلاعات
حسی (Sensing):
به دادههای ملموس، واقعی و قابل درک که با حواس پنجگانهشان دریافت کردهاند توجه میکنند.
برای حسیها دادهها و اطلاعات حقیقی، مستند و قابل اطمینان اهمیت و اولویت بیشتری نسبت به شهود و الهام دارد.
به جزئیات مراحل انجام یک کار دقت زیادی دارند.
شهودی (iNtuition):
- به ارتباط بین اطلاعات و دادههای مختلف توجه میکنند و به دنبال معنا و مفهومی هستند که از اطلاعات به دست میآید.
- از نظر ذهنی به اتفاقات و احتمالات آینده توجه میکنند
- به آن چه «احتمال» و «امکان» دارد بیشتر توجه میکنند تا به آن چه واقعا «هست»
3. ترجیح تصمیمگیری
فکریها (Thinkers):
- روحیه تحلیلگر دارند، مسائل را از دیدگاه غیر شخصی مورد بررسی قرار میدهند
- معمولا حقیقت را بیان میکنند و بعید است به خاطر حفظ مصلحت از گفتن آن چیزی که درست میدانند صرفنظر کنند
- موضوعات را شخصی نمیکنند و انتقادات سازنده را در صورت منطقی بودن میپذیرند
احساسیها (Feelers):
- موقع تصمیمگیری به نتیجه و تاثیری که تصمیم آنها روی سایرین میگذارد توجه میکنند
- خودشان را جای بقیه میگذارند تا ببینند دیگران چه احساسی دارند
- در موقعیتهای مختلف متوجه احساس خود هستند و نسبت به عواطف درونیشان آگاهی بیشتری دارند
4. ترجیح سبک زندگی
ساختارگراها (Judging):
- دوست دارند زودتر در مورد موضوعات تصمیم بگیرند
- کارها و پروژهها را از قبل برنامهریزی میکنند تا با عامل پیشبینی نشدهای مواجه نشوند
- ترجیح میدهند کارهای ناتمام را تمام کنند و پروندههای نیمهباز را سریعتر در ذهنشان ببندند
منعطفها (Perceiving):
- دوست دارند اطلاعات بیشتری در مورد موضوع به دست بیاورند بنابراین دیرتر تصمیم میگیرند
- برای شروع کردن کار عجله نمیکنند اول کارهای دیگر را انجام میدهند و درست سر وقت به کاری که باید میپردازند
- کارها را انجام میدهند اما به وقت ضرورت، معمولاً برنامهٔ از قبل ندارند
16 تیپ شخصیتی تست MBTI
در تست MBTI پس از سنجش نمرات فرد در چهار جفت صفت، می توان نوع شخصیت را با یک کد چهار حرفی نشان داد. در این صورت 16 حالت شخصیتی ایجاد می شود که در شکل زیر هر کدام مشخص شده اند:
- intj تیپ شخصیت INTJ (معمار): کسی که فکر می کنید عجیب است اما ذهن درخشانی دارد.
- intp تیپ شخصیت INTP (منطق گرا): کسی که دوست دارد فقط برای سرگرمی لوازم خانگی را باز کند.
- entj تیپ شخصیت ENTJ (فرمانده): فردی خستگی ناپذیر برای دنبال کردن و رسیدن به اهداف زندگی.
- entp تیپ شخصیت ENTP (مجادله گر): فردی با انگیزه که نگاهش سراسر به جوایز زندگی است.
- infj تیپ شخصیت INFJ (حامی): کسی که برای دیگران کارهای بزرگی خواهد کرد حتی اگر هنوز این را نمی داند.
- infp تیپ شخصیت INFP (تسهل کننده): فردی با روح آزادگی که در افکار پر احساسش بزرگ می اندیشد.
- enfj تیپ شخصیت ENFJ (پیشرو): فردی که بدون در نظر گرفتن عواقب و مشکلات برای هدف خود می ایستد.
- enfp تیپ شخصیت ENFP (مبارز): فردی جمع گرا با روحیه آزادگی که استعدادهای خود را هنوز نشناخته است.
- istj تیپ شخصیت ISTJ (بازرس): فردی دقیق و منطقی که همواره در کار و زندگی وقت شناس است.
- isfj تیپ شخصیت ISFJ (مدافع ): فردی با استعداد و دارای ارزش بسیار که سعی می کند در سایه حرکت کند.
- estj تیپ شخصیت ESTJ (اجرایی): فردی خوش مشرب که همه نزدیکان و دوستان او را دوست دارند.
- esfj تیپ شخصیت ESFJ (سفیر): یکی از محبوب ترین های افراد هر گروه که البته حساس ترین هم می باشد.
- istp تیپ شخصیت ISTP (ماهر): فردی که به جای صحبت کردن به دنبال انجام دادن کارهاست.
- isfp تیپ شخصیت ISFP (ماجراجو): فردی هنرمند که همواره ایده ها و افکار خود را مورد آزمایش قرار می دهد.
- estp تیپ شخصیت ESTP (کارآفرین): فردی با انگیزه و پرتلاش که عاشق هر فرصتی برای درخشیدن است.
- esfp تیپ شخصیت ESFP (سرگرم کننده): فردی پرانرژی و با انگیزه که بودن در کنار او کسل کننده نیست.
اهمیت تست شخصیت شناسی MBTI ارزیابی شخصیت
گرفتن شاخص شاخص Myers-Briggs Type می تواند بینش زیادی در شخصیت شما ایجاد کند، به همین دلیل است که این ابزار بسیار محبوب شده است. حتی بدون در اختیار داشتن پرسشنامه کتبی، احتمالاً می توانید بلافاصله برخی از این ویژگی ها را در خودتان تشخیص دهید.
طبق گفته بنیاد مایرز و بریگز، لازم است به یاد داشته باشید که همه انواع برابر هستند و هر نوع شخصیت دارای ارزش خاص خود می باشد. برای مثال هنگام کار در موقعیت های گروهی در مدرسه یا محل کار، شناخت نقاط قوت خود و درک نقاط قوت دیگران می تواند بسیار کمک کننده باشد.
وقتی در تلاش هستید پروژه خود را با سایر اعضای یک گروه به اتمام برسانید، ممکن است متوجه شوید که برخی اعضای گروه در انجام اقدامات خاص ماهر و با استعداد هستند. با شناختن این اختلافات، گروه می تواند وظایف بهتری را تعیین کرده و در دستیابی به اهداف خود با هم همکاری کنند.
تفاوت تست شخصیت MBTI و سایر تست های شخصیت
در پاسخ به این سوال باید بگوییم که اولا آزمون MBTI صرفا یک "تست" به معنای واقعی نیست!! پاسخ صحیح یا غلط وجود ندارد و یک نوع شخصیتی در آن بهتر از نوع دیگر نیست. هدف از این شاخص ارزیابی سلامت روان یا ارائه هر نوع تشخیص نیست.
همچنین بر خلاف بسیاری از انواع دیگر ارزیابی های روانی، نتایج شما بر خلاف هیچ هنجاری مقایسه نمی شود. هدف این ابزار به جای بررسی نتایج در مقایسه با نتایج سایر افراد، ارائه اطلاعات بیشتر در مورد شخصیت منحصر به فرد خود شماست.
کاربرد تست MBTI چیست؟
به طور کلی از تست MBTI می توان استفاده های زیادی نمود. در واقع این آزمون جزء ابزارهایی است که در حوزه های مختلف به کار رفته است. اما به طور کلی می توان گفت این تست برای موضوعاتی نظیر مشاوره شغلی، مشاوره تحصیلی و مشاوره ازدواج کاربردهای فراوانی دارد.
- انتخاب شغلی
- مدیریت کارکنان
- انتخاب رشته
- سبک های یادگیری
- روابط اجتماعی
- روابط عاشقانه
- بازاریابی
- بیماری های روانی
- مشاوره
- سبک زندگی
میزان اعتبار تست MBTI
با اینکه بین نظریه پردازان و روانشناسان در رابطه با این تست اختلافات زیادی وجود دارد، اما کاربردهای عملی این آزمون در سراسر جهان باعث شده است تا بسیاری از شرکت ها، سازمان ها و مراکز مشاوره از آن برای شخصیت شناسی استفاده کنند. این مقدار محبوبیت عمومی از این ابزار نشان می دهد که خروجی آن برای بهبود عملکرد بسیار قابل قبول است. همچنین با اینکه برخی از منتقدین این تست را از جنبه های مختلف روانسنجی مورد نقد قرار می دهند اما پژوهش های زیادی نیز وجود دارد که از اعتبار آن حمایت می کنند. استفاده از این آزمون به ویژه در کنار سایر ابزارهای خودشناسی مکمل می تواند کاربردهای عملی زیادی داشته باشد.