پرسشنامه ها

پرسشنامه احساس مسئولیت در مورد پیشرفت تحصیلی دانش آموز

1

این پرسشنامه استاندارد از نوع فایل ورد و به همراه تمامی اطلاعات مربوط به نمره گذاری، تفسیر، و … در قالب جداول زیبا و آماده تکثیر ارائه گردیده است. پس از پرداخت موفق می توانید به صورت آنلاین اقدام به دانلود فایل مربوطه بپردازید.

هدف: ارزیابی احساس مسئولیت معلمان در مورد پیشرفت تحصیلی دانش آموز (پاسخگویی برای پیشرفت و پاسخگویی برای شکست)

پرسشنامه احساس مسئولیت در مورد پیشرفت تحصیلی دانش آموز
توضیحات
نظرات کاربران

پرسشنامه احساس مسئولیت در مورد پیشرفت تحصیلی دانش آموز

پیشرفت تحصیلی چیست؟

درست است که موفقیت تحصیلی و پیشرفت تحصیلی ، تفاوت های کوچکی با یکدیگر دارند. اما چون میزان شباهت های این دو به هم بسیار زیاد است، ما هم این دو کلمه را مترادف در نظر می‌گیریم و اصطلاحاً دعوای ملا لغتی نمی‌کنیم!

تعریف موفقیت یا همان پیشرفت تحصیلی ، درست مثل تعریف خود کلمه موفقیت است. هرکسی می‌تواند تعریفی از آن داشته باشد. البته به شرایط و سن و سال هر شخصی هم بستگی دارد. طبیعتاً هیچ دانش آموز کلاس دومی نمی‌تواند ادعا کند که موفقیت من، قبول شدن در کنکور است! همان طور که تکالیف زیبا نوشتن برای یک دانش آموز دبیرستانی اهمیتی ندارد!

موفقیت تحصیلی به علل و عوامل متعددی بستگی دارد که نبود و یا نقصان هرکدام از این عوامل موجبات افت تحصیلی را فراهم می سازد. هوش و استعداد تحصیلی یادگیرنده، عوامل محیطی و عوامل خانوادگی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر روند پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است.

بی شک نقش خانواده درموفقیت تحصیلی فرزندان آنچنان حائز اهمیت است که به هیچ بهانه قابل کتمان نیست.

خانواده با آن جایگاه برجسته و ممتاز در نظام تعلیم و تربیت به دلایل متعددی می تواند تاثیری شگرف در فعالیت های آموزشی داشته باشد. که مختصرا به آن اشاره می شود.

نقش سواد والدین

خانواده های ایرانی نقش خود را درباره کمک به پیشرفت تحصیلی فرزندان در دو نکته خلاصه می کنند:

  1. تهیه و تدارک امکانات
  2. همراهی با فرزندشان در درس خواندن.

درکنار شرایط اقتصادی خانواده دانش آموز، برخورد معلمان و محتوای کتب درسی،یکی از عوامل مهم در پیشرفت تحصیلی و یا حتی ترک تحصیل دانش آموزان سواد والدین محسوب می شود. اگر بچه ها در محیط خانواده احساس پشت گرمی نمایند و هرگاه از نظر درسی مشکلی برایشان پیش آمد مطمئن باشند که اولیای آنها کمک شان می کنند دراین صورت با دلگرمی بیشتری درس می خوانند و دچار عقب ماندگی تحصیل نخواهند شد.

محیط خانواده در پیشرفت تحصیلی نقش مهمی دارد. دانش آموزی که والدین خود را مشغول مطالعه می بیند خودش نیز تشویق به درس خواندن می شود و آنها را به عنوان بهترین الگوی همانند سازی تحصیلی انتخاب می کند. بنابراین کمک و راهنمایی فرزندان توسط والدین امری است ضروری و نمی توان کار آموزش را تنها به مدرسه محول ساخت و از نقش خانواده در این زمینه غافل شد. دانش آموزان اوقات زیادی را در منزل می گذرانند و تحت تاثیر اعمال و رفتار والدین هستند و از آنها انتظار کمک و راهنمایی در زمینه درس را دارند.

بنابراین بزرگترین کاستی و قصوری که می تواند متوجه والدین یک دانش آموز باهوش باشد آن نیست که برای او کامپیوتر نخرند و یا سایر خواسته هایش را نتوانند اجابت کنند بلکه این است که با سهل انگاری ها و ناشی گری های خود سطح فکر خانواده را پایین آورند.

پژوهش های بسیاری نشان داده اند که آنچه والدین در تعامل خود با کودکان درخانه انجام می دهند عامل اصلی تعیین کننده توانایی های کلامی و پیشرفت درسی است نه سطح درآمد والدین یا میزان تحصیلات یا سایر خصوصیت های مربوط به پایگاه اجتماعی آنان. والدینی می توانند بهترین و موثرترین سطح تعامل را با فرزندان داشته باشند که از سطح فکری – و نه فقط سطح تحصیلات- بالاتری برخوردار باشند. بنابر این نقش پدر و مادر درافت و یا ارتقای سطح فکری و فرهنگی خانواده بسیار مهم است.

اضطراب دانش آموزان و نقش خانواده ها درکاهش آن

در دهه اخیر کم شدن تعداد فرزندان در خانواده و در نتیجه توجه کردن و اهمیت دادن بیشتر خانواده ها به فرزندان، باعث شده تا در بعضی موارد افراط هایی نیز در این زمینه صورت پذیرد. از آن جمله است توقعات والدین درمورد نمرات فرزندانشان. این توقعات که می تواند ناشی از قیاس فرزند با دیگر فرزندان دوست و آشنا و چشم و هم چشمی با آنها یا به علت امکانات قرارگرفته از طرف والدین در اختیار فرزند (از جمله کتاب ها و کلاس های کمک آموزشی- معلم خصوصی- استفاده از کامپیوتر و اینترنت و…) باشد، تا جایی پیش می رود که بعضی والدین کمیت را فدای کیفیت کرده و تنها کسب نمره 20 را ارزش تلقی می کنند. این گونه توقعات نه تنها نتیجه مطلوب درپی نداشته بلکه در بسیاری اوقات تنها باعث افزایش اضطراب در دانش آموز و نتیجه عکس می گردد. موارد یاد شده در ذیل به والدین کمک می کند تا در کاهش اضطراب دانش آموزانشان نقش موثری داشته باشند.

1) محیط خانواده و جو عاطفی حاکم بر آن باید از تنش های عاطفی و مشاجره باشد.

2) سعی شود درایام امتحانات، رفت و آمد و میهمانیهای خانوادگی تعطیل یا محدود گردد.

3) محیط فیزیکی آرام و بی سر و صدا برای مطالعه دانش آموزان فراهم نمایید.

4) به استراحت و خواب دانش آموزان توجه کافی داشته باشید.

5) وظایف خانگی محوله به دانش آموزان را حذف یا کاهش دهید.

6) در هنگام امتحانات، دانش آموزان نیاز به حمایت عاطفی و اطمینان بخشی بیشتری دارند. لذا در این زمینه اقدام موثر داشته باشید.

7) ساعات تماشای برنامه های تلویزیون تا حد امکان کاهش یابد.

8) از ایجاد ترس و دلهره بی جا در بچه ها خودداری نمایید.

9) از توقعات بی جا و فشار بیش از حد برای مطالعه خودداری نمائید.

10) در صورتی که فرزندتان از موفقیت در یکی از امتحانات رضایت خاطر نداشت، مورد حمایت قرارگیرد و از سرزنش نمودن او خودداری کنید.

11) از حبس کردن دانش آموز در اتاق برای مطالعه کردن خودداری شود و به دانش آموز اجازه استراحت و تفریح لازم نیز داده شود.

12) تغذیه دانش آموز مناسب و مقوی باشد.

13) انتظارات بالا و بیش از حد توانایی از فرزندان، می تواند در ایجاد اضطراب و شدت آن موثر باشد، پس انتظارات مذکور را تعدیل نمایید.

14) کمال گرایی بیش از حد والدین و وسواس شدید خانواده نسبت به نمرات بالا باعث ایجاد اضطراب در فرزندان می شود.

15) از مقایسه فرزندان با یکدیگر و با دیگران پرهیز کنید.

16) از تاکید بیش از حد بر درس خواندن اجتناب کنید.

17) ضمن اطمینان بخشی به دانش آموزان در آنان ایجاد انگیزه نموده و با ارائه پاداش و تقویت های مطلوب آنها را تشویق به مطالعه نمائید.

باورهای والدین، موفقیت فرزند

سه عامل به عنوان مهمترین عوامل جهت موفقیت تحصیلی دانش آموزان مطرح است که از این عوامل با نام «باورهای والدین» یا «اهداف والدین» یاد می کنند:

باور والدین و مشخص کردن نکات مهم و با اهمیت در زندگی و انتقال این باورها و اعتقادات به کودک، با شیوه ای صحیح و منطقی، کودک را در جهت گیری ها و رفتارهایش یاری می دهد. به طور مثال، اگر تحصیل، موفقیت تحصیلی و تحصیلات بالای فرزند برای والدین از اهمیت ویژه ای برخوردار است، باید این باور به شیوه ای درست و منطقی برای کودک شرح داده شود تا کودک بفهمد که برای والدین او، موفقیت تحصیلی جایگاه ویژه ای دارد، تا بر همین اساس گام بردارد.

عقیده و باور والدین درباره هر موضوعی باید در رفتار خود آنها جلوه گر شود. والدینی که از دروغگویی بیزارند و دوست ندارند فرزندشان این خصلت زشت را بیاموزد، باید این باور را به طور عملی نشان بدهند. اگر والدین عقیده دارند که ارتباط و حضور مستمر آنها در مدرسه فرزندشان باعث موفقیت تحصیلی او می شود، باید این عقیده را اجرا کنند. به این معنی که با برقراری ارتباط موثر و مناسب با اولیاء مدرسه فرزندشان باعث فراهم کردن زمینه مناسب برای موفقیت فرزندشان شوند. بنابراین باورهای والدین و انتقال این باورها با شیوه ای درست و منطقی به فرزند، او را در جهت گیری ها و یافتن مسیر صحیح یاری می کند.

ارتباط با مدرسه راهکاری مناسب برای پیشرفت تحصیلی

از آنجا که نهادهای خانه و مدرسه هر دو وظیفه تعلیم و تربیت فرزندان را بر دوش دارند لذا ارتباط بین این دو نهاد تربیتی لازم و ضروری به نظر می رسد. چرا که نه مدرسه می تواند بدون همکاری خانواده ها رسالت تعلیم و تربیت خویش را به شکل صحیح اجرا نماید و نه خانواده ها می توانند بدون ارتباط مستمر با مدرسه در جهت تربیت صحیح و رفع مشکلات تحصیلی فرزندان خود اقدامی مناسب انجام دهند.

اصولا به دو دلیل مهم ارتباط بین مدرسه و خانه توصیه می شود. اول اینکه ارتباط بین این دو نهاد باعث ایجاد یک نوع هماهنگی در هدف ها، روش ها و انتظارات تربیتی و آموزشی بین خانه و مدرسه می شود. حسن این هماهنگی این خواهد بود که از بروز تضادها و دوگانگی ها و تعارض ها در امور تحصیلی و خصوصاً تربیتی فرزندان که موجب بروز سرخوردگی، دلزدگی و افسردگی در فرزندان می شود و نتیجه ای جز سردرگمی فرزندان ندارد. جلوگیری می شود.

ارتباط با مدرسه به این دلیل نیز که موجب می گردد تا والدین از وضعیت تحصیلی ونیازهای فرزندانشان بهتر و بیشتر آگاه شوند و اطلاعاتی را به دست آورند که برای ارائه نقش تربیتی بهتر خانواده لازم و ضروری است توصیه می گردد. برخی والدین به دلیل عدم آشنایی کافی با نیازهای واقعی ویژگی های سنی فرزندانشان در سنین مختلف و عدم اطلاع از وضعیت تحصیلی آنان نمی توانند نقش های نظارتی و حمایتی خود را به طرز صحیحی اجرا نمایند و نه تنها موجب بروز افت تحصیلی در فرزندان خود می شوند بلکه روز به روز از فرزندان خود نیز به دلیل عدم شناخت کافی از آنان فاصله می گیرند… ارتباط مستمر با مدرسه و شرکت منظم در جلسات انجمن اولیاء و مربیان و شرکت در کلاس های آموزشی مناسب برای آشنایی با ویژگی ها و نیازهای فرزندان در دوره های سنی مختلف راهکار مناسبی است برای تقویت بعد نظارتی و حمایتی خانواده ها در برابر فرزندان که امیدواریم مورد توجه خانواده ها قرار گیرد.

برگردان دکتر علی عسگری
 
 معلم عزیز، میزان موافقت خود به یکی از گزینه های الف یا ب در هر جمله را به صورت درصد بیان کنید. چند درصد با گزینه الف یا ب در هر جمله موافق هستید؟ (جمع گزینه های الف و ب نباید بیشتر از 100 باشد).
1. اگر دانش آموزی در کلاس شما کارش را به خوبی انجام دهد، این به دلیل آن است که...
الف:    آن دانش آموز ذاتاً با استعداد است.
ب:      شما او را به خوبی تشویق کرده اید.(+)
2. اگر دانش آموزان کلاس، مطلبی را که شما درس داده اید نفهمیده باشند، این امر معمولاً ...
الف:    به دلیل آن است که شما مطلب را به خوبی توضیح نداده اید.(-)
ب:      به دلیل آن است که دانش آموزان در درک مفاهیم مشکل، دیر آموز هستند.
3. اگر اغلب دانش آموزان شما در امتحانی که از آنها گرفته اید، نمره خوبی کسب کرده اند،......
الف:    به احتمال زیاد، آن امتحان بسیار آسان بوده است.
ب:      به احتمال زیاد، دانش آموزان می دانند که شما چه انتظارات و توقعی از آنها دارید. (+)
4. اگر دانش آموزان کلاس، نمی توانند مطلبی را که شما چند لحظه پیش گفته اید را به یاد بیاورند ....
الف:    معمولاً به دلیل آن است که شما بر روی مطلب مورد نظر تاکید لازم را نکرده بودید.(-)
ب:      معمولاً به دلیل آن است که بعضی از دانش آموزان به اندازه کافی توجه نمی کنند.
5. فرض کنید مدیر شما بیان می کند که شما کارتان را به خوبی انجام می دهید. این زمانی اتفاق می افتد که ...
الف:    اغلب دانش آموزانم نمرات خوبی کسب کرده باشند.(+)
ب:      مدیر بخواهد در معلمان ایجاد انگیزه کند.
6. فرض کنید تدریس شما به طور خاص در یک درس موفقیت آمیز بوده است. این احتمالاً.....
الف:    به دلیل آن است که شما توانسته اید مطالب مشکل درس را برای دانش آموزان قابل فهم سازید.(+)
ب:      به دلیل آن است که این دانش آموزان معمولاً در تمام درس ها عملکرد خوبی دارند.
7. اگر دانش آموزان شما، مفهومی را خیلی سریع بیاموزند، این به دلیل آن است که .....
الف:    شما در تشویق آنها برای تلاش شان در یادگیری مطالب، موفق عمل کرده اید.(+)
ب:      دانش آموزان شما ذاتاً باهوش هستند.
8. اگر مدیر مدرسه به شما پیشنهاد کرد که بعضی از روش های خود را در کلاس تغییر دهید. این امر .....
الف:    به احتمال زیاد به دلیل آن است که عقیده شخصی او در مورد روش تدریس اینگونه است.
ب:      به احتمال زیاد به دلیل آن است که دانش آموزان شما عملکرد خوبی ندارند.(-)
9. هنگامی که قسمت عمده ای از دانش آموزان کلاس شما خیلی ضعیف عمل می کنند. این امر معمولاً ....
الف:    به دلیل آن است که عملکرد ضعیفشان به سال های قبل تر بر می گردد و به خوبی تلاش نکرده اند.
ب:      به دلیل آن است که شما وقت کافی برای کمک و رفع نیاز آنها نداشته اید.
10. وقتی که دانش آموزان شما به نظر می رسد، بعضی مطالب را به آسانی یاد می گیرند، این معمولاً .....
الف:    به دلیل آن است که دانش آموزان از قبل به آن موضوع علاقه مند بوده اند.
ب:      به دلیل آن است که شما به دانش آموزان در سازماندهی مطالب کمک کرده اید.(+)
11. هنگامی که دانش آموزان مطلبی را که شما قبلاً برای آنها توضیح داده اید را فراموش کرده اند، ....
الف:    معمولاً به دلیل آن است که اغلب دانش آموزان، مفاهیم جدید را خیلی زود فراموش می کنند.
ب:      معمولاً به دلیل آن است که شما دانش آموزان را فعالانه درگیر تدریس نکرده اید.(-)
12. شما وقتی درمی یابید که درس پرسیدن از بعضی از دانش آموزان بسیار مشکل است، معمولاً ...
الف:    به دلیل آن است که شما در درس های قبلی، بر روی یادگیری آنها پافشاری نکرده بودید.(-)
ب:      به دلیل آن است که آنها دانش آموزان "کند آموزی" در درک و فهم مطالب هستند.
13. فرض کنید شما مطلب جدیدی را به دانش آموزان درس داده اید و اکثر آنها، آن مطلب را به خاطر دارند
الف:    احتمالاً به دلیل آن است که شما به مرور قسمت های مشکل پرداخته و آنها را دوباره توضیح داده اید. (+)
ب:      احتمالاً به دلیل آن است که آنها از قبل به این موضوع علاقه مند بوده اند.
14. وقتی دانش آموزان شما در یک امتحان بسیار ضعیف عمل می کنند، این به دلیل آن است که ...
الف:    از آنها واقعاً نمی توان انتظار خوب درس خواندن داشت.
ب:      شما اصراری بر آمادگی مناسب دانش آموزان نداشته اید. (-)
15. هنگامی که والدین، کار شما را به عنوان یک معلم ستایش می کنند، این معمولاً به دلیل آن است که ....
الف:    شما برای موفقیت بچه های آنها، تلاش مضاعفی از خود نشان داده اید. (+)
ب:      بچه های آنها عموماً دانش آموزان خوب و زرنگی هستند.
16. اگر یکی از دانش آموزان کار خود را به خوبی در کلاس انجام نداده باشد احتمالاً ...
الف:    او به سختی تلاش نکرده است.
ب:      شما انگیزه لازم را برای او مهیا نکرده بودید. (-)
17. فرض کنید شما در یک کلاس و یا درس خاص به اندازه کافی موفق نبوده اید. دلیل این اتفاق ...
الف:    می تواند نداشتن طرح درس مناسب باشد.(-)
ب:      این است که دانش آموزان آن کلاس نسبت به کلاس دیگر از توانایی و استعداد کمتری برخوردارند.
18. اگر یکی از دانش آموزان به شما گفت: من می دانم که شما معلم خوبی هستید. احتمالاً ...
الف:    شما یادگیری را برای او لذت بخش ساخته اید. (+)
ب:      دانش آموزان معمولاً سعی می کنند پاچه خواری کنند تا معلم به آنها روی خوش نشان دهد.
19. فرض کنید که شما دریافته اید که بسیاری از دانش آموزان مشتاق هستند شما معلم آنها باشید. احتمالاً ...
الف:    بسیاری از دانش آموزان احساس می کنند که شما از شخصیت خوب و مهربانی برخوردار هستید.
ب:      شما بسیاری از دانش آموزان را برای یادگیری بهتر تشویق کرده اید. (+)
20. فرض کنید شما می خواهید به دانش آموزی که در درک مساله ای مشکل دارد کمک کنید اما مشکل او جدی تر از این حرفهاست. این اتفاق ممکن است به این دلیل باشد که ...
الف:    شما نمی توانید آن مساله خوب برای او تشریح کنید. (-)
ب:      آن دانش آموز، راهنمایی های افراد بزرگسال را به کار نمی بندد.
21. وقتی شما در می یابید که می توان یک درس را به آسانی برای تمام کلاس تدریس کرد، دلیل این اتفاق ...
الف:    این است که شما می توانید اکثر دانش آموزان را در امر تدریس مشارکت دهید. (+)
ب:      این است که موضوع درس برای تدریس آسان بوده است
22. وقتی دانش آموزی در کلاس، مطلبی را که شما چند هفته قبل گفته اید را به خاطر می آورد، این اتفاق ...
الف:    معمولاً به دلیل آن است که بعضی از دانش آموزان، پتانسیل به یادآوری مطالب را به خوبی دارند.
ب:      معمولاً به دلیل آن است که شما نکته قابل توجهی را برای آن دانش آموز ذکر کرده اید. (+)
23. فرض کنید شما با دانش آموزی کار می کنید که نمی تواند مفاهیم تدریس شده را به یاد بیاورد ولی یکدفعه همه چیز یادش می آید. دلیل افتادن این اتفاق احتمالاً این است که ....
الف:    شما به صورت گام به گام و به صورت منظم مراحل درس را به او بازخورد داده اید. (+)
ب:      آن دانش آموز معمولاً آنقدر روی موضوع کار می کند تا آنرا به یاد آورد.
24. زمانی که وقت زیادی را صرف جلب توجه دانش آموزان به درس جدید می کنید، معمولاً دلیل آن ...
الف:    برنامه ریزی لازم را برای ارائه مطالب در زمان مناسب انجام نداده اید. (-)
ب:      معمولاً دانش آموزان شما به سختی برانگیخته می شوند.
25. اگر یکی از دانش آموزان به شما بگوید که "شما یک معلم فرسوده هستید"، دلیل آن می تواند این باشد که
الف:    آن دانش آموز در یادگیری مطالب دچار مشکل است.
ب:      شما نتوانسته اید که به آن دانش آموز به اندازه کافی توجه کنید. (او را در کلاس نادیده گرفته بودید) (-)
26. زمانی که دانش آموزان شما از همان ابتدای تدریس به موضوع درس علاقه نشان می دهند،.....
الف:    به دلیل آن است که دانش آموزان به طور کلی آن موضوع را جالب توجه می دانستند.
ب:      به دلیل آن است که شما قادر بودید بیشتر دانش آموزان را درگیر موضوع و تدریس کنید. (+)
27. اگر شما متوجه شده اید که بیشتر دانش آموزان در کلاس، کارشان را به خوبی انجام می دهند، احتمال دارد که ...
الف:    والدین آنها در منزل، پیگیر و حامی فعالیت های کلاس هستند.
ب:      شما قادر بوده اید که انگیزه لازم برای سخت درس خواندن را به دانش آموزان بدهید. (+)
28. وقتی به نظر می رسد دانش آموزان در یادگیری مطلبی دچار مشکل شده اند، دلیل آن می تواند این باشد که
الف:    شما تمایل واقعی به رفع آن مشکل ندارید.
ب:      شما نمی توانید در دانش آموزان برای یادگیری مطلب جدید، ایجاد علاقه کنید. (-)
29. اگر یکی از والدین از شما به عنوان یک معلم انتقاد می کنند، احتمالاً دلیل آن می تواند این باشد که ....
الف:    شما با آن دانش آموز در مورد انجام ندادن تکالیفی که به او داده اید مشکل دارید. (-)
ب:      آن دانش آموز از نظر رشد و نمو، از آمادگی لازم برای انجام تکالیفش برخوردار نیست.
30. زمانی (در اوایل استخدام شدنتان) شما در مورد نحوه تدریس در کلاس، افسرده و نگران بودید، زیرا ...
الف:    یادگیری را فرایندی مشکل برای بسیاری از دانش آموزان می پنداشتید.
ب:      شما قادر نبودید انگیزه لازم را برای سخت درس خواندن به دانش آموزان بدهید. (-)