اختلال شخصیت منفعل
شخصیت‌های منفعل پرخاشگر چه ویژگی‌هایی دارد؟ آیا شخصیت منفعل پرخاشگر دارای اختلال است؟ اختلالات شخصیت طیف وسیعی از بیماری‌ها را شامل می‌شوند که منش و نگرش فرد در تمامی امور را تحت تاثیر قرار می‌دهند. افراد دارای اختلال شخصیت با الگویی غیر منعطف رفتار، فکر و احساس می‌کند. با این حال شخصیت منفعل پرخاشگر حتما جزء اختلالات شخصیت دسته بندی نمی‌شوند. فرد منفعل پرخاشگر بدون اینکه خشم خود را به شکل واضح نشان دهد، غیر مستقیم لجبازی کرده و کارشکنی می‌کند.
برای شرکت در آزمون اختلالات شخصیت کلیک کنید.
اختلال شخصیت منفعل پرخاشگر چیست؟
- طبق تعریف انجمن روانشناسی آمریکا، PAPD یک اختلال شخصیت پایدار است که در آن دوسوگرایی نسبت به خود و دیگران بوسیله منفی گرایی منفعلانه زیربنایی ابراز می شود.
- این بدان معنی است که اختلال شخصیت منفعل پرخاشگر یک بیماری مزمن و عموماً غیر قابل انعطاف است.
- در تعریف فوق، اصطلاح “دوسوگرایی” به این معنی است که فرد احساسات یا نگرش های متناقضی نسبت به خود، موقعیت ها یک یا اشخاص دارد.
- به عبارت دیگر، یک فرد مبتلا به PAPD ممکن است با اشتیاق برای قرار ملاقات نهار موافقت کند. اما آن ملاقات را به سادگی “فراموش” می کند. و یا اینکه بدون توضیح حاضر نمی شود.
- افراد مبتلا به PAPD افکار و احساسات خود را منفعلانه یا غیرمستقیم بیان می کنند. این افکار و احساسات غالباً الگوهای منفی را نشان می دهند.
- منفی گرایی نگرشی است که با مقاومت مداوم در برابر پیشنهادات دیگران، یا تمایل به رفتار به روشهایی مغایر با انتظارات، درخواست ها یا دستورات دیگران بدون هیچ گونه دلیل مخالفت آشکار مشخص می شود.
- افراد مبتلا به اختلال شخصیت منفعل پرخاشگر علیرغم توانایی سازگاری و یادگیری رفتارهای جدید تمایل دارند رفتارهای انفعالی خود را ادامه دهند. بسته به شدت، این اختلال می تواند تا حد زیادی در موفقیت فرد در روابط بین فردی، تحصیلات و کار تداخل ایجاد کند.
نشانه ها و خصوصیات افراد مبتلا به اختلال شخصیت منفعل پرخاشگر
افرادی که مبتلا به اختلال شخصیت منفعل پرخاشگر هستند تمایل دارند بین آنچه که می گویند و انجام می دهند تضاد ایجاد کنند. این اختلال می تواند با خصوصیات مختلفی بروز کند. اما برخی علائم رایج عبارتند از:
- به تعویق انداختن و عدم تکمیل وظایفی که شخصی در ابتدا داوطلب انجام آن بود یا به نظر می رسید مایل به انجام آن بوده است.
- عمداً برای انجام این پروژه ها، وظایف یا رویدادها مرتکب اشتباه یا می شود.
- به طور هدفمند در جلسات، قرارها، یا رویدادهای اجتماعی یا اجتماعات حاضر نمی شود.
- لجبازی کردن بیش از حد وجود دارد.
- برای جلوگیری از انجام پروژه های کاری، مسافرتی، قرار ملاقات های درمانی یا اجتماعات خانوادگی، یاداشت های مهم را عمداً نادیده می گیرد.
- شکایت بیش از حد از بدبختی شخصی یا کم ارزش بودن دارد.
- در برابر وظایف معمول اجتماعی یا شغلی بدون دلیل مشخص مقاومت دارد.
- نسبت به مراجع قدرت تحقیر یا انتقاد را ابراز می کند.
- نسبت به افراد نسبتاً خوش شانس احساس حسادت و کینه درد.
- بحث برانگیز است.
- بین خصومت و تحقیر به تناوب در حرکت است.
- رفتار او تهاجمی، بدبینانه یا مبتنی بر بدگمانی است.
- دیگران را به خاطر احساسات یا اعمال خود سرزنش می کند.
- احساس عدم کفایت یا عزت نفس پایین دارد.
- بدون توضیح یا دلیل، نسبت به دیگران رفتار سرد یا انتقام جویانه رفتار می کند.
تشخیص اختلال شخصیت منفعل پرخاشگر
از آنجا که PAPD در آخرین نسخه از راهنمای تشخیصی به عنوان یک اختلال در نظر گرفته نشده است، الزامی برای تشخیص گذاری وجود ندارد.
بهترین دکتر روانشناس که با اختلالات شخصیت آشنا باشد، ممکن است به فرد کمک کند تا رفتارهای مخرب و الگوهای تفکر نابهنجار خود را شناسایی کرده و آنها را اصلاح کند.
یک روانشناس همچنین می تواند از ابزارهای ارزیابی برای شناسایی یا تشخیص سایر مشکلات روانی که همراه با اختلال شخصیت منفعل پرخاشگر وجود دارد، استفاده کند.
برای انجام این کار روانشناس ممکن است از مصاحبه بالینی استفاده کند. همچنین از پرسشنامه ها نیز برای درک بهتر اختلالات همراه استفاده می شود. به طور کل موارد زیر در جلسه درمان مورد سنجش قرار می گیرند.
ویژگیها و رفتارهای کلی شخصیت
- خصوصیات تعاملی در زندگی روزمره، روابط یا نقشها
- سطح آگاهی عاطفی
- تعارض های بین فردی گذشته یا فعلی
- احساس ناامیدی
- افکار خودکشی
- سابقه شخصی یا خانوادگی اختلالات روانی
- سوء مصرف مواد
- کارکرد تحصیلی یا شغلی
- توانایی ایجاد و حفظ روابط سالم
- حساسیت به موضوعات بین فردی
- ارزشهای بین فردی
- شناخت یا آگاهی اجتماعی
درمان اختلال شخصیت منفعل پرخاشگر
درمان اختلال شخصیت منفعل پرخاشگر بسته به شدت علائم و میزان تاثیرپذیری زندگی فرد می تواند برنامه ریزی شود.
سایر نابهنجاری هایی که می توانند همراه با این اختلال وجود داشته باشند و تحت درمان قرار بگیرند عبارتند از:
- اختلالات اضطرابی
- اختلال کمبود توجه
- اختلالات خلقی
- اختلالات روان پریشی
- سوء مصرف مواد یا الکل
در طول درمان روانشناسان ممکن است به افراد کمک کنند تا یاد بگیرند که چگونه الگوهای عاطفی و رفتاری منفی خود را شناسایی و برطرف کنند. درمان افسردگی و یا اضطراب همراه می تواند جزء اولویت های مداخلات قرار بگیرد.
اهداف درمان اختلال شخصیت منفعل پرخاشگر
- افزایش خودکارآمدی و عزت نفس
- بهبود توانایی فرد در ابراز سازگارانه احساسات منفی مانند خشم
- بهبود توانایی مواجه موثر با تعارض
- شکل دادن به احساسات خنثی نسبت به دیگران، به ویژه صاحبان قدرت یا افراد به اصطلاح خوش شانس تر
- شکل دادن به انتظارات واقع بینانه تر از خود، دیگران و روابط بین فردی
- شناسایی احساسات یا ادراکات منفی و یادگیری روشهایی برای تفکر واقع بینانه
- شناسایی دلایل احتمالی پرخاشگری منفعلانه و تلاش برای حل آنها
- شناسایی و حل موثر تعارضات بین فردی گذشته
- بهبود احساس خود کنترلی و کاهش احساس ناامیدی
- کاهش یا حذف افکار خودکشی