افسردگی سایکوتیک یکی از انواع افسردگی اساسی است به این صورت که وقتی یک بیماری افسردگی شدید با علائمی از سایکوز (روان پریشی) همراه می‌شود، بروز می‌کند.
سایکوزها می‌توانند به شکل توهمات (مانند شنیدن صدایی که به آنها می‌گوید آنها انسانهای خوبی نیستند یا بی فایده‌اند)، هذیان (مانند احساس شدید بیهودگی، شکست یا انجام گناه) یا قطع رابطه با واقعیت به هر شیوهٔ دیگری باشد.
از هر چهار نفر که بابت بیماری افسردگی در بیمارستانها بستری می‌شوند، تقریباً یک نفر به افسردگی سایکوتیک دچار است.
توهمات و هذیان
افراد سایکوتیک تماس خود را با واقعیت از دست می‌دهند.[2] این افراد ممکن است صداهایی بشنوند که وجود خارجی ندارند(توهم). همچنین آنها ممکن است عقاید غیر منطقی و بسیار عجیب داشته باشند. برای مثال آنها ممکن است خیال کنند که دیگران قادرند افکار آنها را بشنوند. یا افرادی سعی در صدمه زدن به آنها دارند، یا اینکه توسط شیطان تسخیر شده‌اند یا به خاطر ارتکاب به جرمی که در واقع هرگز انجام نداده‌اند تحت تعقیب پلیس هستند.
علائم رفتاری
افراد مبتلا به افسردگی سایکوتیک ممکن است بدون هیچ دلیل روشنی عصبانی شوند.
آنها ممکن است وقت زیادی با خودشان یا در رختخواب صرف کنند.
شب بیداری و خوابیدن در طول روز
بی خوابیهای مکرر
پنهان کاری در افسردگی سایکوتیک
افراد مبتلا به افسردگی سایکوتیک ممکن است بابت افکارشان احساس خجالت و شرمساری داشته باشند در نتیجه سعی در پنهان کردن این افکار کنند. این پنهان کاری تشخیص این نوع افسردگی را با دشواری مواجه می‌کند.
مسالهٔ تشخیص بسیار پر اهمیت است. درمان این بیماری با درمان افسردگی غیر سایکوتیک تفاوت می‌کند. همچنین داشتن یک دوره افسردگی سایکوتیک خطر ابتلا به اختلال دوقطبی را بالا می‌برد و با تکرار دوره‌های این افسردگی، خطر بروز مانیا و حتی خودکشی نیز ایجاد می‌شود.
معمولاً درمان افسردگی سایکوتیک در بیمارستان انجام می‌شود. از این طریق بیمار امکان تماس نزدیک و مکرر با متخصصین سلامت روان را دارد. در این شرایط دارو درمانیهای مختلفی ارائه می‌شود تا خُلق (به انگلیسی: mood) بیمار را به حالت ثبات برساند. از جمله ترکیباتی از داروهای ضد افسردگی و ضد روان پریشی. داروهای ضد روان پریشی انتقال دهنده‌های عصبی را -که برقراری ارتباط بین سلولهای عصبی در محیط مغز را ایجاد می‌کنند- تحت تاثیر قرار می‌دهند. که این برقراری ارتباط توانایی درک و سازمان دهی اطلاعات درباره دنیای اطراف را ساماندهی می‌کند.
امروزه تعداد زیادی داروهای ضد روان پریشی و نورولپتیک به صورت گسترده استفاده می‌شود.
درمان افسردگی سایکوتیک
با توجه به علت افسردگی ، درمان افسردگی نیز متفاوت است . مثلا” افسردگی با علت ژنتیکی به دارو درمانی بهتر جواب می دهد ، اگرچه روان درمانی نیز برای این گروه از افراد بسیار مهم می باشد . اما افسردگی هایی با علل محیطی و شخصی را می توان با تاکید بر روش های روان درمانی با رویکرد شناختی و رفتار درمانی تحت درمان قرار داد . با این حال گاهی اوقات باید از دارو درمانی نیز برای این نوع از افسردگی ها استفاده نمود . با این حال بنظر می رسد هیپنوتیزم درمانی به همراه روان درمانی و گاهی اوقات به همراه دارو درمانی یکی از موثر ترین روش های درمان افسردگی باشد