وجدانی بودن (C) در تست نئو

یکی از موضوعات مهمی که در نظریه های شخصیت مطرح می گردد موضوع کنترل تمایلات فردی است. افراد در رند رشد خود همیشه می آموزند چگونه غرایز و نیازهای خود را کنترل کنند. در کل ناتوانی در برابر تکانه ها نشان دهنده روان نژندی بالا در افراد است. دو ویژگی عمده در افراد که یکی توانایی کنترل تکانه و تمایلات و به کارگیری طرح و برنامه در رفتار برای رسیدن به اهداف مورد بررسی در شاخص وجدانی بودن آزمون نئو قرار دارد.

افراد با شاخص وجدانی بودن (C) بالا و پایین:

افراد با شاخص وجدانی بودن معمولا افرادی هستند که دارای اهداف و خواسته های قوی و از پیش تعیین شده هستند. باید به این موضوع توجه کنیم که افراد انگشت شماری در دنیا وجود دارند که موسیقی دان و یا قهرمان ورزشی می شوند. آن ها بدون داشتن این ویژگی نمی توانسته اند موفق شوند.

دیگمن و تیک موتوچوک این شاخص را تمایل به موفقیت نامیده اند. از جنبه های مثبت که این شاخص را در افراد نگاه کنیم افراد با نمرات بالا در این شاخص جز آن دسته از افرادی هستند که در تحصیلات دانشگاهی و حرفه ای افراد موفقی هستند. و در جنبه های منفی افراد با شاخص C بالا افراد ایراد گیر، وسواس اجبار به پاکیزگی و افراد کسل کننده ای هستند.

زیر شاخص های وجدانی بودن (C):

کفایت (C1):

شایستگی به احساس فرد به توانایی‌ها و عقل و تدبیر و تاثیر بر روی محیط باز می گردد. افرادی که مهارت بالایی در این شاخص بدست می آورند این احساس را دارند که برای رویاروئی با مسائل و مشکلات زندگی آمادگی کافی را دارند و نیازی به کمک دیگران برای انجام کارهای ساده خود ندارند. اما افرادی که نمرات پایینی در این شاخص بدست می‌آورند از توانایی‌های لازم برای انجام کارهای روزانه خود برخوردار نیستند و این توانایی های خود را ارزیابی منفی کرده و نمی توانند در برابر مشکلات راهکارهای لازم را ارئه دهند، مجموعا می توان این ویژگی شخصیتی را با بحث عزت نفس، اعتماد به نفس و اتکای به خود در یک راستا قرار داد.

نظم و ترتیب (C2):

نظم به معنا ساماندهی و برنامه ریزی کوتاه مدت و بلندمدت در زندگی شخصی و شغلی می باشد. افرادی که نمرات بالایی در این شاخص کسب می‌کنند افرادی تمیز و مرتب و با برنامه بوده که تمام وسایل خود را در محل مناسب قرار داده و برروی این منظم بودن اسباب و وسائل خود خیلی حساسیت دارند. اما افرادی که نمرات پایینی در این شاخص دارند فاقد برنامه ریزی کوتاه مدت و بلندمدت هستند و در زندگی شخصی و شغلی تمام وسایل خود را نامرتب و بی نظم نگهداری می نمایند.

وظیف شناسی (C3):

وظیفه شناسی به معنای نظات وجدان در انجام صحیح کارهای فرد است. افرادی که نمرات بالایی در این شاخص بدست می آورند بشدت به اصول اخلاقی خود پایبند هستند و در حدی افراطی به تعهدات خود مقید هستند. اما افرادی که نمرات پایینی در این شاخص دارند آسانتر از دیگران با مسائل اخلاقی برخورد می کنند و ممکن است تاحدی غیرمسئول و بی ثبات بنظر برسند.

تلاش برای موفقیت (C4):

تلاش برای موفقیت به این معناست که فرد نسبت به خود سطح توقع بالایی دارد و تمام تلاش خود را برای رسیدن به اهداف کوتاه مدت و بلندمدت خود متمرکز بر روی هدف خود می نماید.افرادی که نمرات بالایی در این شاخص دارند برای حرفه ی خود سرمایه گذاری زیادی می نمایند و افراد معتاد به کار workaholic نامیده می شوند. بالعکس افرادی که نمرات پایینی در این شاخص کسب می‌کنند افرادی بی رمق و بی حال و احتمالا تنبلی هستند. اینها برای موفقیت خود تلاشی نمی کنند و دائما زمین و زمان را بهانه قرار می دهند که مانع رشد و پیشرفت آنها می شوند. آنها فاقد جاه طلبی بوده و ممکن است انسانهای بی‌هدفی بنظر برسند. تعدادی از آنها نیز به کم و کاستی تلاش خود برای رسیدن به موفقیت اعتراف می نمایند.

خویشتنداری (C5):

خویشتنداری یا پیگیری به ویژگی های اطلاق می گردد که فرد وقتی کاری را آغاز میکند با وجود تمام سختی ها و مشکلات در مسیر کار آنرا به پایان رسانده و کارها رو نصفه و نیمه رها نکند. افرادی که نمرات بالایی در این شاخص بدست می آورند کسانی هستند که خود را وادار می کنند کاری را به سرانجام و نهایت برسانند. افرادی که نمرات پایینی در این مقیاس بدست می آورند در آغاز کارهای خود تعلل کرده و اصطلاحا امروز و فردا می کنند و به آسانی ناامید شده و کارهای خود را متوقف می کنند. این افراد کلی پروژه انباشته و انجام نشده دارند و جالبتر اینکه باز ممکن است وارد یک موضوع جدیدتر هم بشوند بدون تمام کردن تمام پروژه های نیمه کاری قبلی.

احتیاط در تصمیم گیری (C6):

آخرین مقیاس وجدانی بودن انعطاف ناپذیری یعنی گرایش به تفکر دقیق پیش از عمل و نداشتن انعطاف و تغییرپذیری بعد از تصمیم گیری نهایی است. افرادی که نمرات بالایی در این شاخص کسب می کنند افرادی محتاط و انعطاف ناپذیرند که وقتی تصمیمی گرفتند بسختی می توانند آنرا لغو کنند. برعکس کسانی که نمرات پایین در این شاخص بدست می آورند افرادی عجول و دستپاچه بوده که بدون در نظر گرفتن نتیجه کار یا فکر کردن دست به انجام کاری می زنند. با دید خوشبینانه می توان گفت افرادی که نمرات پایینی در این شاخص کسب می کنند افرادی خودجوش بوده و می توانند در مواقع ضروری بسرعت تصمیمی گیری کنند به اصطلاح آنها استاد مدیریت بحران هستند.