اختلال کم توجهی – بیش فعالی یا ADHD

اختلال کم توجهی – بیش فعالی یا  ADHD اختلالی است که معمولا در زمان کودکی تشخیص داده می شود، ولی در بسیاری از موارد تا بزرگسالی ادامه می یابد.

اختلال کم توجهی – بیش فعالی یا ADHD چیست؟
اختلال کم توجهی / بیش فعالی بزرگسالان ( ADHD ) شرایط ذهنی است که در آن حفظ توجه بسیار مشکل بوده و رفتارهای بیش فعالی و تکانشی از فرد سر می زند. علائم این اختلال در بزرگسالان ممکن است با مشکلات مختلفی همچون روابط بی ثبات، کار ضعیف و یا عملکرد نامناسب در مدرسه و عزت نفس پایین همراه باشد. اختلال ADHD همیشه از دوران کودکی آغاز می شود، اما در برخی از موارد ممکن است تا دوران بزرگسالی تشخیص داده نشود.

زمانی که صحبت از بیش فعالی می شود بیشتر افراد فکر می کنند که این مورد محدود به دوران کودکی است در حالیکه اصلا اینگونه نیست. بیش فعالی و کم توجهی در بزرگسالان نیز دیده می شود اما نشانه های آن ریشه در کودکی فرد دارد. برای بیشتر افراد، اختلال ADHD بزرگسالان مشکلات بسیار بزرگی ایجاد می کند که می توان آنها را با درمان های مختلف بهبود بخشید. درمان ADHD بزرگسالان با کودکان یکسان است و شامل داروهای محرک یا سایر داروها، مشاوره روانی (روان درمانی) و درمان برای هر شرایط سلامت روانی است که همراه با این اختلال رخ می دهد.

علائم اختلال کم ­توجهی یا بیش فعالی در بزرگسالان

​1-بی ­توجهی (Inattention):

• پرت شدن حواس به آسانی، ناتمام گذاشتن یک فعالیت و به سرعت رفتن به سوی یک فعالیت دیگر.
• به سرعت خسته شدن از انجام یک عمل و بی حوصله شدن.
• مشکل داشتن در تمرکز بر یک فعالیت و یا تمام کردن آن و مشکل در تمام کردن تکالیف مدرسه.
• گم کردن وسایل شخصی مربوط به خود و سایر اشیاء.
• گوش نکردن یا بی توجهی به حرف های دیگران در هنگام صحبت با آنها.
• خیال پردازی در طول روز (Daydreaming) و یا سرگردانی (Wandering) بدون داشتن انگیزه برای انجام فعالیتی خاص.
  مشکل داشتن در انجام دستورات و درخواست ها.
   

2-بیش ­فعالی (Hyperactivity):

• سر جا تکان می­خورد و آرام نمی­ نشیند (دست یا پاها را تکان می­دهد)
• همیشه برای رفتن عجله دارد یا احساس فعال بودن می­کند
• همیشه برای رفتن عجله دارد یا احساس فعال بودن می­کند
• هنگام صحبت با دیگران زیاد از حد حرف می­زند
• در شرایط نامناسب، مثلا در جلسه، از جا بلند می­شود و حرکت می­کند
• احساس بی­قراری می­کند
•  به ­سختی می­تواند نیازهای خود را کنترل کند و بسیار خطرپذیر است
   

3-تکانشگری

• در شرایط نامناسب عبارات یا سوالاتی از دهانش بیرون می­پرد 
• در صف ایستادن برایش دشوار است یا در این شرایط صبر خود را از دست می­دهد 
• اغلب حین مکالمه، فعالیت یا بازی کار و حرف دیگران را قطع می­کند 
• در شرایط اجتماعی عنصر بازدارنده است (با هنجار و مرسومات اجتماعی موافق نیست) 
   

علائم کم توجهی – بیش فعالی
اختلال کم توجهی/ بیش فعالی، اختلال کم توجهی ( ADD ) و بیش فعالی نیز نامیده می شود. اما ADHD بزرگسالان بهترین واژه برای چنین شرایطی است. این واژه حاوی دو جنبه اصلی از این شرایط است: نبود توجه کافی و رفتارهای بیش فعالی و تکانشی.

اختلال ADHD بزرگسالان علایمی دارد که شامل موارد زیر است:

• در توجه کردن به وظایف یا بازی مشکلات زیادی دارند.
• در انجام وظایف و فعالیت ها، مدیریت زمانی ضعیفی دارند.
• وقتی مستقیم با آن ها صحبت می شود ظاهرا گوش نمی کنند.
• به راحتی توسط افکار یا محرک های بی ارتباط تمرکز خود را از دست می دهند.
• دستورالعمل ها را رعایت نمی کنند و خیلی سریع تمرکز خود را از دست می دهند و به راحتی کناره گیری می کنند.
• از انجام کارهایی که نیاز به تلاش ذهنی مداوم دارد و طولانی هستند، خودداری می کنند یا از انجام آن ها بیزار هستند.
• از جزئیات غافل شوند یا جزییات را از دست بدهند، در کارهای مدرسه، محل کار یا فعالیت های دیگر اشتباهات زیادی دارند.
• وسایل ضروری و ابزار مورد نیاز برای انجام کارها از جمله وسایل کتاب ها، کیف پول، کلیدها و تلفن های همراه خود را گم می کنند.
   

علائم بیش فعالی-تحریک پذیری

افراد مبتلا به علائم بیش فعالی و تکانشگری اغلب:

• دائماً در حال حرکت هستند.
• بدون توقف صحبت می کنند.
• به صندلی های خود لگد می زنند.
• صحبت افراد دیگر را قطع می کنند.
• نمی توانند بی سر و صدا بازی کنند.
• قبل از اینکه سوال تمام شود، جواب می دهند.
• برای در انتظار بودن و انتظار کشیدن مشکل دارند.
• در مکالمات، بازی ها یا فعالیت ها، مانع دیگران می شوند یا آن ها را سرزنش می کنند.
   

بیشتر افراد بزرگسالی که دارای ADHD هستند از وجود این اختلال آگاهی ندارند. آنها تنها فکر می کنند که وظایف روزمره می تواند چالش برانگیز باشد. اینگونه افراد در تمرکز کردن و اولویت قائل شدن در کارهای خود مشکل دارند و همین امر موجب می شود ملاقات ها و یا برنامه های اجتماعی خود را فراموش کنند. ناتوانی در کنترل هیجانات ممکن است به اشکال مختلفی همچون ناتوانی در منتظر ماندن در صف اتوبوس و یا نوسانات خلقی بروز کند. همه افراد بزرگسالی که از این اختلال رنج می برند در کودکی خود نیز این اختلال را به همراه داشته اند حتی اگر خودشان هرگز در مورد این موضوع هیچ گونه آگاهی نداشته باشند. نشانه های این اختلال در برخی از افراد بزرگسال ممکن است با گذشت زمان و بالا رفتن سن کاهش پیدا کند در حالیکه برخی دیگر همین نشانه ها را در دوران بزرگسالی نیز به همراه خود خواهند داشت و حتی این شرایط ممکن است بدتر شود.

تفاوت فرد عادی با فردی که به اختلال ADHD مبتلاست چه می باشد؟

تقریبا همه افراد دارای نشانه مشابه به این اختلال در برهه ای از زندگی خود هستند. اگر مشکلات شما تازه هستند و یا گاه به گاه در گذشته رخ داده اند، شاید این اختلال را نداشته باشید. اختلال ADHD تنها زمانی تشخیص داده می شود که نشانه های آن به اندازه کافی شدید و حاد شده باشد و باعث ایجاد مشکلات زیادی در زندگی روزمره فرد گردد. این علائم مداوم و مخرب می تواند ریشه در گذشته و دوران کودکی فرد داشته باشد. تشخیص این اختلال در افراد بزرگسال کمی دشوار است زیرا برخی از نشانه های خاص این اختلال شبیه سایر موارد است. مثلا ممکن است فردی که به این اختلال مبتلاست دچار اضطراب و یا اختلال خلقی شده باشد. بیشتر بزرگسالان با ADHD همچنین سایر مشکلات ذهنی همچون افسردگی یا اضطراب را نیز دارند.

علل و دلایل ایجاد کم توجهی – بیش فعالی:
اگرچه علت دقیق بروز این نوع اختلال هنوز مشخص نیست، اما تحقیقات بر روی آن همچنان ادامه دارد. فاکتورهای مختلفی در توسعه ADHD نقش دارند. تحقیقات انجام شده نشان می دهد که شاید ژنتیک در بروز این اختلال نقش داشته باشد. فاکتورها و عوامل محیطی خاصی نیز ممکن است  خطر ابتلا به این اختلال را افزایش دهد.

علل و دلایل ایجاد کم توجهی – بیش فعالی:
اگرچه علت دقیق بروز این نوع اختلال هنوز مشخص نیست، اما تحقیقات بر روی آن همچنان ادامه دارد. فاکتورهای مختلفی در توسعه ADHD نقش دارند. تحقیقات انجام شده نشان می دهد که شاید ژنتیک در بروز این اختلال نقش داشته باشد. فاکتورها و عوامل محیطی خاصی نیز ممکن است  خطر ابتلا به این اختلال را افزایش دهد.

فاکتورهای خطر بیش فعالی – کم توجهی:
اگر موارد زیر را داشته باشید، به طور بالقوه در معرض خطر ابتلا به ADHD هستید:

• در اعضای خانواده فردی با این اختلال و یا سایر بیماری های ذهنی وجود داشته باشد.
• نوشیدن الکل، سیگار کشیدن و یا مصرف مواد مخدر در دوران بارداری مادر.
• مادر شما در دوران بارداری، در معرض سموم محیطی قرار گرفته باشد.
• در دروان کودکی در معرض سموم محیطی همچون سرب قرار گرفته باشید.
• قبل از موعد مقرر متولد شده اید (تولد نارس).

عوارض بیش فعالی – کم توجهی:
اختلال ADHD با موارد زیر مرتبط است:

• عملکرد ضعیف در مدرسه
• مشکل با قانون
• مشکل در کار
• مصرف الکل و یا مواد مخدر
• تصادفات مکرر و یا سایر حوادث
• روابط متشنج
• سلامت ذهنی و فیزیکی ضعیف

اگرچه اختلال ADHD  باعث ایجاد سایر شرایط روحی و روانی نمی شود، اما برخی از اختلالات دیگر ممکن است به همراه ADHD ایجاد شود. این موارد شامل:

اختلالات خلقی: بیشتر بزرگسالانی که به این اختلال مبتلا هستند ممکن است افسردگی، اختلال دو قطبی و یا سایر اختلالات خلقی را داشته باشند. اگرچه تمامی مشکلات خلقی لزوما به طور مستقیم مربوط به ADHD نیست اما الگوی تکرار از شکست ها و ناکامی های مرتبط با ADHD می تواند افسردگی را بدتر کند.
اختلالات اضطراب: اختلال اضطراب اغلب در بزرگسالانی با ADHD رخ می دهد. اختلال اضطراب ممکن است باعث ایجاد نگرانی، عصبی بودن و یا سایر نشانه ها شود.
اختلالات شخصیتی: بزرگسالانی که دارای اختلال ADHD هستند خطر بیشتری در ابتلا به اختلال شخصیتی مانند اختلال شخصیت مرزی یا اختلال شخصیت ضد اجتماعی دارند.
ناتوانی در یادگیری: بزرگسالانی که اختلال ADHD دارند ممکن است در امتحانات آکادمیک نمره کمتری دریافت کنند.

تشخیص اختلال ADHD در بزرگسالان:

تشخیص این اختلال در بزرگسالان نسبت به کودکان چالش برانگیزتر است. تشخیص نشانه ها و علائم آن در بزرگسالی می تواند بسیار دشوار باشد. یک آزمایش واحد نمی تواند تشخیص این اختلال را تایید کند. روانشناس یا روانپزشک شما باید آزمایش های فیزیکی مختلفی را انجام دهد و سوالاتی نیز را از شما بپرسد.

رد بیماری های دیگر:
روانشناس یا روانپزشک شما باید تشخیص دهد که نشانه هاو علائم موجود به خاطر شرایط و بیماری های دیگر نیست. برخی از مشکلات ممکن است نشانه هایی مشابه با اختلال ADHD داشته باشند. شرایطی که ممکن است نشانه هایی شبیه اختلالADHD  ایجاد کنند شامل موارد زیر است:

اختلالات سلامت ذهنی: شرایط مختلف ذهنی می تواند در کودکان و بزرگسالان نشانه هایی شبیه ADHD ایجاد کند. مواردی همچون اضطراب، اختلال خلقی، اختلال سازگاری، مشکل در یادگیری زبان و سایر مورد از این دست است.
مشکلات سلامتی دیگر: اگر سابقه مشکلات دیگری همچون اختلال رشدی، تشنج، اختلال تیروئیدی، مسمومیت با سرب و یا کاهش قند خون (هیپوگلیسمی) را داشته باشید، پزشک شما ممکن است تشخیص های مختلفی را در نظر بگیرد و یا اینکه شما را به متخصص ارجاع دهد.
داروها و مواد مخدر: الکل و یا داروهای مخدر و سایر موارد دارویی می تواند باعث ایجاد نشانه هایی شبیه نشانه های ADHD شود.

ارزیابی نشانه ها و علایم از دوران کودکی:

الگوی مداوم از علائم و نشانه های دوران کودکی برای تشخیص ADHD در بزرگسالان ضروری است. ممکن است در یادآوری اینکه در دوران کودکی مشکلات تمرکزی داشته اید یا خیر دچار مشکل شوید. به همین خاطر، روانشناس یا روانپزشک ممکن است به اطلاعات معلمان و سایر اطلاعات مدرسه ای شما نیاز داشته باشد. همچنین ممکن است از شما بخواهد با همسر، والدین، دوست صمیمی و یا افراد دیگری که شما را به خوبی می شناسند، صحبت کند.

معیارهای تشخیص ADHD:

برای اینکه اختلال ADHD تشخیص داده شود باید معیارهایی وجود داشته باشد. شما باید شش علامت و نشانه از موارد زیر را داشته باشید تا پزشک مطمئن شود که دچار اختلال ADHD هستید:

بی توجهی:

• اغلب در تمرکز و توجه به جزییات مشکل دارید و همیشه در انجام کارهای خود دچار مشکل می شوید.
• اغلب در توجه به وظایف خود مشکل دارید.
• اغلب در گوش دادن به سخنان دیگران مشکل دارید.
• اغلب نمی توانید دستورالعمل ها را دنبال کنید و در اتمام وظایف با شکست مواجه می شوید.
• اغلب در سازماندهی وظایف و کارهای خود مشکل دارید.
• اغلب از قرار گرفتن و شرکت در کارها و فعالیت ها اجتناب می کنید.
• اغلب مواردی که برای انجام یک کار نیاز است را گم می کنید.
• به راحتی فعالیت ها را فراموش می کنید.

بیش فعالی:

• اغلب زمانی که باید در اتاق باشید، آن را ترک می کنید.
• در جاهایی که مناسب نیست بیش فعال هستید و بی قراری می کنید.
• اغلب در انجام کارهایی که باید بی سرو صدا انجام شود مشکل دارید.
• زیاد صحبت می کنید.
• قبل از اتمام پرسش، پاسخ آن را می دهید.
• دوست ندارید در صف انتظار باشید.
• اغلب صحبت های دیگران را قطع می کنید.

علاوه بر موارد ذکر شده، موارد زیر نیز ممکن است در اختلال ADHD دیده شود:

• نشانه های بیش فعالی و عدم تمرکز دارید که باعث ایجاد مشکل شده است.
• رفتارهایی در دوران کودکی داشته اید که برای کودکان هم سن و سال اصلا معمول و رایج نیست.
• این نشانه ها و علایم را حداقل برای 6 ماه داشته اید.

سایر معیارها:
از آنجایی که نشانه های این اختلال از فردی به فرد دیگر متفاوت است، معیارهای دیگری نیز باید برای تایید تشخیص وجود داشته باشد. روانشناس یا روانپزشک شما ممکن است لیستی از سوالات را در اختیار شما قرار دهد تا بتواند وجود این اختلال را به خوبی تشخیص دهد.

درمان بیش فعالی – کم توجهی (ADHD):
درمان های کنونی به طور معمول دارو، مشاوره روانی و یا هر دو می باشد. ترکیبی از مشاوره و دارو موثرترین درمان است.

داروها:
محرک ها (روانی) داروهایی هستند که معمولا بیشتر برای ADHD تجویز می شوند، اما داروهای دیگر ممکن است تجویز شود.

محرک ها می توانند سطح مواد شیمیایی در مغز را که انتقال دهنده عصبی نام دارد، افزایش داده و یا متعادل سازند. مثالها عبارتند از متیل فنیدات (کنسرتا، Metadate، ریتالین، غیره)، دگزامفتامین (Dexedrine)، دگزامفتامین-آمفتامین (Adderall XR) و lisdexamfetamine. این داروها می توانند نشانه های حاصل از اختلال ADHD را درمان کنند. داروهای محرک معمولا در دو شکل کوتاه اثر و یا طولانی اثر موجود هستند.

سایر داروها: داروهای دیگری نیز برای درمان اختلال ADHD مورد استفاده قرار می گیرد. اینگونه داروها شامل اتوموکستین (Strattera) و داروهای ضد افسردگی مثل بوپروپیون (ولبوترین) هستند. اتوموکستین و ضد افسردگی ها کندتر از محرک ها کار می کنند و ممکن است برای اثر بخشی به چند هفته زمان نیاز داشته باشند. اگر نمی خواهید از محرک ها استفاده کنید اینگونه داروها انتخاب بسیار خوب و مناسبی هستند.
داروی مناسب و مقدار مصرفی آن، از فردی به فرد دیگر متفاوت است بنابراین بهتر است این موضوع توسط پزشک تشخیص داده شود. اگر با داروهای تجویز شده مشکلی داشتید حتما با روانشناس یا روانپزشک خود مشورت نمایید. در مورد عوارض جانبی و اثرات دارو نیز روانشناس یا روانپزشک خود را مطلع سازید.

مشاوره روانشناسی:
مشاوره برای درمان اختلالADHD  بزرگسالان شامل مشاوره روانشناسی و آموزشی است که می تواند بسیار مفید باشد. روان درمانی ممکن است در موارد زیر به شما کمک کند:

• بهبود زمان مدیریت و مهارت های سازماندهی
• آموزش نحوه کاهش رفتارهای تکانشی
• توسعه بهتر مهارت های حل مشکل
• مقابله با مشکلات و شکست های اجتماعی و درسی گذشته
• بهبود عزت نفس
• آموزش روشهایی برای بهبود روابط خانوادگی و اجتماعی
• توسعه و گسترش روشهایی برای کنترل اخلاق

انواع رایج روان درمانی برای اختلال ADHD شامل موارد زیر است:

درمان رفتاری شناختی: این نوع از مشاوره سازمان یافته، مهارت های خاصی را برای مدیریت رفتار و تغییر الگوهای فکری منفی در اختیار فرد قرار می دهد. این موضوع به شما کمک می کند با چالش های زندگی در منزل، کار و یا مدرسه درگیر شوید. این نوع مشاوره به شما کمک می کند با شرایط ذهنی دیگر همچون افسردگی نیز مبارزه کنید. شما می توانیداز مشاوره های فردی و یا گروهی استفاده کنید.
مشاوره زناشویی و خانواده درمانی: این نوع از درمان به افراد خانواده کمک می کند نحوه برخورد با یک فرد ابتلا به اختلال ADHD را به خوبی بیاموزند و او را در بهبود شرایط زندگی کمک کنند.

سبک زندگی و درمان های خانگی:
از آنجایی که اختلال ADHD یک اختلال پیچیده است و برای هر فردی منحصر به فرد می باشد، دادن پیشنهادات مفید برای همه بسیار سخت است. اما برخی از پیشنهادات زیر ممکن است کارساز و مفید باشد:

• لیستی از کارهایی که باید روزمره انجام دهید را تهیه نمایید. مطمئن شوید که کارهای زیادی برای انجام نداشته باشید.
• وظایف بزرگ خود را به وظایف کوچکتر تقسیم کنید. اینکار باعث می شود وظایف و کارها قابل مدیریت باشد.
• از یادداشت های چسب دار استفاده کنید و آنها را بر روی فریزر، اینه حمام و یا ماشین خود بچسبانید.
• یک دفترچه ملاقات داشته باشید. شما می توانید از تقویم های الکترونیکی نیز برای ثبت رویدادها و قرار ملاقات های خود استفاده کنید.
• یک دفترچه و یا دستگاه الکترونیکی دیگر به همراه خود داشته باشید تا بتوانید مواردی که باید یه یاد داشته باشید را در آن یادداشت نمایید.
• اطلاعات خود را به خوبی سازمان دهی کنید. شما می توانید از فایل های کاغذی و یا الکترونیکی برای انجام اینکار بهره ببرید.
• از یک برنامه منظم و روتین استفاده کنید و هر روز آن را تکرار نمایید. مثلا کلید و کیف خود را در یک مکان مشخص قرار دهید.
• از اعضای خانواده و دوستان کمک بگیرید.

روابط شما چطور است؟
اگر شما هم اختلال ADHD را دارید ممکن است رفتارهای غیر قابل پیش بینی داشته باشد و قرار ملاقات های خود را فراموش کنید و یا اینکه تصمیمات سریع و غیر منطقی بگیرید. اینگونه رفتارها در مواقعی می تواند باعث آزار و اذیت دیگران شود. درمان هایی که بر روی اینگونه مسائل تمرکز دارند به شما کمک می کنند، رفتارهای خود را بررسی کنید و سپس آنها را بهبود ببخشید. خانواده درمانی و زوج درمانی نیز می تواند اطرافیان را به خوبی در مورد این مشکل آگاه سازد.

درمان های جایگزین:
تحقیقات کمی در مورد درمان های جایگزین برای کاهش نشانه های این اختلال انجام شده است. قبل از استفاده از هر نوع درمان جایگزین، بهتر است با روانپزشک یا روانشناس خود مشورت کنید و در مورد خطرات و مزایای احتمالی آن آگاه شوید. برخی از درمان های جایگزین مورد استفاده قرار گرفته است اما هنوز به طور کامل و از نظر علمی تایید و ثابت نشده است:

یوگا و مدیتیشن: انجام مرتب و روزانه تمرین های یوگا و مدیتیشن می تواند باعث ایجاد آرامش در فرد شود و به او کمک کند نشانه های این اختلال را مدیریت نماید.
رژیم های خاص: بیشتر رژیم ها برای درمان این اختلال شامل مصرف غذاهایی است که بتواند سطح بیش فعالی فرد را کاهش دهد. بهتر است مصرف مواردی همپون قهوه و شکر و همچنین مواردی مثل گندم، شیر و تخم مرغ محدود شود. اگرچه مطالعات انجام شده هنوز ارتباط موثری بین این موارد و اختلالADHD نیافته است اما برخی رژیم های غذایی می تواند مفید باشد. اگر برخی از غذاها باعث تغییر نشانه های شما می شود بهتر است آن را حذف کنید. با اینحال قبل از شروع یک رژیم غذایی بهتر است با روانپزشک یا روانشناس خود مشورت کنید. رژیمی که در آن غذاهای مختلف حذف می شود ممکن است ناسالم باشد.
ویتامین و مکمل های معدنی: با اینکه برخی از ویتامین ها و مکمل های خاص برای داشتن زندگی سالم ضروری است، هنوز نشانه و گواهی در مورد کمک این مواد برای کاهش نشانه های این اختلال وجود ندارد.
مکمل های گیاهی: با پزشک خود در مورد مکمل های گیاهی صحبت کنید. شواهد کافی در مورد موثر بودن این مواد وجود ندارد. برخی از محصولات نیز ممکن است برای سلامتی شما مضر باشد.
اسیدهای چرب مفید: این اسیدها همچون اسید چرب امگا 3 برای داشتن عملکرد بهتر مغزی ضروری هستند. تحقیقات انجام شده بر روی مصرف این مواد تاکید داشد.
آموزش نروفیدبک: این نوع آموزش شامل جلسه های آموزشی منظمی است که در آن بر روی وظایف خاصی تمرکز می شود. در این جلسه ها از یک دستگاهی که الگوهای موجی مغز را نشان می دهد نیز استفاده می شود. شما می توانید یاد بگیرید که الگوهای موجی مغز خود را در جلوی مغز خود فعال نگه دارید.اگرچه این درمان می تواند موثر باشد اما به تحقیقات بیشتری نیاز هست.
مقابله و پشتیبانی با بیش فعالی – کم توجهی:
 

در حالیکه دارو می توانید تاثیر بسیار زیادی بر روی این اختلال داشته باشد اما برداشتن قدم های دیگر نیز می تواند در مدیریت اختلال ADHD موثر باشد. برخی از منابع که می تواند به شما کمک کند شامل موارد زیر است:

گروه های حمایتی: گروه های حمایتی به شما اجازه می دهد با سایر افرادی که به همین اختلال مبتلا هستند ملاقات کنید و تجربه های خود را با آنها به اشتراک بگذارید و از اطلاعات آنها بهره مند شوید. این گروها در بیشتر جوامع موجود هستند.
حمایت اجتماعی: در روند درمان خود از همسر، والدین و یا دوستان نزدیک خود استفاده کنید. احساسات آنها می تواند به شما کمک کند.
همکلاسی ها، ناظران و معلمان: این اختلال می تواند کار و تحصیل را به یک چالش تبدیل کند. ممکن است از گفتن این مشکل به رییس و همکار خود خجالت بکشید اما در برخی از مواقع آنها می توانند به شما کمک کنند. در مدرسه و محیط کاری خود به دنبال مواردی باشید که عملکرد شما را بهبود ببخشد. مثلا از آنها بخواهید همه چیز را به دقت برای شما توضیح دهند و یا اینکه قرار ملاقات ها را چند بار تکرار نمایند.